Op een hoogte van 500 km boven het aardoppervlak is de luchtweerstand nog nauwelijks voelbaar. Raketten die die hoogte bereiken, blijven dus heel lang rond de aarde draaien. Op die hoogte is de luchtdruk nog ongeveer 1/1.000.000.000 (één miljardste) van de luchtdruk op aarde.
Een astronaut zonder pak zwelt op
Een mens die wordt blootgesteld aan het vacuüm van de ruimte, zal niet meer dan een paar seconden leven, maar ontploft niet. De astronaut zwelt echter wel degelijk merkbaar op, en de ingewanden en organen worden door lichaamsopeningen naar buiten geperst.
In de ruimte kan niemand je horen schreeuwen. Dat komt doordat er geen lucht is - de ruimte is een vacuum. Geluidsgolven kunnen zich in een vacuum niet verplaatsen. De 'kosmische ruimte' begint ongeveer 100 km boven de Aarde, waar de lucht rond onze planeet ophoudt.
De ruimte buiten de aardse atmosfeer is uiterst vijandig. Er is geen luchtdruk en geen zuurstof om in te ademen. Meteorieten vormen een risico en de temperaturen kunnen extreem zijn.
Het ontbreken van de zwaartekracht wordt ook wel gewichtloosheid genoemd. Het lijkt op zweven, op het gevoel dat je krijgt, als je in een achtbaan plotseling naar beneden suist. De astronauten aan boord van het Internationale Ruimtestation zijn in een voortdurende vrije val.
Het absolute nulpunt of nul Kelvin, is min 273 graden Celsius, de temperatuur waarop atomen in theorie volledig zouden moeten stoppen met bewegen. Met een temperatuur van 100 nanoKelvin zijn de BEC's in het ISS kouder dan de gemiddelde temperatuur in de ruimte, waar het zo'n 3 Kelvin is of -270 graden.
Astronauten kunnen hun slaapzakken aan een muur of een plafond vastmaken en overal slapen, zolang ze niet rond zweven en ergens tegenaan botsen. Op het internationale ruimtestation ISS slapen de meeste bemanningsleden in hun eigen kleine cabines.
Doordat er in de ruimte bijna overal een vacuüm is, bestaat er dus geen geluid. Echter, dankzij diverse amusante filmpjes weten we dat de astronauten in het ISS wel degelijk met elkaar en tegen een camera kunnen praten (en zingen).
In zo'n situatie is het onmogelijk om te overleven. Maar wanneer medische hulp stand-by is en de luchtdruk geleidelijk afneemt, kan een mens het net een minuut in een vacuüm volhouden.
Je lichaam zal, wegens het gebrek aan zuurstof, immers niet vergaan. Al naargelang de temperatuur waar je mee te maken krijgt zal je stoffelijk overschot bevriezen of mummificeren, en in nagenoeg perfecte staat duizenden jaren door de ruimte dwarrelen.
Een vliegtuig heeft lucht nodig om te kunnen vliegen. Hoe hoger je komt hoe minder lucht er is. Dus kan het vliegtuig ook niet vliegen!
Hoe ruikt de maan dan? “De eerste indruk van die geur was dat het deed denken aan buskruit, al was de geur niet metalig of bijtend. Maar het leek toch nog het meest op buskruit”, zo zegt Harrison 'Jack' Smitt, een astronaut van Apollo 17, die in december 1972 op de maan liep.
Voor zover onderzoekers nu weten is er geen einde aan het heelal. Er is dus geen rand waar de ruimte stopt. Sterker nog: het heelal blijft groeien. Sterren en planeten bewegen steeds verder van elkaar af.
En de maan heeft geen atmosfeer, die de lucht vasthoudt die mensen nodig hebben om te kunnen ademen.
"Astronauten blijven nu ongeveer een half jaar in de ruimte. Dat heeft te maken met de houdbaarheid van de Sojoez-capsule. Die moet op een gegeven moment vervangen worden vanwege het slechter worden van de batterijen en de brandstof voor de stuurraketjes."
Het pak van Armstrong kostte in de jaren zestig 100.000 dollar (90.000 euro) – al is dat, aangepast aan de prijzen van vandaag, al snel het zevenvoudige. Het eindproduct was een technologisch wonder dat Armstrong beschermde tegen de extreme hitte en koude op het maanoppervlak.
2222204 graden Celsius. Zo heet is het gas in het universum gemiddeld – wat tien keer zo heet is als tien miljard jaar geleden. Dit blijkt uit onderzoek dat de temperatuur schat op een nieuwe manier: aan de hand van de kosmische achtergrondstraling.
De temperatuur aan het aardoppervlak schommelt globaal rond 15°C en de top van de troposfeer, waar de tropopauze begint, is gemiddeld -56°C koud. De zogenaamde stratosfeer strekt zich uit tussen ongeveer 13 en 50 km hoogte. In deze sfeer bevindt zich de belangrijke ozonlaag.
De aarde zou uit elkaar spatten
Die druk wordt ook door de zwaartekracht veroorzaakt, simpelweg door al het gesteente dat met zijn gewicht de aardbodem samenperst. Zou die tegendruk wegvallen, dan zou de hele aarde met zo veel geweld uitzetten dat al het gesteente in de ruimte zou verdwijnen.
Geen bereik. Dat is natuurlijk logisch want op de maan zijn geen zendmasten. Je kan dus niet bellen in de ruimte.
In het ISS is er ook een accesspoint dat dat netwerk omzet in wifi. In de ruimte kan je dus wifi hebben, maar dan moet je dus een eigen accesspoint meenemen en verbinden op het netwerk van het ruimtestation dat met grote antennes communiceert met de aarde.
Helaas blijken we nog steeds geen leven buiten aarde te hebben ontdekt: door magnetische golven in de atmosfeer van de planeet is er een gek geluid te horen. Voor de maan gaat die verklaring niet op, de maan heeft geen atmosfeer.
Maar het is ook een feit dat... de meeste astronauten dat niet doen. De reden is dat douches in de ruimte niet zo bijzonder goed werken. Zoals alles in een baan om de aarde is het water dat uit de douchekop stroomt immers gewichtloos en het zweeft vrij rond in plaats van op het lichaam van de astronaut te stromen.
Meestal slapen de astronauten in een soort slaapzakken, die aan de wanden worden vastgezet, of in een soort kastjes. In de ruimte is er geen zwaartekracht, waardoor je niet het gevoel van boven en beneden hebt. Daarom maakt het niet uit of je rechtop of liggend slaapt.
De astronauten wassen zich met een vochtige doek met wat zeep. Er wordt ook niet afgewassen. Het gebruikte materiaal wordt samengeperst en weggegooid. Het water dat nodig is aan boord van het ISS wordt voor een deel onttrokken aan de lucht en geschikt gemaakt voor gebruik.