Amsterdam is een verbastering van Amsteldam, dat weer teruggaat tot Aemstelledam of Aemstelredamme. De stad is simpelweg vernoemd naar een dam in de rivier de Amstel, die het hart van de stad vormde.
Vroeger werd Amsterdam ook wel “Amstelredamme” genoemd, wat verwijst naar de dam over de Amstel. De oorspronkelijke nederzetting werd gesticht rond het jaar 1275 en kreeg zijn naam door de combinatie van “Amstel” (de rivier waarbij de stad ontstond) en “dam” (de constructie die gebouwd werd om de Amstel te reguleren).
De oorsprong van Amsterdam is verbonden met de aanleg van een dam in de Amstel, genaamd Amestelle. Dit betekent ' waterrijk gebied ', afgeleid van Aa(m) 'rivier' + stelle 'locatie aan een kustlijn', 'rivieroever'.
Uit historisch onderzoek blijkt dat onze hoofdstad al eeuwenlang onterecht Amsterdam wordt genoemd. “Amsterdam dankt zijn naam aan de ligging bij een in de 13e eeuw aangelegde dam in de Amstel”, zo vermeldt de bekende informatiesite Wikipedia.
Steden werden naar Joods gebruik vaak aangeduid met hun eerste letter volgens het Hebreeuwse alfabet. Zo werd Amsterdam dus Mokum Allef genoemd, waarvan alleen het deel Mokum door de jaren heen is overgebleven.
De eerste Asjkenazim, Joden uit Centraal- en Oost-Europa, die in Amsterdam aankwamen, waren vluchtelingen vanwege de Chmielnicki-opstand in Polen en de Dertigjarige Oorlog .
Amsterdam – Mokum. De naam stamt uit het Hebreeuwse מָקוֹם (Maqom). wat 'plaats' of 'stad' betekent.
Op de oevers van de Amstel en het IJ bouwden ze hun huizen en een kerk, de oude Kerk. Tussen 1250 en 1275 werd er in de rivier de Amstel een dam geplaatst wat uiteindelijk leidt tot de stadsnaam Amstelerdam en later tot Amsterdam. In 1275 werd voor het eerste de naam Aemstelledamme gebruikt voor het dorp.
De Amstel werd afgedamd om overstromingen te beheersen, en de naam van de stad is afgeleid van de Amsteldam . In de 16e eeuw was Amsterdam uitgegroeid tot een ommuurde stad met als middelpunt de huidige Dam, ongeveer begrensd door wat nu de Singel en de Kloveniersburgwal zijn.
De dag waarop de naam Amsterdam voor het eerst op een archiefstuk werd vermeld is zondag 27 oktober 1275. Floris V, graaf van Holland, verleende in deze akte het recht van tolvrijheid 'aan de lieden die nabij de Amstel verblijven'.
Nederlands: afgeleid van Amstel, de naam van de rivier die door Amsterdam stroomt ; vandaar een woonplaatsnaam voor iemand uit Amsterdam, equivalent van van Amstel. Joods (Asjkenazisch): bijnaam van het Duitse woord Hamster 'hamsteraar'.
Amsterdammer (znw m -s) Inwoner van Amsterdam. Man uit Amsterdam, anders Amsterdamse. Amsterdammer (znw m) Beurtschip dat voer over de binnenwateren tussen Amsterdam en een andere stad, volgens een vaste dienstregeling.
Volgens een theorie symboliseren de kruisen de drie plagen die Amsterdam getroffen hebben, namelijk het water, het vuur en de pest. Deze symboliek wordt echter ook wel aan de kleuren toegeschreven: rood is het vuur, wit het water en zwart de pest.
Heldhaftig, Vastberaden, Barmhartig
Ook hier zijn verschillende theorieën over. Mensen denken bij de 3 kruizen vaak aan het motto van Amsterdam: “heldhaftig, vastberaden, barmhartig”. Toch is dit niet de reden dat Amsterdam de 3 kruizen gebruikt, het motto (1945) is namelijk pas veel later ontstaan dan het schild.
De rosse buurt is niet alleen de meest bonte, maar ook de oudste buurt van Amsterdam. In de Warmoestraat staan nog huizen uit de 13e eeuw, naast de Oude Kerk de oudste gebouwen van de stad.
Amsterdam dankt zijn naam aan de ligging bij een in de 13e eeuw aangelegde dam in de Amstel. De stad wordt in het Amsterdams ook Mokum genoemd, een bijnaam afkomstig uit het Jiddisch.
(ˌæmstəˈdæm , Nederlands ɑmstərˈdɑm ) zelfstandig naamwoord. de commerciële hoofdstad van Nederland, een belangrijk industrieel centrum en haven aan het IJsselmeer, verbonden met de Noordzee door kanaal : gebouwd op ongeveer 100 eilanden binnen een netwerk van kanalen.
De iconische I amsterdamletters hebben weer een nieuw decor: maandagochtend verhuisden ze van de A'DAM Lookout naar de Van der Pekbuurt in Noord. Waar de letters gaan, daar volgen de toeristen.
De eerste bewoners van Amsterdam zijn boeren en vissers uit Waterland, die in het veengebied waar de Amstel in het IJ uitmondt, een gunstige plaats vinden voor hun vloot, bedrijf en huisvesting.
Sinds de negende eeuw lag op de plaats van het huidige stadscentrum van Rotterdam de nederzetting Rotta. Deze werd in de twaalfde eeuw onbewoonbaar door overstromingen van de rivier Rotte. Omstreeks 1270 werd in de Rotte een dam gelegd op de plek waar de Hoogstraat de Rotte kruist. Hieraan ontleent Rotterdam zijn naam.
Mokum, zonder Aleph , wordt in Nederland nog steeds veel gebruikt als bijnaam voor de stad Amsterdam. De bijnaam werd eerst gezien als bargoens, een vorm van Nederlands straattaal, maar in de 20e eeuw verloor het zijn negatieve klank en wordt het nu door Amsterdammers gebruikt als bijnaam voor hun stad in een sentimentele context.
Een echte Amsterdammer is een Mokumer. Een Mokumer is een ingezetene van Amsterdam van wie een der grootouders, ouders en hij/zij zelf zijn geboren, getogen en woonachtig binnen de stadsmuren van 1650.
Interieur van de Portugese Synagoge in Amsterdam, circa 1918, Collectie Joods Historisch Museum, F001424. Amsterdam is altijd het centrum van Joods leven in ons land geweest. Joden hadden een bijnaam voor de stad: Mokum, het Jiddisje woord voor plaats.