De enige manier die wij kenden om voedsel zoals bessen en vlees langer goed te houden, was door het te drogen in de zon en later – het moest immers eerst uitgevonden worden – boven vuur. Dit laatste is de basis voor het roken van voedsel zoals we dat nu kennen.
In de meeste steden waren er koelhuizen om vlees, fruit en groenten te bewaren. Er werden ook ijshuizen gebouwd, vaak ondergronds maar ook als geïsoleerde gebouwen. Die werden gebruikt voor de opslag van sneeuw en ijs dat tijdens de winter werd verzameld om het voedsel tijdens de warmere maanden koel te houden.
Bewaartechniek 1: Drogen
Rond de Zuiderzee hing in het voorjaar overal vis te drogen. De vissen werden aan een touwtje geregen en in de zon gehangen. Na tien tot veertien dagen was de vis droog genoeg om te worden bewaard. Tegenwoordig zie je bij 'raw' producten de droogtechniek terugkomen.
Hoewel verse vis en gevogelte onmisbaar zijn in een gezond en gevarieerd dieet, zijn ze zeer bederfelijk. Toch kan ingeblikte vis en vlees veilig en langdurig worden bewaard (tot wel 5 jaar bij kamertemperatuur). Denk bijvoorbeeld aan tonijn, makreel, haring en zalm in blik die perfect zijn als noodrantsoen.
Staat op het etiket van een product 'Koel bewaren', dan kun je het product het beste koel, donker en droog bewaren. Bijvoorbeeld in de kelder of een koele voorraadkast. De temperatuur moet dan liggen tussen de 15 en 20 °C. Het hoeft dus niet in de koelkast.
'Koel bewaren' of 'koel en droog bewaren' staat vaak op producten met een 'ten minste houdbaar tot'-datum (THT) zoals een potje saus of olijven. Als er staat 'koel bewaren', bewaar het dan bij een temperatuur van 15 tot 20 °C, bijvoorbeeld in een voorraadkast of kelderkast.
Zelf noodrantsoen samenstellen
Je kunt ook zelf een noodrantsoen samenstellen met lang houdbare producten uit de supermarkt. Denk aan water in flessen of pakken, lang houdbare melk, havermout, pinda's, pasta of rijst en ingeblikte groente, fruit, bonen en vis.
Witte rijst, basmatirijst en pandanrijst die verpakt zijn in een luchtdichte verpakking kun je eeuwig bewaren. Dit geldt niet voor bruine rijst en zilvervliesrijst omdat deze vetten bevatten die na verloop van tijd ranzig kunnen worden.
Kastelen en landhuizen werden voorzien van ijskelders, waar in de winter grote ijsblokken werden opgeslagen. Het ijs werd uit bevroren vijvers gehakt of gemaakt door sneeuw aan te stampen. Door de grote hoeveelheid bleef het onder de grond lang bevroren en kon men er tot de zomer mee doen.
Roken is het bewerken van voedsel door het in rook van smeulend hout te hangen. Niet alleen vis en vlees wordt gerookt; het proces wordt ook gebruikt om rooksmaak te geven aan kaas, groente, tofoe, zout en ingrediënten voor dranken, zoals whisky en thee (lapsang souchong).
Producten als gedroogd vlees, gepekelde vis en kazen werden nog steeds bewaard in de kelder, de koelste plek in huis. Rauwe groente werden in veel mindere mate bewaard, alles was verduurzaamd, geweckt, gedroogd of gezouten. Enkele uitzonderingen waren aardappelen, uien, wortelen en koolrapen.
Bereiden van voedsel
Eten werd gekookt, geroosterd en gebakken op open vuur. Er is archeologisch bewijs voor broodovens, potten als bakplaten. Vis en vlees werd geroosterd boven het vuur.
De ingrediënten werden eerst goed gedroogd; in de zon of boven een vuurtje bijvoorbeeld. Daarna werden de voedingsmiddelen in aardewerk potten wer-den gedaan. Soms werden ze afgedekt met vet van geslachte dieren, want men had ontdekt dat dat ervoor zorgde dat de pot luchtdicht werd afgesloten.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
Wil de term 'Derde Wereldoorlog' echter zeggen dat de oorlog van 1939 tot 1945 ook echt de 'tweede' was die wereldwijd werd gevoerd?
Ex-commandant voorspelde WO III al: 'Het is begonnen'
Ingo Piepers voorspelde twee jaar geleden al dat binnen twee jaar de Derde Wereldoorlog zou uitbreken. Dat deed de voormalig legercommandant op basis van berekeningen en onderzoek.
Het is handig om altijd wat producten in huis te hebben die lang houdbaar zijn en die je vaak nodig hebt. Denk aan rijst, pasta of peulvruchten uit blik. Dat noemen we een ijzeren voorraad. Het handige van een ijzeren voorraad, is dat je deze makkelijk kunt combineren met verse producten die snel op moeten.
Witte rijst – zoals basmati – is oneindig lang houdbaar indien het goed (luchtdicht, koel en droog) wordt bewaard. Bij bruine rijst ligt dat iets anders: deze soort is zo'n 6 tot 12 maanden houdbaar. Dit komt voornamelijk door de aanwezige vetzuren in bruine rijst (die missen in witte), waardoor het sneller bederft.
Komkommers drogen uit in de koelkast. De schil beschadigt waardoor ze sneller bederven. Bewaar ze daarom op een koele plaats in de keuken, de kelder of de berging. Laat de komkommer in zijn folie zitten.
Zacht fruit
Fruit uit warme landen, zoals ananas, mango en citrusfruit kun je meestal prima buiten de koelkast bewaren. Bananen leg je ook niet in de koelkast, ze worden dan van buiten bruin.
Eieren in de koelkast: langer vers
De koude temperatuur remt ook de groei van bacteriën. Ziekmakers zoals salmonella krijgen zo minder kans. Eieren bewaar je daarom het beste in de koelkast op 4 °C. Als je ze in het doosje bewaart, drogen ze niet uit en blijven ze langer goed.