De inname van betrekkelijk kleine hoeveelheid giftige bessen kan (ernstige) klachten veroorzaken, zoals braken, maagpijn, buikkrampen, misselijkheid. Kinderen zijn gevoeliger dan volwassenen voor eenzelfde dosis.
En zijn alle zwarte bessen giftig? Helaas, of een bes eetbaar is of giftig kun je niet zien aan de kleur. Rood, geel, blauw of zwart, er zijn eetbare en niet eetbare exemplaren. Wat eetbaar is en wat niet werd vroeger door mensen doorverteld, maar die kennis is grotendeels verdampt.
Er zijn geen variëteiten van blauwe bessen (Vaccinium) die giftig zijn. De blauwe bosbes (Vaccinium myrtillus) is een vaste plant uit de heidefamilie (Ericaceae).
De wonderboom komt oorspronkelijk uit Oost-Afrika en Indië, maar wordt vandaag de dag overal ter wereld gebruikt als sierplant. De plant is volgens het Guiness Book of World Records de meest giftige plant ter wereld. Alle delen van de plant zijn giftig. De vruchten van de boom bevatten het gif ricine.
Kardinaalsmuts, klimop, taxus, gelderse roos (in grote hoeveelheden), ricinus communis (wonderboon), maretak, wingerd, krentenboompje (vruchtvlees oké, zaad niet), zuurbes (onrijpe bessen), peperboompje, hulst, liguster, vogelkers (vruchtvlees oké, zaad niet), sporkehout, wolfskers, aucuba, dwergmispel, reukerwt, ...
Om met het antwoord te beginnen: Ja, hedera is giftig voor mensen en dieren. In het blad en de bessen zit de stof hederagenine. Deze stof veroorzaakt klachten. Het belangrijkste voordeel van de hedera – dat deze het hele jaar door groen blijft – is nu een nadeel.
De blauweregen is een giftige en irriterende plant. Het zijn de peulen en erwtjes die meestal de oorzaak van accidentele vergiftigingen bij kinderen zijn. Het sap van de plant kan de ogen sterk irriteren.
Aardappelloof, taxussnoeisel, vingerhoedskruid, doornappel, haksel van Amerikaanse vogelkers,... Er staan voor de mens heel wat giftige planten in tuinen. Plantaardige gifstoffen weren planteneters en dit vooral tijdens het leven van de plant, maar ook meestal wanneer de planten gedroogd zijn.
Wat veel mensen niet weten is dat een hortensia giftig is. Het zijn geen planten waar een hond of kat zomaar aan gaat knabbelen, vandaar dat het vaak niet bekend is dat ze giftig zijn. Ook voor mensen kan de hortensia reacties oproepen als: braken, diarree en kan het effect hebben op de bloedsomloop.
Solanine in zwarte nachtschade kan zeer giftig zijn en mogelijk dodelijk. Vergiftigingssymptomen treden pas op na zes tot twaalf uur na inname. Beginsymptomen kunnen zijn koorts, zweten, braken, buikpijn, diarree, verwardheid en sloomheid. De dood volgt door een hartstilstand en het stoppen van de ademhaling.
Dit is waarom. Het antwoord is redelijk simpel: blauwe bessen worden bespoten met bestrijdingsmiddelen. Het is altijd belangrijk om groente en fruit af te spoelen, ook als deze biologisch zijn, maar niet-biologische bessen dienen extra goed schoongemaakt te worden.
De bosbes is een andere soort bes en groeit aan lage struiken in het bos. De vrucht is helemaal donkerblauw gekleurd. Bosbessen zijn en stuk kleiner dan blauwe bessen, hebben een donkerdere kleur en het sap is diepblauw. Bosbessen hebben van zichzelf een hele lekkere smaak.
Wildplukken mag, maar met mate
Want, zo zegt Donker: “wildpluk kan erg leuk zijn, maar overdrijven moet je niet willen. Goede plukkers zijn mensen met liefde voor de natuur en blauwe vingers van het sap, zonder zwarte vingers van het geld tellen.”
Rode bessen zijn zuur tot zoetzuur van smaak. Je kunt de hele bes eten, inclusief schil en zaden. Ze zijn heerlijk in fruitsalades, nagerechten of jam. Maar eet ze ook eens als vulling voor je zelfgemaakte flensjes of verwerk rode bessen in kwark als vulling voor een vlaaibodem.
Gifsumak is de giftigste plant van Nederland en groeit alleen op de Vangdijk in Friesland.
De Orchidee is geen giftige plant, al wordt het niet aangeraden om een hap te nemen van de bladeren. Let dus wel een beetje op met kinderen en huisdieren. Het sap van de Orchidee kan wellicht voor wat huidirritatie zorgen, maar niets ernstigs. De Orchidee is een redelijk makkelijke plant om in huis te hebben.
De goudenregen is een zeer giftige plant. De vruchten van goudenregen lijken een beetje op eetbare boontjes. Kinderen verzamelen ze soms om te spelen en lopen zo gevaar op cytisinevergiftiging. Het giftige cytisine is aanwezig in alle plantendelen en de effecten ervan zijn vergelijkbaar met die van nicotine.
De lupine is giftig door de stof chinolizidine-alkaloïde, met name in de zaden is deze stof te vinden. Ook kan de plant een allergische reactie opwekken en inmiddels is het voor voedselproducenten verplicht te melden als er in een product lupine is verwerkt.
Alle delen van de buxus bevatten giftige stoffen die vrij snel kunnen leiden tot de dood van een dier dat ervan heeft gegeten. Zeer kleine hoeveelheden kunnen geen kwaad, maar als dieren van de buxus gaan eten, nemen ze al gauw teveel in.
Giftige planten zijn het gevaarlijkst voor kleine kinderen en jonge dieren. Vergiftigingen komen vooral voor bij kinderen van één tot en met vier jaar. In die groeifase stoppen ze alles wat ze te pakken krijgen in hun mond, dus ook delen van planten: blaadjes, stengeltjes, mooi gekleurde vruchtjes enz.
Vingerhoedskruid ( Digitalis purpurea) bevat onder andere digitoxine en digitaline, voornamelijk in de groene bladeren en zaden, waardoor inname van 2-3 g gedroogde blaadjes al dodelijk kan zijn. Giftige planten worden soms ook expres gegeten bijvoorbeeld voor hun geneeskrachtige of hallucinerende werking.
Een plant die zo giftig is dat hij vroeger gebruikt werd voor executies: de gevlekte scheerling is gewoon te vinden in bermen langs wegen. Oorspronkelijk was de plant vooral te vinden in Limburg en in duingebieden, maar nu duikt hij overal op.