Hoe lager de BMD, hoe groter de kans op een botbreuk als men komt te vallen. De meting wordt uitgedrukt in een T-score en een Z-score: T-score: uw botdichtheid vergeleken met de botdichtheid van een gezonde vrouw/man rond het 35e jaar; Z-score: uw botdichtheid vergeleken met de botdichtheid van iemand van uw leeftijd.
De gemeten botdichtheid wordt vergeleken met waarden die, in het algemeen horen bij uw leeftijd en geslacht. De waarden worden weergegeven in een T-score. Bij een uitslag van: T-score tussen de +1 en -1 is alles prima. Bij een uitslag van: T-score tussen de -1 en -2,5 is er sprake van osteopenie (verminderde botmassa).
Osteopenie is eigenlijk het voorstadium van osteoporose. Letterlijk betekent het: een tekort aan bot (osteon = bot, penia = tekort). Dat wil niet zeggen dat u te weinig botten heeft, maar uw botten minder bot massa hebben. Er is sprake van verlies aan botmineraal zonder dat er klachten bestaan.
Osteopenie is een mooie medische term voor “zwakkere botten”. Zwakke botten kunnen sneller breken en dat kan ernstige gevolgen hebben. Je botten zijn dus wat zwakker dan het gemiddelde en dat geeft een verhoogd factuurrisico.
Bisfosfonaten zijn medicijnen die botontkalking remmen. Ze maken de kans kleiner om een bot te breken kleiner. Ze kunnen botontkalking niet genezen. Voorbeelden van deze medicijnen zijn alendroninezuur en risedroninezuur.
Voedings middelen of gewoonten die een negatieve invloed hebben op botontkalking. Teveel (dierlijke) eiwitten. Des te meer dierlijke eiwitten, des te hoger de uitscheiding van calcium. Iemand die veel dierlijke eiwitten eet heeft dus een veel hogere calciumbehoefte.
Stop met roken en drink minder alcohol
Het verhoogt de snelheid waarmee u botmassa verliest, waardoor u eerder osteoporose krijgt. Veel alcohol drinken kan het vermogen van het lichaam om normale, gezonde botten te behouden, beïnvloeden. Dit is het moment om te stoppen met roken en minder alcohol te drinken.
Bij osteoporose worden uw botten zwak waardoor deze sneller kunnen breken. Ook in uw rug kunnen uw botten zwakker worden waardoor een rugwervelbreuk ontstaat, dit noemen we ook wel een wervelinzakking. Het inzakken van rugwervels kan heel langzaam gaan, waardoor u nauwelijks last heeft van rugpijn.
Bewegen. Bewegen is erg belangrijk om (de verdere voortgang van) osteopenie te voorkomen. Rustige bewegingen waarbij de botten gelijkmatig worden belast en de kans op blessures klein is, zijn uitstekend. U kunt daarbij denken aan sporten zoals fietsen, golfen, zwemmen en wandelen.
Gezonde voeding voor sterke botten
Zoals melk, karnemelk, kwark, yoghurt en kaas. Hier zit kalk in. U heeft kalk nodig voor de aanmaak van bot. Als u 4 porties melkproduct per dag eet en drinkt, krijgt u genoeg kalk.
Naast de breuken hebben osteoporosepatiënten vaak last van rugklachten. Ruggenwervels bestaan voor een groot deel uit dat sponsachtige bot en als door osteoporose de steunfunctie van de rug is ondermijnd, is er een verhoogd risico dat de patiënt ingezakte ruggenwervels krijgt. Dat kan erg pijnlijk zijn.
Goede voorbeelden zijn: wandelen, hardlopen, traplopen, tennissen, dansen, touwtje springen….. Werk daarnaast ook aan stevige spieren. ( krachttraining).
Als je osteoporose hebt, kan het lastiger zijn om te blijven werken. Wees je daarom van een paar dingen bewust. Aan het werk komen of blijven hangt onder meer af van je werkgever, leidinggevende en collega's. Realiseer je dat niemand jouw mogelijkheden en beperkingen in detail kent.
Osteopenie en osteoporose zijn niet omkeerbaar en kunnen niet genezen worden. Maar dat wil niet zeggen dat osteopenie per definitie het einde van een actief leven hoeft te betekenen. Het is wel degelijk mogelijk de symptomen te bestrijden en de afbraak van het bot een halt toe te roepen.
Wandelen versterkt de spieren en botten en vermindert daardoor de kans op osteoporose (botontkalking). Wandelen is ook goed voor het kraakbeen. Door weinig te bewegen is het kraakbeen in de gewrichten dunner geworden. Wandelen helpt het kraakbeen op te bouwen en daardoor soepeler te bewegen.
Sporten waarbij je je eigen gewicht draagt en die dus je botten belasten, zijn zeer goed voor mensen met osteoporose; denk hierbij aan wandelen, fietsen, tennissen of tuinieren. Ook het trainen van conditie en spierkracht is bevorderlijk voor de lenigheid en de behendigheid.
Teriparatide is een geheel ander middel, dat de botaanmaak stimuleert. Dit middel wordt twee jaar lang dagelijks onder de huid geïnjecteerd. Meestal gebruikt u de medicijnen vijf jaar. Vaak wordt daarna een aantal jaren gestopt, maar soms acht uw arts het beter om door te gaan – dat verschilt van patiënt tot patiënt.
U krijgt pijn en door de breuk kan uw lichaamshouding veranderen of het bot gaat anders staan. De rugwervels zakken langzaam in als gevolg van verminderde botsterkte door osteoporose. Dit geeft vooral pijn bij het opstaan en bij beweging. Patiënten kunnen hierdoor ook een voorovergebogen houding krijgen.
Soms ontstaat de pijn acuut, bijvoorbeeld in de rug doordat een wervel inzakt. Inzakken klinkt niet zo dramatisch maar is toch ook een breuk! De pijn is dan heftig, neemt langzaam af en kan na een aantal weken ( 6-8) helemaal weg zijn. Maar kunt ook pijnklachten houden: de pijn kan chronisch worden.
Bij een ingezakte wervel is een van uw ruggenwervels gebroken. We noemen dit ook wel een stabiele wervelbreuk. Meestal geneest uw gebroken ruggenwervel vanzelf goed.
Eén kopje koffie veroorzaakt een verlies van 5 mg calcium. Dat betekent niet dat men geen koffie meer mag gebruiken, maar bij dreigende osteoporose is het beter om niet meer dan acht koppen per dag te drinken.
Bij patiënten met osteoporose wordt een hoeveelheid van 800 IE vitamine D per dag aanbevolen. Dit komt overeen met 20 microgram. Vitamine D is een essentiële voedingsstof die nodig is voor de opname van calcium en voor gezonde botten.
Bisfosfonaten zijn medicijnen die zich binden aan het calcium in het bot en hierdoor de afbraak van het bot remmen. Doordat de botten worden versterkt zal de kans op botbreuken afnemen. Voorbeelden zijn alendroninezuur, clodroninezuur, ibandroninezuur, pamidroninezuur, risedroninezuur en zoledroninezuur.