Longkanker is een weinig hoopvolle ziekte. Veruit de dodelijkste kankersoort die er is. Zij eist meer levens dan borstkanker, ook als het alleen om de vrouwelijke slachtoffers gaat.
Acute leukemie, long- en hersenkanker zijn de vormen waarbij patiënten de grootste kans hebben om te overlijden. Bij acute leukemie leeft 39 procent van de patiënten nog 1 jaar na de diagnose.
Alvleesklierkanker heeft de slechtste overlevingscijfers van alle soorten kanker in Nederland. Het is bovendien de enige kankersoort waarbij de overleving in afgelopen decennia niet of nauwelijks is verbeterd.
Maar de overlevingskansen verschillen sterk per soort kanker. Zo hebben patiënten met borst-, prostaat- of huidkanker goede overlevingskansen (rond de 90%). Maar voor bijvoorbeeld patiënten met long- of alvleesklierkanker is de 5-jaarsoverleving veel slechter: voor longkanker 25% en bij alvleesklierkanker maar 5%.
In Bulgarije, Oostenrijk en Roemenië is de incidentie het laagst. In 2020 waren er naar schatting 2,7 miljoen nieuwe gevallen van kanker in de hele EU (569 per 100.000 personen).
Roken en meeroken vormen het grootste risico op kanker. Tabaksproducten en de rook ervan bevatten stoffen die het DNA in lichaamscellen kunnen beschadigen.
Het stadium van de ziekte is bepalend voor de behandeling en prognose van deze patiënten. Een jaar na diagnose is nog maar 22% van de patiënten met stadium IV longkanker nog in leven en na vijf jaar is dat gedaald naar 3%.
Het gaat hierbij om de volgende zeldzame kankers: anuskanker, atypisch fibroxanthoom, galwegkanker, huidlymfoom, oogkanker, peniskanker, plasbuiskanker, PTO, PMP, schildklierkanker en talgklierkanker. Daarnaast kun je voor een deel van deze kankers terecht bij kankerpatiëntenorganisaties die zijn aangesloten bij NFK.
De cijfers
In Nederland krijgen dit jaar 655 mensen per 100.000 te horen dat zij kanker hebben. In Denemarken zijn dat er 688 en in Ierland 718. Buurland België neemt de vierde plaats op de ranglijst in met 640 diagnoses per 100.000 inwoners.
Meeste nieuwe gevallen van kanker op latere leeftijd
Kanker is een ziekte die vooral op latere leeftijd voorkomt. In 2022 was ruim de helft (53%) van alle nieuwe patiënten 70 jaar of ouder, iets minder dan de helft (45%) viel in de leeftijdsgroep 30 tot 70 jaar en 1% was jonger dan 30 jaar.
De kans om kanker te krijgen is bij vrouwen het meest gestegen tussen de 65 en 85 jaar.Bij mannen is dat boven de 75 jaar. Daarentegen is de kans om aan kanker te overlijden bij mannen onder de 75 jaar afgenomen, en boven de 75 jaar toegenomen. Bij vrouwen is de kans om te overlijden aan kanker afgenomen tot 65 jaar.
Van de mensen met kanker is 80% ouder dan 60 jaar. Voorbeeld: de leeftijdsverdeling bij nierkanker. De meeste mensen met nierkanker zijn ouder dan 60 jaar. Bijna de helft van de patiënten (48%) is tussen de 60 en de 74 jaar oud.
Voorbeelden van kankers die via het bloed kunnen uitzaaien en de plaatsen waar de uitzaaiingen meestal voorkomen: borstkanker: botten, lever, longen, huid, hersenen. dikkedarmkanker: lever, buikvlies, longen. longkanker: botten, bijnieren, lever, hersenen, longen.
De mediane overleving na chemotherapie, immunotherapie en combinatiebehandeling is tegenwoordig respectievelijk 7.5 maanden, 17.7 maanden en 12.1 maanden. Vijfjaarsoverleving is respectievelijk 6%, 25% en 17%. Relevante publicaties: Immunotherapie verdubbelt overleving voor bepaalde patiënten met uitgezaaide longkanker.
Kanker gaat niet altijd gepaard met pijn. In de beginfase van de ziekte heeft ongeveer 30% van de patiënten pijn, in een later stadium gemiddeld 60-80% van de patiënten. De meeste pijn ontstaat als er sprake is van uitzaaiingen. Naast lichamelijke oorzaken spelen ook emoties een rol bij de beleving van pijn.
Kanker ontstaat vaak zonder dat je het in de gaten hebt. Gelukkig is het in sommige gevallen mogelijk om de ziekte op tijd op te merken. Dat vergroot de kans op een succesvolle behandeling.
Gevorderde kanker is een kanker die niet chirurgisch verwijderd kan worden van zijn oorspronkelijke plaats of die zich verspreid heeft buiten zijn initële plaats. Oncologen wordt opgedragen om mensen te helpen omgaan met de uitdagingen van hun ziekte en het best mogelijke uit hun leven te halen.
Bij uitgezaaide kanker is genezing meestal niet meer mogelijk. Dit heeft effect op de overleving. Bij mensen met uitzaaiingen is de gemiddelde overleving na 5 jaar ongeveer 15%. Bij mensen met kanker zonder uitzaaiingen is de overleving na 5 jaar een stuk hoger: 75%.
Van die 12.000 mensen is bij het stellen van de diagnose maar 50% in opzet genezend te behandelen. Van die 50% krijgt nog eens de helft in de jaren daarna uitzaaiingen. Meestal tussen twee en vijf jaar. Dat betekent dat ongeveer 80% van de patiënten met deze diagnose uiteindelijk overlijdt.
Je kunt niet vermijden dat je mogelijk kanker krijgt, maar je kunt wel een en ander doen om het risico op de ziekte te verkleinen. Niet roken, je alcoholconsumptie matigen, gezond eten en bewegen, verstandig omgaan met de zon en met (mogelijk) kankerverwekkende stoffen.
Er zijn oudere gevallen van kanker in botten bekend, maar deze werden weggezet als goedaardige tumoren. Die restanten zijn ongeveer tussen de 5.000 en 6.000 jaar oud. ,,Mensen leefden in die tijd in een gifvrije omgeving, aten gezond en waren enorm actief.
Kanker is een ongecontroleerde deling van lichaamscellen. De cellen kunnen niet meer stoppen met delen en groeien in omliggende weefsels.Soms zaaien ze uit naar andere delen van het lichaam. Kanker kan bijna overal in het lichaam ontstaan.