Een lysosoom is een organel in de cel. Lysosomen zijn met vocht gevulde blaasjes, die zorgen voor de afbraakprocessen in de cel. Het lysosoom membraan bestaat uit dubbele fosfolipiden en eiwitten, net als het celmembraan. Een cel kan enkele honderden lysosomen bevatten.
Blaasjes die afgesplitst worden van het Golgi-apparaat. Lysosomen bevatten enzymen die vreemde deeltjes, stoffen of micro-organismen of voedsel die de cel binnen zijn gedrongen kunnen afbreken. Ook worden de lysosomen gebruikt om kapotte celorganellen af te breken.
Lysosomen worden begrensd door één membraan, zorgen voor de afbraak van celcomponenten (intracellulair verteringsapparaat), en bevatten dus verscheidene afbraakenzymes. Vacuolen hebben een opslagfunctie binnen de cel, en nemen vooral bij planten een groot deel van het celvolume in.
In het golgi-apparaat worden de eiwitten gebruiksklaar gemaakt. Dit gebeurt door er suikers, vetten en andere stoffen aan te koppelen. Ze krijgen ook een 'bestemmingsetiket' mee. Na bewerking worden de eiwitten aan de transzijde van het golgi-apparaat opnieuw ingepakt in secretieblaasjes (vesicles).
Ribosomen zorgen voor de aanmaak van eiwitten in cellen. Ze zijn opgebouwd uit meer dan dertig verschillende eiwitten en rRNA. Ribosomen zitten op het ruw endoplasmatisch reticulum (ER) of komen zelfstandig voor in het cytoplasma. Ze maken eiwitten op basis van de erfelijke informatie uit het DNA en RNA.
De celkern (nucleus) ligt in het cytoplasma van de cel en is het informatie- en besturingscentrum van de cel. De celkern is het organel in de cel, waarin de erfelijke informatie (DNA) is opgeslagen. Het kernmembraan (kernenvelop) om de celkern is verbonden met het membraan van het ruw endoplasmatisch reticulum (ER).
Lysosomen zijn kleine blaasjes in de cellen waarin afval wordt verwerkt door enzymen. Als één van deze enzymen niet goed werkt of niet wordt aangemaakt, ontstaat er opstapeling van het afvalproduct. Afhankelijk van welk enzyme er niet goed werkt, zal er een ander afvalprodukt stapelen.
Het lysosoom is een blaasje dat zich in het cytoplasma bevindt en ook wel "de afvalberg van de cel" genoemd wordt. Bouw: blaasje omgeven door een enkelvoudig membraan waarbinnen stoffen kunnen worden opgeslagen.
De adressering voor de celmembraan en voor de secretie berust op de afwezigheid van mannose-6-fosfaat en op de eventuele hechting van moleculen aan de membraan. Lysosomen zijn 0,1 - 0,5 µm groot en worden door een membraan omgeven. Ze zijn vrijwel rond, heterogeen van inhoud en meestal elektronendicht.
Bij wetenschappelijke onderzoeken zijn meer dan 5000 verschillende enzymen in het lichaam gevonden. Zo zijn er verteringsenzymen, die nodig zijn voor de afbraak van voedsel in het maag-darmkanaal en er zijn stofwisselingsenzymen, die in cellen, organen en bloed actief zijn.
Als er O2 voorhanden is, wordt het pyruvaat via actief transport opgenomen in de mitochondriën. Net zoals de chloroplasten worden deze celorganellen begrensd door 2 membranen. De binnenste membraan is sterk geplooid, de plooien noemt men cristae. De mitochondriën bevatten ook vrije ribosomen en eigen DNA.
Plantaardige cellen bevatten vrijwel alle organellen die dierlijke cellen ook bevatten (zie afbeelding). Een aantal verschillen: Plantencellen hebben geen lysosomen. De vacuole, die in plantencellen heel groot is, neemt de afbreekfunctie van de lysosomen over.
Celkern- De celkern is het regelcentrum van de cel. Het is het grootste organel in de cel en het bevat het DNA van de cel.
Het aanmaken van eiwitten vindt plaats in de cellen van alle organismen, door polymerisatie van aminozuren. Autotrofe organismen synthetiseren hun eigen aminozuren, heterotrofe organismen verkrijgen hun aminozuren via de hydrolyse (spijsvertering) van eiwitten die ze uit voedsel betrekken.
Exocytose is het proces waarbij een cel stoffen afgeeft aan of afscheidt naar de celmembraan of het extracellulaire milieu. De af te scheiden stoffen zijn onder andere proteïnen en lipiden.
Cytoplasma of celvocht
In de cel bevindt zich een vloeistof, cytoplasma genoemd, waarin alle celonderdelen liggen. Het cytoplasma is een waterige oplossing van eiwitten, mineralen en suikers, die het inwendige van de cel beschermt.
Lysosomale enzymen zijn eiwitten waaraan ketens van suikermolekulen zijn gekoppeld. Ze worden aangemaakt in het ruw endoplasmatisch reticulum (RER). Dit is een organel dat bestaat uit platte blazen (cisternen), omgeven door een membraan, met aan de buitenkant ribosomen.
Bij de aanmaak van een eiwit wordt de sequentiecode vanuit het DNA (het gen), in de celkern eerst overgeschreven naar RNA. Het RNA met de kopie, inmiddels mRNA geheten, verplaatst zich vervolgens vanuit de celkern, via actief transport, door de kernporiën naar de ribosomen in het cytoplasma.
Een organel is in ruime zin een functioneel gespecialiseerd compartiment van een eukaryotische cel. Het belangrijkste organel is de celkern. De fysiologische eenheid die gevormd wordt door de celkern met het eromheen liggende cytoplasma wordt energide genoemd.
Alle cellen van alle organismen hebben een cytoplasma, celmembraan en chromosomen. Het cytoplasma (celvloeistof) is waar stoffen van de ene plaats naar de andere plaats gaan in de cel. Het celmembraan is het buitenste randje van het cytoplasma. Alles wat de cel op- en afneemt gaat door het celmembraan.
Een organel is een gespecialiseerd onderdeel van een eukaryotische cel met een bepaalde functie. Organellen zijn essentieel voor het laten verlopen van stofwisseling, het genereren van energie, het handhaven van structuur en instandhouding van het genetisch materiaal.
Een lysosoom is een organel in de cel. Lysosomen zijn met vocht gevulde blaasjes, die zorgen voor de afbraakprocessen in de cel. Het lysosoom membraan bestaat uit dubbele fosfolipiden en eiwitten, net als het celmembraan. Een cel kan enkele honderden lysosomen bevatten.
Rode bloedcellen hebben geen kern en bevatten geen DNA. Andere cellen met een kern bevatten dus wel DNA en kunnen gebruikt worden om DNA te bepalen.
Mensen zijn ook eukaryoot. In alle cellen van ons lichaam zit een celkern die ons DNA bevat. De enige uitzondering is de rode bloedcel; die heeft geen celkern.
De belangrijkste functies van mitochondriën zijn ATP-productie door middel van ademhaling, en het reguleren van de cellulaire stofwisseling. Naast de chemische reacties voor ATP-productie, de citroenzuurcyclus en de oxidatieve fosforylering zijn er nog vele andere functies.