COPD is een ziekte van de longen die niet kan genezen. Dit komt bijna altijd door roken. Klachten zijn hoesten, slijm, benauwd zijn of moe zijn. Stoppen met roken, bewegen en gezond eten zijn heel belangrijk bij COPD.
COPD staat voor 'chronic obstructive pulmonary disease'. Bij COPD hebt u last van vernauwing van de luchtwegen als gevolg van ontsteking en kunnen de longen ook beschadigd zijn. Hierdoor ontstaat vervolgens benauwdheid. COPD wordt meestal veroorzaakt door roken.
Iemand kan jarenlang COPD hebben, zonder het te weten. De eerste klachten zijn meestal hoesten en kortademigheid. De kortademigheid neemt vaak geleidelijk toe, waardoor inspanning steeds moeilijker gaat. Bij COPD kunnen mist, temperatuurwisselingen en sterke geuren het hoesten en de kortademigheid opwekken.
Er zijn ook mensen die slachtoffer worden van deze ziekte, zonder ooit een sigaret aangeraakt te hebben. Recent onderzoek laat zien dat COPD dan ook door andere factoren veroorzaakt kan worden; door de grootte van de luchtwegen en door een erfelijk eiwittekort.
Mensen met beginnend COPD hoesten veel. Het begint vaak met een zogeheten 'rokershoestje'. Daarbij wordt nogal eens slijm opgehoest. Sommigen hebben ook last van kortademigheid of een piepende ademhaling tijdens inspanning.
Medicijngebruik. Luchtwegverwijders en ontstekingsremmers zijn de belangrijkste medicijnen bij de behandeling van COPD. Luchtwegverwijders zorgen ervoor dat de spiertjes rondom de luchtwegen verslappen, waardoor de luchtwegen bijna direct verwijden en de kortademigheid vermindert.
Sommige mensen met COPD hebben extra last van warm weer, of van koud en vochtig weer. Koude en vochtige lucht kan de longen prikkelen. Je kunt je daar op kleden of, in overleg met je arts, je medicijnen meer of minder gebruiken. Lees de tips bij koud weer.
Als je als patiënt je goed aan de beweeg- en leefregels houdt, kan COPD heel lang stabiel blijven. Belangrijk is het zoveel mogelijk voorkomen van eerder genoemde longaanvallen. Dat kan dus dankzij telemonitoring en daarbij hebben wij een longaanval-actieplan ontwikkeld.
De meeste mensen die COPD krijgen, zijn ouder dan 40 jaar. U kunt 1 of meer van deze klachten hebben: U moet vaak hoesten en u hoest slijm op. Bij het ademen hoort u een piepend of brommend geluid.
Een gezonde manier van leven en de juiste behandeling kunnen invloed hebben op het verloop van de ziekte en hoe ernstig je klachten zijn. Hoe oud je kunt worden met COPD is daarom moeilijk te zeggen. COPD krijg je meestal na je veertigste jaar en vaak zelfs nog later.
Als u rookt, is stoppen met roken de beste behandeling voor COPD. U heeft minder last van klachten en de longfunctie gaat minder snel achteruit. De meeste mensen met COPD krijgen medicijnen. Als die niet goed genoeg helpen, zijn er nog andere behandelmogelijkheden.
Voor mensen met COPD kan het BIPAP-apparaat letterlijk een verademing zijn. 'Waar de CPAP helpt met inademen, ondersteunt de BIPAP bij in- en uitademen. In ons ziekenhuis stellen we het in voor mensen met ernstig COPD om 's nachts thuis te gebruiken. Sommigen gebruiken het ook als ze tussen de middag rusten.
Roken (90% van de gevallen) Astma. Vervuilde lucht. Erfelijke factoren.
COPD voorkomen
Roken, of jarenlang meeroken, is de belangrijkste oorzaak van COPD. Om COPD te voorkomen, is het dus zaak om niet te roken en ook niet mee te roken. Als u nu niet meer (mee)rookt maar vroeger wel, heeft u nog altijd een verhoogd risico op COPD.
De meeste mensen krijgen COPD door jarenlang roken. Maar ook mensen die zelf nooit gerookt hebben kunnen COPD krijgen, bijvoorbeeld door meeroken, luchtvervuiling (waaronder fijn stof), schadelijke stoffen op het werk of een erfelijke ziekte.
Iedereen die de longcapaciteit wil vergroten, doet er goed aan om fruit met veel antioxidanten te eten, zoals banaan en appel. Ook tomaten zorgen voor een betere longfunctie, zo blijkt uit recent Duits onderzoek.
Gember heeft een ontstekingsremmende werking en bevordert de gezondheid van je longen. Een kopje gemberthee zou zelfs bescherming bieden tegen DNA- en weefselschade in de longen.
Antioxidanten (zoals vitamine C, E, selenium en natuurlijke carotenoïden) kunnen de longen helpen beschermen tegen schadelijke oxidatieprocessen.
COPD associëren we met hoesten en kortademigheid. Maar mensen met COPD hebben ook meer pijn dan mensen zonder COPD. Pijn komt het meest voor bij matig-ernstige COPD en is gerelateerd aan comorbiditeit en voedingstoestand.
Je kunt benauwd zijn bij inspanning bijvoorbeeld, of gewoon bij dagelijkse bezigheden. Soms kan dit zelfs zo erg zijn, dat je elke dag extra zuurstof nodig hebt. Er zijn ook mensen met ernstige COPD die zo benauwd en vermoeid zijn, dat zij een rolstoel of scootmobiel nodig hebben.
De arts bespreekt met je wat de gevolgen van COPD voor je kunnen zijn, zoals: Moeite met aankleden, traplopen of boodschappen doen. Klachten, zoals benauwdheid, hoesten, vermoeidheid en gebrek aan energie. In je manier van leven, zoals werk, gezonde voeding, voldoende beweging of stoppen met roken.
Dat ons longweefsel zich in de loop der jaren steeds minder goed herstelt, is op zich normaal. Met het ouder worden, neemt de longfunctie langzaam af. Daar merk je meestal weinig van. Reinoud Gosens: 'Maar bij mensen met COPD gaat dat proces wel twee of drie keer zo snel.
Bij COPD is het belangrijk om ruim voldoende eiwit te gebruiken, als bouwstof voor uw spieren. Dit geldt ook bij overgewicht. Eiwitten komen vooral voor in voedingsmiddelen van dierlijke afkomst. Gebruik daarom royale hoeveelheden vlees, vis of kip bij de warme maaltijd en vleeswaren op de boterham.
Voor mensen met COPD en astma biedt airconditioning niet per se verlichting, omdat die de lucht vaak te droog maakt. Droge lucht kan ook luchtwegirritatie veroorzaken, zegt Bresser. Wat altijd helpt: een ventilator. Die zorgt voor verkoeling en voor een ontspannen gevoel, waarmee klachten afnemen.