Compliantie (Engels: compliance) is de mate waarin een orgaan, bijvoorbeeld hart, bloedvat, long of trommelvlies meegeeft wanneer daar een kracht op wordt uitgeoefend. De compliantie (mate van rekbaarheid) is de inverse van de elastantie (Engels: elastance, mate van stijfheid).
Hoge compliantie: betekent lage elasticiteit long. Hoge drukverandering nodig. Lage compliantie: weinig drukverandering nodig om longvolume te veranderen.
Het deel van de long dat niet aan de gaswisseling deelneemt, dat wil zeggen het totale volume van de luchtwegen, heet anatomische dode ruimte en bedraagt ongeveer 150 ml. De alveolaire dode ruimte is dat deel van de alveoli dat wel geventileerd maar niet doorbloed wordt. Samen vormen zij de fysiologische dode ruimte.
Bij volwassenen is in rust het teugvolume ~0,5 liter p/min en wordt ongeveer 12 keer p/min ingeademd, dit betekent dat het ademminuutvolume (TV X AF) 6 liter per minuut is.
Een volwassene ventileert bij een rustige, normale ademhaling 300-500 ml lucht per ademteug. De ademfrequentie schommelt tussen de 12 en 15 ademteugen per minuut. Men kan echter veel dieper in- en uitademen. Dat is de zogeheten vitale capaciteit, die ongeveer 4500 ml bedraagt.
Longemfyseem is een langdurige (chronische) aandoening van de longen die zich kenmerkt door chronische hoest, kortademigheid, piepen op de borst, opgeven van sputum (dik slijm) en een toenemende beschadiging van de longen.
COPD staat voor 'chronic obstructive pulmonary disease'. Bij COPD hebt u last van vernauwing van de luchtwegen als gevolg van ontsteking en kunnen de longen ook beschadigd zijn. Hierdoor ontstaat vervolgens benauwdheid. COPD wordt meestal veroorzaakt door roken.
Restvolume: zelfs na een hele diepe uitademing blijft er nog lucht achter in je longen. Deze achtergebleven hoeveelheid lucht noemen we het restvolume. Longcapaciteit: de longcapaciteit is de werkelijke inhoud van de longen. Deze bestaat uit de (te meten) vitale capaciteit en het restvolume van de longen.
Compliance of compliancy is de naleving van relevante wet- en regelgeving en het werken volgens door een organisatie zelf opgestelde normen en regels. De overheid en financiële toezichthouders leggen regels op aan financiële instellingen en corporate bedrijven.
Een toename van de alveolaire dode ruimte is de belangrijkste oorzaak van hypercapnie bij patiënten met ziekten in het longweefsel (parenchymale longziekten), zoals COPD en pneumonie. Diffusiestoornissen ontstaan door bijvoorbeeld een pneumonie, acute respiratory distress syndrome (ARDS – zie kader) of overvulling.
Inademing begint met de samentrekking van het middenrif (buikademhaling), waardoor de pleurale ruimte uitdijt en er volgens de wet van Boyle een vergroting van de negatieve druk ontstaat. Deze negatieve druk brengt de luchtbeweging voort.
De luchtwegen
Het strottenklepje (epiglottis) sluit tijdens slikken de stemspleet (glottis) af waardoor voedsel niet in het strottenhoofd (larynx) komt. Dit voorkomt dat er voedsel in de luchtwegen (afsluiting van de luchtweg, zie heimlich) komt en hierdoor is het onmogelijk om tegelijk te slikken en adem te halen.
Door het gebruik van positive end-expiratory pressure (PEEP) wordt het herhaaldelijk dichtklappen van de longblaasjes voorkomen waardoor er waarschijnlijk minder longschade ontstaat. Minder duidelijk is hoe hoog de druk in de longen precies moet zijn na een uitademing.
Bij de mens is de rechterlong iets groter dan de linker, doordat het grootste deel van het hart zich aan de linkerzijde bevindt. De rechterlong heeft drie longkwabben; de linker bijna altijd (op ±5% na) twee. De lingula (tongetje), de middelste kwab van de linkerlong, is rudimentair.
Sommige mensen met COPD hebben extra last van warm weer, of van koud en vochtig weer. Koude en vochtige lucht kan de longen prikkelen. Je kunt je daar op kleden of, in overleg met je arts, je medicijnen meer of minder gebruiken. Lees de tips bij koud weer.
Medicijngebruik. Luchtwegverwijders en ontstekingsremmers zijn de belangrijkste medicijnen bij de behandeling van COPD. Luchtwegverwijders zorgen ervoor dat de spiertjes rondom de luchtwegen verslappen, waardoor de luchtwegen bijna direct verwijden en de kortademigheid vermindert.
Longemfyseem is een vorm van COPD: de verzamelnaam voor een aantal chronische aandoeningen waarbij de luchtstroom in de longen belemmerd wordt.
Lange tijd hoesten is vaak de eerste klacht bij longkanker. Andere klachten die u kunt krijgen: bloed ophoesten, moe zijn, geen zin in eten en afvallen als u dat niet wilt. Longkanker komt vaak door lang en veel roken. Soms ontstaat het bij mensen die nooit gerookt hebben.
Voor mensen met COPD kan het BIPAP-apparaat letterlijk een verademing zijn. 'Waar de CPAP helpt met inademen, ondersteunt de BIPAP bij in- en uitademen. In ons ziekenhuis stellen we het in voor mensen met ernstig COPD om 's nachts thuis te gebruiken. Sommigen gebruiken het ook als ze tussen de middag rusten.
Longverbetering. Heb je regelmatig last van ademhalingsproblemen als astma of bronchitis, dan kan citroenwater je helpen. Uiteraard verdwijnt het probleem niet door enkel dagelijks een glas citroenwater te drinken, maar kan het helpen de luchtwegen te bevorderen.
Getuite lippen ademhaling
Hierbij ademt u in door de neus en blaast u vervolgens uit door de mond, waarbij de lippen licht getuit worden. Tijdens deze oefening blijven uw luchtwegen beter open, waardoor er bij de ademhaling meer lucht uit de longen naar buiten gaat. Hierdoor kunt u vervolgens weer dieper inademen.