grieks pur ( vgl. de naam van de griek Pyrrhus), armeens hur. In de uitdrukking het ging als een lopend vuurtje heeft 'vuurtje' de betekenis van 'aangestoken buskruit', van een 'lont'. De uitdrukking het vuur uit de sloffen lopen is oorspr. gezegd van een paard dat de vonken uit de stenen slaat.
Een storm in een glas water,
d.i. een twist, die weinig beteekent, van geen belang is; ontleend aan het lat.
d.w.z. zijne eischen matigen, inbinden 'omdat de omstandigheden, het welbegrepen eigenbelang, de macht of wil van derden daartoe dwingen'.
Spreekwoorden: (1914) Die wind zaait, zal storm oogsten, d.w.z. 'wie oproer verwekt, zal er het slachtoffer van worden'; men wordt dikwijls in dubbele mate gestraft door de gevolgen eener verkeerde handeling, die men gedaan heeft; men ontvangt loon naar werken.
Groen en geel, van ouds de kleuren die in verband worden gebracht met afgunst, jaloezie en woede, dus niet zo gek dat zij samen in dit spreekwoord terecht zijn gekomen. “Geel van nijd zien' past hier ook goed bij. Al in de middeleeuwen werd in Europa de kleur geel voor gevaar gebruikt.
Zich groen en geel ergeren: zeer geïrriteerd zijn. Het wordt me groen en geel voor de ogen: ik word er duizelig van.
Dat betekent niet veel geld hebben, dus letterlijk niets hebben waar je je vingers aan blauw kan maken, weer een verwijzing naar de blauwe tientjes dus. Een andere uitdrukking over geld: “Je blauw betalen aan iets”.
deelw.) (iemand) te veel geld vragen of te weinig geld bieden (voor iets) Voorbeeld: `Die bloemenman heeft me geflest: ik he...
Groen staat dus voor ziekte en bederf. Je lacht groen als je je ergens niet goed bij voelt. Geel heeft in het Nederlands meestal een positieve bijklank. De meeste mensen vinden het een opwekkende kleur, omdat veel lentebloemen geel zijn en omdat de zon – als we ze nog eens te zien krijgen – geel is.
Spreekwoorden: (1914) Hoog en droog, vooral in verbinding met het ww. zitten, d.i. ergens veilig, goed zitten (Waasch Idiot.
De uitdrukking kind noch kraai hebben betekent dat je geen kinderen en naaste bloedverwanten hebt. Dan sta je dus helemaal alleen op de wereld. In de middeleeuwen zeiden ze kint no craet. Daarin betekende het woord craet 'gekraai', een afleiding van het werkwoord kraaien.
Een wit voetje bij iemand proberen te halen betekent 'bij iemand in de gunst proberen te komen'. Volgens het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) wordt er meestal ook mee bedoeld dat iemand door te slijmen iets wil bereiken bij een hogergeplaatste, of bij zo iemand in een goed blaadje wil komen.
Haasten = 1) Aanpoten 2) IJlen 3) jachten 4) Jagen 5) Jakkeren 6) Opjutten 7) Opschieten 8) Overhaasten 9) Reppen 10) Spoed maken 11) Spoeden 12) Tot spoed aanzetten 13) Vlug gaan 14) Vlug lopen 15) Voortmaken 16) Voortspoeden...
In de zegswijze 'het schip is met man en muis vergaan', d.w.z. met alles vergaan, alle manschappen zijn vergaan en er is geen muis (alliteratie!) aan ontkomen.
“Wie zaait zal oogsten” betekent zoveel als: als je goed je best doet, krijg je er iets voor terug. Dus als je veel tijd steekt in iets, dan krijg je er voldoening voor terug. Men gebruikt het gezegde vaak om aan te geven dat iemand ergens lang mee bezig is, maar er nog niets voor teruggekregen heeft.
Voor dag en dauw,
d.w.z. voor het aanbreken van den dag, zeer vroeg. De uitdr. dateert uit de 16de eeuw en is o.a. aangetroffen bij Spieghel, Hertspieghel, 133: Voor dagh voor douw; doch ook in omgekeerde volgorde vinden wij voor dou voor daech (Jan v.
Het zit in de pen
Er wordt al gedurende kortere of langere tijd over gesproken en geschreven.