Wat er gebeurt door de elektrische stroom is dat spieren kunnen verkrampen, vooral bij de hartspier zeer gevaarlijk. Bij grotere stromen zullen chemische veranderingen optreden in lichaamscellen waar de stroom doorheen gaat (elektrolyse) en kan de temperatuurstijging fatale vormen aannemen.
Blijf op ruime afstand en waarschuw omstanders. Bel of laat 112 bellen. Zorg voor je eigen veiligheid en haal zo snel mogelijk de stroom eraf. Trek de stekker uit het stopcontact of schakel de stroom uit in de meterkast (draai de stop eruit of zet de schakelaar om).
De gevolgen van stroomsterkte
Een iets grotere stroom door het lichaam (vanaf 5 mA) is in staat spieren zodanig te laten samentrekken dat letsel ontstaat aan spierweefsel, pezen en zelfs botten. De ontregeling van het hartritme is niet het enige mogelijke gevolg van een stroomstoot door het lichaam.
Onder stroom staan lijkt iets onschuldigs maar er kunnen grote onderhuidse letsels optreden. Dit door de warmte en samentrekken van spieren. Letsels die kunnen optreden zijn bijvoorbeeld: brandwonden, botbreuken, bewusteloosheid of een hartstilstand.
Bij een elektrische schok trekken zijn spieren namelijk heel sterk samen en kunnen ze scheuren. Als een spier heel erg krachtig samentrekt, kunnen er zelfs botbreuken optreden. Je kind kan door een elektrische schok ook brandwonden oplopen op de zogenaamde contactplekken.
Statische elektriciteit ontstaat wanneer isolerende materialen in contact komen met elkaar. Als jij bijvoorbeeld de hele dag op je bureaustoel zit te schuiven, ontstaat er wrijving tussen de stof van je broek en de stof van je stoel. Hierdoor word je elektrisch geladen.
Het aanraken van een onder spanning staand deel met wisselspanning boven de 50V is gevaarlijk. Wanneer je in aanraking komt met zo een onder spanning staand deel kan de stroom door het lichaam van deze persoon gaan.
Het hart is gevoelig voor stroom en kan na blootstelling in ventrikelfibrilleren raken, waarbij reanimatie noodzakelijk is. Bij hoge spanning (>1000 volt) zullen de hersenen dusdanig beschadigd raken dat er een ademstilstand optreedt, waarna onvermijdelijk ook een hartstilstand zal optreden.
Veiligheid. Wisselspanning is gevaarlijker dan gelijkspanning. Dat komt door de sinusvorm. Bij de spanning in woningen spreken we van 230V.
- beschadiging van de zenuwbanen met verminderde werking van de zenuwen (vb. duizeligheid, tintelingen) als gevolg, - verminderde nierwerking (o.a. door overmaat aan afvalstoffen vanuit de spieren), - cataract (kan tot 3 jaar na verwonding optreden).
Bij een kortsluiting lijkt het alsof de dam breekt: de stroom krijgt vrije loop, ontmoet geen tegenstand en gedraagt zich als een woeste rivier. De stroomsterkte is enorm en veroorzaakt een verhitting van de draad. Het isolatiemateriaal kan zelfs smelten en vuur vatten, waardoor in het gebouw brand kan ontstaan.
Kortsluiting ontstaat wanneer één of meer elektrische draden elkaar raken. Dat kan zijn als gevolg van een kapot apparaat of een beschadigde kabel. Natuurlijk zijn deze stroomdraden meestal voorzien van een isolatielaag, maar deze kan beschadigd raken door water, warmte, stof of andere zaken.
Normaal (in droge toestand) is de weerstand van een menselijk lichaam vrij hoog (10-tallen kilo-ohms) en is de stroom die er zal vloeien bij aanraking van 12V erg klein en en zal je die zelfs niet voelen.
30 mA door de hart (arm 1 door je hart en via andere arm terug, bijvoorbeeld als je met beide handen een stroomdraad met spanning vastpak) is genoeg om eraan te overlijden. 1 A overleef je niet. Heel je spierenstelsel zou dan verbranden. Je kan het zien als overbelasting.
Daarnaast is er ook minder weerstand omdat de stroom niet via de aarde hoeft te lopen en is dus de kans op een fatale afloop wanneer dit gebeurt ook veel groter. Wisselstroom is bij een relatief lage spanning gevaarlijker dan gelijkstroom maar bij een voldoende hoge spanning is het niet mogelijk om DC los te laten.
Volgens de wet mag de spanning 10 procent meer of minder zijn. Hebt u 1 fase? Dan mag de spanning op uw aansluiting tussen de 207 en de 253 volt zijn. Bij een aansluiting met 3 fasen mag de spanning op de aansluiting tussen de 360 en de 440 volt zijn.
Met indirecte aanraking wordt bedoeld het aanraken van metalen gestellen en vreemd geleidende delen die door een defect onder spanning kunnen komen. * Metalen gestellen Metalen gestellen zijn geleidende omhullingen (of delen hiervan) van elektrisch materieel, dat onder spanning kan.
- Smeer je lichaam en gezicht in met een hydraterende crème voor een hogere weerstand. - Draag ingelopen schoenen met een leren zool, rubberen zolen zorgen ervoor dat je elektrische lading opbouwt. - Behandel je kleding met een koolstofvezelborstel, zo veeg je de geladen deeltjes er in een handomdraai af.
Het neerzetten van planten met een groot bladoppervlak helpt ook tegen statische elektriciteit. Deze maken de kamer net wat vochtiger. Je kan jezelf ook ontladen aan een plant door hem even kort aan te raken. Zo voorkom je de vervelende schok als je weer iemand een hand moet geven.
Algemeen wordt er aangehouden dat 60 volt gelijkspanning en 48 volt wisselspanning (50 Hz) de maximale veilige spanning is. Maar een stroom van 6 mA door je hart is dodelijk.
230 volt in Nederland
In Nederland staat er 230 Volt op het stopcontact. Daar de stroomsterkte hier 16 Ampère is, betekent dit dat er een vermogen van 3680 Watt geleverd kan worden. Het vermogen wordt immers berekend door de spanning te vermenigvuldigen met de geleverde stroomsterkte.