Het auteursrecht biedt iedereen die werken creëert auteursrechtelijke bescherming. Dit betekent dat de maker van zo'n werk, ook wel auteur genoemd, als enige mag beslissen over de exploitatie van de werken die hij heeft gecreëerd. Daarnaast worden deze werken beschermd tegen misbruik door anderen.
Schenden van auteursrecht is een onrechtmatige daad en daarmee is schending van het auteursrecht strafbaar volgens het strafrecht. Artikel 31 Auteurswet geeft de basis voor de boete en gevangenisstraf die je kunt krijgen bij auteursrechtinbreuk.
U hoeft auteursrecht nergens aan te vragen of te registreren. Het kost u niets en is internationaal geldig. Het auteursrecht is geregeld in de Auteurswet .
Bescherming door het auteursrecht ontstaat automatisch door de creatie zelf van een origineel werk. In tegenstelling tot de industriële eigendomsrechten (bv. een octrooi of het merkenrecht), zijn dus geen administratieve formaliteiten vereist om auteursrecht te verwerven.
Omdat een copyright notice of auteursvermelding niet verplicht is, heeft het ontbreken ervan ook geen gevolgen. Dat wil niet zeggen dat het helemaal geen waarde heeft. De naam die op of bij een werk staat, wordt vermoed ook de naam van de maker te zijn.
De billijke vergoeding is een vergoeding die de gebruiker verschuldigd is aan de beheersvennootschappen die de uitvoerende kunstenaars (zanger, gitarist, …) en de producenten (muziekproducenten) vertegenwoordigen.
Algemene regel
Het auteursrecht geldt tot 70 jaar na de dood van de auteur. Na afloop van deze termijn komen de werken in het publiek domein en kunnen ze worden geëxploiteerd zonder toestemming van de houders van het auteursrecht.
Niets waardoor je definitief kunt weten of er auteursrecht op rust of niet. Het auteursrecht duurt tot 70 jaar na het overlijden van de maker of als een rechtspersoon de auteursrechthebbende is tot 70 jaar na eerste openbaarmaking. Verder rust er auteursrecht op alle werken die voldoende creatief zijn.
Bijna al die claims zijn automatisch verstuurd: 99 procent. Dat gebeurt via het systeem Content ID, een geautomatiseerd systeem van YouTube dat video's scant op inhoud. Zo worden automatisch video's ontdekt die zijn gekopieerd van de echte eigenaar, of video's waarin muziek met copyright wordt gebruikt.
Om auteursrecht te krijgen is geen enkele formaliteit vereist. Je hoeft niets aan te vragen, te deponeren of te registreren en het kost niets. Auteursrecht krijg je automatisch als je een 'werk' maakt op het gebied van letterkunde, wetenschap of kunst. Een 'werk van letterkunde, kunst of wetenschap' is een ruim begrip.
Een auteursrecht kunt u eenvoudig overdragen via een schriftelijke akte. U moet van te voren wel zeker weten dat u de rechthebbende bent. Ook een merkrecht kan via een schriftelijke akte worden overgedragen. Een contractspecialist kan u voorzien van de juiste akte.
In veel gevallen mag je een internetafbeelding niet zomaar gebruiken. De maker van een foto of illustratie heeft daar bijna altijd 'auteursrecht' op. Auteursrecht is het recht van iemand die iets gemaakt heeft (een beeld, foto, schilderij, tekst, muziekstuk, enzovoorts) om zelf te bepalen wat er met dat werk gebeurt.
Door het auteursrecht mag je gevonden afbeeldingen niet zomaar gebruiken. Alleen de maker of rechthebbende (zeg maar: de eigenaar) mag bepalen of die afbeelding gebruikt mag worden, hoe die gebruikt mag worden en door wie dat mag. Er zijn gelukkig wel wat uitzonderingen.
Artikel 16b Auteurswet gaat over de meer 'traditionele' vormen van het verveelvoudigen voor eigen gebruik: overschrijven, natekenen, naschilderen, fotograferen en fotokopiëren. Zo'n privékopie mag u zelf maken, maar u mag ook iemand anders vragen om die voor u te maken.
Als er een overeenkomst wordt gevonden, krijg je mogelijk een auteursrechtclaim. Als je een auteursrechtclaim van YouTube hebt ontvangen voor een video die muziek van Adobe Stock bevat, moet je een licentiecode indienen voor elk Adobe Stock-nummer dat wordt gebruikt in de video.
Wat is Creative Commons? Bij Creative Commons geef je een soort 'licentie' af voor een werk waar jij het auteursrecht op hebt. Je geeft toestemming dat een ander, onder bepaalde voorwaarden, jouw foto of andere creatieve werken mag gebruiken zonder dat daarvoor direct nadrukkelijk toestemming voor gevraagd moet worden.
Google Afbeeldingen
Zorg wel dat je instellingen goed staan. Ga naar “geavanceerd zoeken naar afbeeldingen” en gebruik het filter “gebruiksrechten”.
Tips voor bewijs auteursrecht
Dat kan bij een notaris door middel van een notariële akte of bij het belastingkantoor door middel van een datumstempel. Verder kan gedacht worden aan een I-depot bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (het BBIE).
Makers van muziek doen er in de regel goed aan zich als auteursrechthebbende te registreren bij Buma/Stemra. Inschrijven bij collectieve rechtenorganisatie BUMA STEMRA (auteursrechten) als componist, tekstschrijver of muziekuitgeverij. Betaald worden door de Buma/Stemra (als artiest, componist of muziekuitgever).
Als je zelf foto's, afbeeldingen of teksten maakt, krijg je hiervoor automatisch auteursrecht, ook wel copyright genoemd. In de Auteurswet staat dat alleen de maker zijn werken mag publiceren en vermenigvuldigen. Staat een foto of tekst van jou op internet, dan heb jij nog steeds auteursrecht op jouw werk.
Fiscaal gunstige regeling
De fiscale wet voorziet dat wanneer een natuurlijke persoon (jij, bijvoorbeeld) een inkomen uit auteursrecht geniet, dit binnen bepaalde grenzen een roerend inkomen is, zelfs wanneer het auteursrechtelijk werk is gecreëerd binnen het kader van je beroep.
Boete. Je moet op minstens vijf werkdagen voor je activiteit je aangifte doen. Als je voor je fuif of een ander 'tijdelijke activiteit' geen aangifte doet, betaal je een boete van 15 procent op het verschuldigde bedrag, met een minimum van 99,16 euro.
Om auteursrecht te verkrijgen hoeft u niets te doen, dit geldt automatisch als u een werk maakt. U hoeft niets aan te vragen, te deponeren of te registreren. In de praktijk kan het echter voorkomen dat anderen claimen de auteur van uw werk te zijn en het auteursrecht erop te bezitten.