“Blootstelling aan kou activeert het sympathische zenuwstelsel, verhoogt de neurotransmitters endorfine in je bloed en bevordert adrenaline vrijlating in het brein.
Zolang uw lichaam tussen de 35,5 en 37,5 graden is, is er niets aan de hand. Wanneer dit onder de 35 graden komt, is er sprake van onderkoeling. Met name de nieren, het hart, de stofwisseling en de spieren krijgen het zwaar te verduren.
Kou heeft een positief effect op de weerstand en het stimuleert de bloedsomloop. Ook activeert het bruin vet, wat kan helpen om af te vallen. Maar misschien het allerbelangrijkste: kou maakt gelukshormonen vrij die je een fijne roes en een mentale boost geven.
Als het kouder wordt, vernauwen de bloedvaten zich en er stroomt minder bloed naar de bloedvaten onder de huid en naar de ledematen. Hierdoor voelt de huid ijskoud. Het bloed blijft zo dicht mogelijk bij de vitale delen van het lichaam.
Kou kan – net zoals wind en tocht – zorgen voor stijfheid in de spieren. Door uw spieren intensief aan te spannen kan er schade optreden in de spieren. De kans op spierpijn is een stuk groter dan onder normale omstandigheden. Krachtvermindering kan ook een gevolg zijn van de frisse weersomstandigheden.
Maar het is zeker niet zo dat het longweefsel in koude lucht zal bevriezen. Daar hoef je geen angst voor te hebben. Het uitgebreide netwerk van de bloedvaten in het longweefsel voorkomt dat dit gebeurt. Voor zover we nu weten kunnen de longen extreem koude temperaturen aan zonder beschadigd te raken.
Als je het vaak koud hebt, kun je de volgende dingen doen om op temperatuur te komen: Draag extra laagjes. Extra lagen kleding hebben een isolerende werking, waardoor je lichaam minder makkelijk afkoelt. Een dik wollen vest over je gewone kleren kan wonderen doen.
Door het koude water zakt je lichaamstemperatuur snel. Je bloeddruk en hartslag schieten even omhoog. Er ontstaat eigenlijk een soort shockreactie in het lichaam. Je hartslag wordt daarna juist iets lager.
Kou kan fatale gevolgen hebben. Bij -40 °C kan de huid het drie minuten redden zonder kleren. En bij -60 °C sterven de cellen onmiddellijk af.
De ideale temperatuur om te slapen is ongeveer 18 graden. De een slaapt net wat beter met nog een graadje minder en de ander met 19 graden.
Naast het feit dat douchen met (ijs)koud water ecovriendelijk is, heeft het ook flink wat gezondheidsvoordelen. Koud douchen is onder andere goed voor het immuunsysteem, de bloedcirculatie, de thermoregulatie, gewichtsverlies en de huid. Bovendien verbetert het ook de sportprestaties.
Zo raadt de Wereldgezondheidsorganisatie een minimumtemperatuur van 18 graden aan míts je volwassen en gezond bent. Waarbij er tevens wordt uitgegaan dat je je kleed volgens het seizoen. Jongeren, ouderen en zieken zouden echter de thermostaat op minimaal 20 graden moeten zetten.
Of voortaan wintersporten in je zwemkleding? Ja, het is waar: kou zorgt voor meer vetverbranding. Je verbrandt in dat half uur inderdaad meer calorieën dan als je in een aangename 20 graden op de bank zit. Een half uur sporten in de kou heeft helaas niet hetzelfde effect.
Als het koud is, reageert ons lichaam daarop door de bloedvaten die net onder het oppervlak van de huid liggen, samen te laten trekken. Hierdoor neemt de bloeddruk toe. Ook kunnen mensen gaan huiveren en kan het hart sneller gaan kloppen, waardoor de stofwisseling sneller gaat en de lichaamstemperatuur stijgt.
Het bleek, dat bij alle drie groepen van temperatuurbepaling de huid van het voorhoofd het hoogst is, namelijk gemiddeld 35°.
Als volwassene raadpleeg je best een arts als je koorts: boven de 39 °C oploopt (hoge koorts kan de hersenen en andere organen in de war sturen en beschadigen) gepaard gaat met specifieke symptomen zoals buikkrampen, branderig gevoel bij het plassen, suf en slaperig zijn, zware hoofdpijn of huiduitslag.
Hoogste temperaturen ooit gemeten
Noord-Amerika: 56,7°C op 10 juli 1913 in Furnace Creek, Death Valley, Verenigde Staten. Afrika: 55,0°C op 7 juli 1931 in Kébili, Tunesië Azië: 55°C, in Al Majmaah, Saoedi-Arabië, op 8 juni 2019.
Een temperatuur van 30 graden voelt bij 50 procent luchtvochtigheid aan als 31 graden, bij 80 procent als 38 graden en bij 100 procent zelfs als 44 graden. Gevoelstemperaturen boven 55 graden zijn levensgevaarlijk omdat het lichaam zijn warmte maar moeilijk meer kwijt kan. Dat leidt tot oververhitting.
Die moeheid komt uiteraard door te weinig slaap. Dit kan zorgen voor een storing in het deel van je hersenen dat je temperatuur regelt. Daardoor heb je het dus ook vaak koud als je moe bent. Ook je metabolisme is lager waardoor je lichaam minder goed op temperatuur kan komen.
Welke bloeddruk is gevaarlijk? Men spreekt van een gevaarlijk hoge bloeddruk wanneer de bovendruk hoger dan 140 mmHg en de onderdruk hoger dan 90 mmHg is. Dit moet dan het geval zijn bij meerdere meetmomenten.
Zwemmers in koud water hebben een aanzienlijk kleinere kans op ziektes én zijn veel beter bestand tegen stress. Rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes vermeerderen bovendien direct na een korte blootstelling aan koud water.
Hoe ouder hoe kouder!
Hoe ouder je wordt, hoe lager je stofwisseling wordt. In dat geval ga je steeds minder warmte produceren. Geen wonder dat de kachel bij oma op 22 graden staat! Andersom geldt het overigens ook.
Wanneer je bloedsomloop niet optimaal is, kost het je lichaam meer moeite om het warme bloed tot in de uiteinden van je lichaam te pompen. Het gevolg: koude voeten en koude handen. Een slechte bloedcirculatie komt vaak, maar zeker niet altijd, door een ongezonde leefstijl.
“Het lichaam heeft enige tijd nodig om aan een andere temperatuur te wennen. Dat merk je bijvoorbeeld ook als je op vakantie gaat naar een warm land. Na een week zijn interne processen zoals je zweetproductie, huiddoorbloeding en warmteproductie grotendeels gewend aan de nieuwe situatie.”
Misschien kan er dan ook iets aan gedaan worden. Het is goed om naar de huisarts te gaan als één (of meer) van de volgende beweringen voor jou geldt: Je hoest (opeens) veel en vaak, en voelt je benauwd. Je hoest veel of vaak, en dit duurt langer dan 3 weken.