Heel wat hersentumoren worden ontdekt naar aanleiding van aanhoudende, met de tijd erger wordende hoofdpijn die al dan niet gepaard gaat met misselijkheid, braken, slechter zien en bewustzijnsdalingen. Die symptomen komen hoofdzakelijk voor door een drukstijging in het hoofd.
Een snelgroeiende of grote tumor veroorzaakt drukverhoging in de hersenen. Een gevolg van drukverhoging kan hoofdpijn zijn. Dit krijg je vooral bij activiteiten die zelf ook de druk laten toenemen, zoals bukken, niezen of persen. Soms gaat de hoofdpijn samen met misselijkheid en overgeven, vaak vroeg in de ochtend.
De hoofdpijn bij een hersentumor is niet voor iedereen gelijk, maar de typische hoofdpijn bevindt zich achter de ogen, heeft een drukkend karakter en is niet kloppend, zoals bijvoorbeeld bij migraine het geval is. Bij tumoren in de kleine hersenen kan de hoofdpijn juist in het achterhoofd zitten.
Als de tumor net onder de huid zit, kunt u deze voelen als een zwelling of knobbeltje. De tumor zelf doet geen pijn. Zit de tumor dieper, dan kan het lang duren voor u hem opmerkt.
De tumoren ontstaan meestal rond het 50e tot 60e levensjaar, maar kunnen ook veel eerder of later optreden. Wat dat betreft is er een grote spreiding. Mannen en vrouwen lopen min of meer in gelijke mate het risico een hersentumor te krijgen.
Van de mensen met een laaggradig glioom is ruim 80% twee jaar na diagnose nog in leven, terwijl dit ongeveer de helft is onder patiënten met een hooggradige ziekte. Glioblastoom, het meest voorkomende type, heeft de slechtste prognose met een 2-jaarsoverleving van nog geen 20%.
Definitieve genezing is helaas niet mogelijk. Dat wil niet zeggen dat behandeling dan zinloos is. De behandeling is gericht op langdurig remmen of stoppen van de tumorgroei met een goede kwaliteit van leven.
Door de verhoogde hersendruk krijg je last van hoofdpijn, misselijkheid en overgeven. Je oogzenuw kan door de druk in de hersenen ook opzwellen, dat noemen we papiloedeem. De oogarts kan dat zien. Je kunt ook prikkelbaar worden en je gedrag en je ontwikkeling kunnen veranderen.
Bloedonderzoek. Je kunt ook onderzoek doen naar de hoeveelheid stoffen in je bloed; is er precies genoeg of is er juist te veel of te weinig. Bij een hersentumor klopt soms de hoeveelheid van bepaalde stoffen niet, bijvoorbeeld als de tumor in het gebied van de hypofyse zit kan de hoeveelheid hormonen veranderen.
Met bevolkingsonderzoek kan men een bepaalde kankersoort in een vroeg stadium opsporen. Door deel te nemen aan bevolkingsonderzoek vergroot u de kans op vroegtijdige ontdekking en genezing van kanker.
Spoed: Bel direct uw huisarts of de huisartsenpost als u opeens heftige hoofdpijn heeft en 1 of meer van deze dingen klopt voor u: De hoofdpijn is heel heftig, zoals u nooit eerder heeft gehad. U heeft een pijnlijke of stijve nek bij buigen van uw nek. U heeft kleine rode vlekjes op uw huid.
Hoofdpijn kan in het voorhoofd, het achterhoofd of boven op het hoofd gevoeld worden. Sommige vormen worden juist altijd links of rechts in het hoofd gevoeld. Soms is de oorzaak van hoofdpijn gemakkelijk aan te wijzen: een slechte nachtrust, verkoudheid, een concert met harde muziek of een kater.
Soms is het verstandig naar de huisarts te gaan. Bijvoorbeeld bij kinderen met hoofdpijn, bij zeer ernstige pijn of bij pijn na een ongeluk. Ook als de hoofdpijn enkele dagen aanhoudt, kunt u beter de huisarts bezoeken. Bij 'gewone' hoofdpijn kan een pijnstiller helpen om uw klachten te verminderen.
Symptomen. Zoals gezegd, uit de aandoening zich door verschijnselen van verhoogde druk in het hoofd. Dat zijn: hoofdpijn, misselijkheid en braken, soms dubbelzien, maar wat vooral van belang is: wazig zien door zogenaamde stuwingspapillen.
Een acuut verhoogde druk in de schedel kan veroorzaakt worden door: een hersenbloeding; een hersenvliesontsteking; een zwelling van de hersenen door verschillende oorzaken.
De meest voorkomende goedaardige hersentumor is het meningeoom, dat ontstaat vanuit de hersenvliezen. Een ander goedaardig gezwel is de hypofysetumor. De hypofysetumor ontstaat in de hypofyse; een klein, hormonenproducerende klier achter de ogen. Deze tumoren zijn over het algemeen goed operatief te verwijderen.
Hoofdpijn door migraine straalt vaak uit naar de achterkant of de zijkant van het oog. Ook bij clusterhoofdpijn is er hevige pijn in het ooggebied langs één kant. Er zijn daarnaast andere neurologische oorzaken (bijv. trigeminusneuralgie) die de klachten kunnen verklaren.
Gevolgen van een hersentumor
Hersentumoren kunnen aanleiding geven tot verstoorde hersenfuncties. Kwaadaardige tumoren kunnen in het omliggende weefsel groeien en zo hersenletsel veroorzaken. Ook een goedaardige hersentumor kan gevaarlijk zijn als deze in een belangrijk hersendeel zit.
Een kwaadaardige hersentumor groeit snel en dringt wel door in het omliggende hersenweefsel. De tumor kan uitzaaien naar andere delen van de hersenen of het ruggenmerg. Een kwaadaardige hersentumor zaait heel zelden uit naar andere delen van het lichaam.
Primaire hersentumoren zijn zeldzaam. Hoe vaak ze voorkomen verschilt per tumorsoort. Jaarlijks krijgen ongeveer 1.000 mensen in Nederland te horen dat ze een glioom hebben. Secundaire hersentumoren, dus uitzaaiingen van kanker op een andere plek in het lichaam naar de hersenen, komen veel vaker voor.
De meeste hersentumoren zijn erg kwaadaardig en groeien snel. Daardoor is het meestal binnen een maand of drie wel duidelijk dat er wat anders aan de hand is en wordt iemand doorgestuurd naar de neuroloog. Voor de overlevingskansen is deze vertraging overigens niet van belang: gliomen zijn ongeneeslijk.
Vermijd cafeïne
Als je dan een kop koffie of een glas cola drinkt, lijkt het wel alsof de hoofdpijn overgaat en zou je kunnen denken dat koffie of cola tegen hoofdpijn helpt. Je vermindert op dat moment gewoon de ontwenning maar dat is absoluut geen structurele oplossing.
In de volgende gevallen is het belangrijk dat u naar de huisarts gaat: Als uw hoofdpijn niet binnen een paar dagen verdwijnt met bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen of pijnstillers. Bij plotselinge ernstige hoofdpijn die u nooit eerder heeft gehad (zeker als u ouder dan 50 bent).
Er zijn veel oorzaken die constante hoofdpijn of plotselinge hoofdpijn veroorzaken. De grootste boosdoener is stress, dé ziekte van onze tijd. Stress leidt tot spanningshoofdpijn en zet zich vast in ons lichaam.