Het trema (¨) is een teken dat uit twee puntjes bestaat die boven een klinkerletter staan. Een trema geeft aan dat de klinkerletter niet samen met de voorgaande klinkerletter als één lange klank of tweeklank uitgesproken mag worden, maar dat er een nieuwe lettergreep begint.
Een trema is een teken waarmee je verwarring over de uitspraak voorkomt. Je gebruikt het als er twee klinkers naast elkaar staan die je als één klank kunt lezen, terwijl ze in twee verschillende lettergrepen staan. Kijk bijvoorbeeld naar efficiënt. Zonder trema zou je ie als één i-klank uitspreken.
In ongelede woorden, afleidingen, verbogen en vervoegde vormen gebruiken we een trema om klinkerbotsing te voorkomen. Er is sprake van klinkerbotsing als twee opeenvolgende klinkertekens die tot een verschillende lettergreep behoren, als één lange klank of tweeklank kunnen worden gelezen.
Een trema komt voor in: woorden als ruïne en poëzie (Dit worden 'ongelede woorden' genoemd: ze zijn als het ware één geheel en bestaan niet uit andere woorden of woorddelen.) in afleidingen, zoals beïnvloeden, geüniformeerd, weeïg en kanoën.
Trema (diëresis)
Het trema is een diakritisch teken, oftewel een teken dat onder of door een letter gezet wordt ter aanduiding van de uitspraak. Je hebt het trema vaak gezien: het zijn twee stippen naast elkaar die meestal op een klinker worden geplaatst, bijvoorbeeld: ë, ï, ü.
Dubbele puntjes (trema)
Druk tegelijkertijd Alt (⌥) en U in, dit zorgt voor een trema op de eerstvolgende letter. Alt+U en daarna a maakt ä.
Een apostrof, ook wel afkappingsteken of weglatingsteken genoemd, is een leesteken dat de uitspraak van een woord verduidelijkt of aangeeft dat een of meerdere letters van een woord zijn weggelaten. De apostrof ziet eruit als een hoge komma (').
Geen verschil in klank door een trema
In het Duits klinkt de o als de Nederlandse o, maar de ö als eu. In het Nederlands is dat niet zo: de klank van een klinker verandert niet doordat er een trema op staat. De i in het woord invloed spreek je net zo uit als de ï in het woord beïnvloed.
Deze en een heleboel andere tekens kun je ook maken door de alt-toets (links naast de spatiebalk) en een nummer in te toetsen. ë maak je bijvoorbeeld door alt+137.
Het trema wordt gebruikt bij klinkerbotsing. Dat houdt in dat er twee klinkers naast elkaar staan die als één klank gelezen kunnen worden, terwijl ze juist bij verschillende lettergrepen horen, zoals in ruïne en geërgerd. Het trema voorkomt hier dat je de u + i als ui of de e + e als ee leest.
Het trema komt op de eerste letter van de nieuwe lettergreep. Het trema wordt gebruikt om een verkeerde uitspraak te voorkomen bij combinaties van klinkertekens die met elkaar botsen in ongelede woorden, afleidingen, verbogen en vervoegde vormen.
Regels. Het trema wordt gebruikt in een niet-samengesteld woord(deel) om te voorkomen dat twee opeenvolgende klinkerletters als één klank gelezen worden. Het gaat hier om de volgende veertien lettercombinaties: aa, ai, au, ee, ei, eu, ie, oe, oi, oo, ou, ui, uu en ook ae.
Clientèle wordt gerekend tot de woorden 'die nog als zuiver Frans worden aangevoeld' (Leidraad, blz. 36). We houden daarom de Franse spellingwijze aan, en die kent geen trema. Cliënt wordt wél als een Nederlands woord gezien.
Het trema ziet eruit als twee puntjes op een klinker. Zo schrijf je 'smeuïg' met een trema op de i. Je schrijft een trema als twee klinkers met elkaar botsen: een klinkerbotsing.
Het trema of deelteken is een diakritisch teken in de vorm van twee punten die, naast elkaar, boven een klinker geplaatst worden. Als het trema op de letter i geplaatst wordt, vervalt de gewone punt en wordt deze vervangen door het trema.
Een trema gebruik je om te voorkomen dat een woord verkeerd wordt uitgesproken.Een apostrof gebruik je:als weglatingsteken: 's-Hertogenbosch,'s avonds.
Probeer eerst: Alt + u om een e met trema (ë) in te geven. Mocht dat niet werken, probeer dan dit: Als uw standaard schermtoetsenbord het Amerikaanse toetsenbord is, moet u overschakelen naar een ander toetsenbord om te typen met letters met accenten: Open het schermtoetsenbord van uw Chromebook.
De puntjes boven een letter wordt ook wel een trema of umlaut genoemd. Het gebruik van een trema wordt vaak toegepast op een klinker in een woord. Wanneer er meerdere klinkers naast elkaar staan in een woord en deze als één klank wordt gelezen worden de puntjes boven de tweede klinker geplaatst.
Het accent aigu (Latijn: acutus, scherp), in de drukkerij kort met kuut aangeduid, is een diakritisch teken in de vorm van een streepje boven een letter dat van linksonder naar rechtsboven wijst.
Een makkelijk ezelsbruggetje is het woord 'auto', daar zitten ze alle drie in! Hieronder vind je een overzichtje van de klankveranderingen die gebeuren als je een Umlaut gebruikt: A spreek je uit als 'ah', maar Ä spreek je uit als 'eh'. U spreek je uit als 'oe', maar Ü spreek je uit als 'uu'.
Ø komt in de buurt van Nederlands eu, maar lijkt nog meer op Duits ö. Å lijkt op de Nederlandse o. Als lange klinker kan je hem met Engels aw (zoals in “crawl”) vergelijken. Je moet op de lengte van de klinker letten.
Komma s staat vaak aan het einde van een woord, maar kan ook aan het begin van een woord staan. Woorden als 's ochtends, 's middags, 's avonds en 's nachts zijn hier voorbeelden van. Hier wordt een apostrof s gebruikt omdat er eigenlijk het woord 'des' hoort te staan.
De bezits-s wordt met een apostrof en een s geschreven als de laatste lettergreep eindigt op één a, i, o, u of y (of op een enkele e die als een dubbele ee klinkt). Als het zelfstandig naamwoord eindigt op een hoorbare sisklank schrijven we alleen een apostrof erachter.
Door twee keer de knop naast de enter in te drukken en dan een keer backspace.