Acuut betekent dat de beschadiging vrij plots ontstaat met als gevolg geheel of gedeeltelijk gehoorverlies of abnormaal geluid in het oor (oorsuizen of tinnitus). De sterkte van geluid wordt uitgedrukt in decibels (dB). Boven de 165 dB kan de druk op het trommelvlies zo hoog zijn dat het scheurt.
Raadpleeg liefst rechtstreeks een neus, keel- en oorarts (NKO-arts). Als je daar niet onmiddellijk terecht kan, ga je best naar de spoedafdeling van een ziekenhuis.
Door een hard geluid kunt u last krijgen van ruis of een piep in de oren. Vaak herstelt het gehoor zich vanzelf, maar de schade kan ook blijvend zijn. De kans op gehoorschade hangt af van de tijdsduur en geluidssterkte. De haarcellen bij de mens zijn helaas niet in staat te herstellen.
Een piep of suis in je oor na het stappen of na luisteren naar MP3? Dat is het eerste teken dat je oren te veel zijn belast. Maar je kunt ook gehoorschade hebben zonder een piep of suis. Het gaat meestal geleidelijk.
Vaak is de gehoorschade slechts tijdelijk. Het geluidsniveau was dan wel vaak al zodanig hard dat het oor een flinke hersteltijd nodig heeft. Verondersteld wordt dat wanneer dit zeer regelmatig gebeurt het oor dan wél permanente gehoorschade oploopt.
Hoe lang duurt tijdelijke tinnitus? Dat varieert tussen een paar minuten en een week afhankelijk van waar je de piep hebt opgelopen. Door kleine drukverschillen zal een piep snel wegtrekken. Na een lange vliegreis kan het een paar uren duren.
Tinnitus is een vorm van gehoorschade. Mensen met deze aandoening horen geluiden zonder dat ze er zijn. Deze geluiden lopen sterk uiteen, maar de bekende 'piep in het oor' is een bekende. Er zijn ook mensen die een fluit, zoemend geluid of een suis horen.
Als je na harde geluiden, bijvoorbeeld tijdens het stappen, steeds terugkomende oorklachten hebt, dan zijn dit meestal de eerste tekenen van gehoorschade. Pijn in je oor wordt het meest veroorzaakt door een verstopping in de buis van Eustachuis.
Bij langdurige of chronische stress is er een overproductie aan adrenaline die een verhoogde bloeddruk veroorzaakt. Bij een hoge bloeddruk vermindert de bloedsomloop naar de oren en raken de haarcellen dus beschadigd.
Alleen bij zoogdieren leveren dode haarcellen in het oor permanente schade op, zo lijkt het. De afgelopen jaren zijn er flinke verbeteringen ontwikkeld op het gebied van hoortoestellen, maar de mogelijkheid om gehoorverlies ongedaan te maken is er nog niet.
Je zet radio en TV steeds luider. Je moet vaak vragen om iets te herhalen. Mensen lijken steeds onduidelijker te praten. Het kost moeite om iemand die stil praat, die zich achter je of die zich in een andere ruimte bevindt, te verstaan.
Er is meestal geen behandeling die oorsuizen geneest, maar er zijn wel een aantal mogelijkheden die sommige mensen verlichting kan bieden. Bij slechthorendheid kan een hoortoestel helpen. Wanneer je geluiden uit de omgeving beter hoort, overstemmen deze het oorsuizen. Het tinnitus wordt als het ware teruggedrongen.
Bij plotselinge doofheid met een onbekende oorzaak kan het gehoor vanzelf herstellen. Dat gebeurt bij ongeveer 30% procent van de patiënten. Bij ongeveer 30% van de patiënten verbetert het gehoor wel enigszins maar is de restschade zo groot dat het herstel in de praktijk weinig of niets oplevert.
Na een tijdje herstellen de haarcellen zich, zodat na een aantal uren of dagen deze tinnitus meestal is verdwenen. Bij geregelde blootstelling aan veel lawaai kan er echter blijvend gehoorverlies optreden en dan verdwijnt de tinnitus niet meer.
Er is meestal geen behandeling die oorsuizen geneest. Door te leren omgaan met oorsuizen kunnen de klachten wel minder erg worden. Eventueel kan een psycholoog daarbij helpen. Soms komt oorsuizen door een verkoudheid.
Anders dan vogels en vissen kunnen zoogdieren deze haarcellen niet zelf herstellen. Bij de nieuwe aanpak worden cellen in het oor geherprogrammeerd door het blokkeren van 'Notch', een proteïne dat voorkomt dat stamcellen in het slakkenhuis zich omzetten in sensorische haartjes.
Gun je oren rust! Ook al heb je oordoppen in, blijf niet de hele avond in een luide omgeving hangen. Neem af en toe een pauze en laat je oren tot rust komen. Een 'oorpauze' zal de kans op gehoorschade en oorsuizen aanzienlijk doen verminderen.
Een ander woord voor oorsuizen is tinnitus. Als u een geluid hoort zonder dat dat geluid er werkelijk is, noemen we dat tinnitus. Het kan gaan om allerlei geluiden: ruisen, geluid als van de zee, fluiten, suizen, muzikale geluiden, hoog of laag, continu of afwisselend, hard of zacht.
Tinnitus kan het gevolg zijn van langdurige blootstelling aan (te veel) lawaai, maar ook van afwijkingen aan het gehoororgaan, de hersenen of het kaakgewricht. Daarnaast komt het voor als bijverschijnsel van andere aandoeningen of ontstaat het als bijwerking van bepaalde medicijnen. Ook stress kan een rol spelen.
Minder stress zorgt voor minder irritatie, waardoor de tinnitus meer naar de achtergrond kan verdwijnen. Het lastige hiervan is dat antidepressiva – net als een aantal 'huis-tuin-en-keuken'-middelen zoals paracetamol en ibuprofen – bijwerkingen hebben die tinnitus juist kunnen verergeren.
In veel gevallen trekt het piepende geluid weer weg, al heeft het oor soms tot enkele dagen nodig om te herstellen. Het kan echter gebeuren dat de piep blijft. Deze aandoening noemen we tinnitus. Tinnitus hoeft niet per se het gevolg te zijn van harde geluiden, maar dit is wel vaak de boosdoener.
Tinnitus is meestal niet gevaarlijk, maar in zeer ernstige vorm kan het slaap- en concentratieproblemen veroorzaken. Dat kan leiden tot problemen in het dagelijkse functioneren. Psychische en sociale problemen kunnen dus een direct gevolg zijn van oorsuizen.
Bij het inslapen bij tinnitus kan een rustig muziekje of ontspannende geluiden zoals geluiden van de zee, goed helpen. Hiervoor kan een tinnituskussen worden gebruikt met ingebouwde luidsprekers of een telefoon met oortjes of met een klein luidsprekertje.
In het algemeen is alle medicatie waarbij de bijwerking tinnitus vermeld staat in de bijsluiter. De ergste zijn erythromycine (antibiotica), aminoglycosiden (antibiotica per infuus, niet die in oordruppels zitten), lisdiuretica (furosemide), chemotherapie, anti-malaria medicatie, NSAID (pijnstillers).