Als je gescheiden bent en je ex-partner overlijdt, heb je nog steeds recht op (een deel van) zijn of haar nabestaandenpensioen. Na een scheiding wordt dit pensioen een bijzonder nabestaandenpensioen genoemd. Dit pensioen bestaat uit het bedrag dat is opgebouwd tijdens jullie huwelijk.
Ben je de ex-partner en krijg je een pensioen van je ex-uitgekeerd? Op het moment dat je ex-partner overlijdt, stopt het pensioen dat je via hem of haar ontvangt. Vaak heeft een pensioenfonds ook een nabestaandenpensioen of partnerpensioen in de pensioenregeling opgenomen.
Na huwelijk of geregistreerd partnerschap
De gemeente geeft het overlijden van uw ex-partner door aan het pensioenfonds. U ontvangt daarna automatisch bericht van het pensioenfonds. Bijzonder nabestaandenpensioen is meestal 70% van het pensioen dat is opgebouwd tijdens uw huwelijk of partnerschap.
In principe is er alleen recht op de erfenis van de ouders van je ex-partner als de erfenis vrijviel voor de scheiding. Wanneer er een testament is opgemaakt waarin staat dat de erfenis niet hoeft te worden gedeeld gelden er andere regels.
In Nederland bestaat er een nabestaandenuitkering uit de Algemene nabestaandenwet (Anw). Het is een financiële ondersteuning vanuit de overheid na het overlijden van de partner (dit geldt ook voor wezen). De uitkering komt vanuit de Sociale Verzekeringsbank. De nabestaandenuitkering is een soort basisinkomen.
De hoogte van de Anw-uitkering verschilt per soort uitkering en hangt soms ook af van uw inkomen. De uitkering is maximaal 70% van het nettominimumloon.
Je hebt alleen recht op een overlijdensuitkering als je een behoort tot de nagelaten betrekkingen van de overleden werknemer. De wet bepaalt wie de nagelaten betrekkingen zijn. Dat is niet hetzelfde als erfgenamen. De overlijdensuitkering valt dus ook niet in de erfenis.
Wanneer uw ene schoonouder tijdens het huwelijk, en de andere (ex)schoon-ouder (de langstlevende) na de echtscheiding komt te overlijden, dan maakt u geen aanspraak op de erfenis van de langstlevende, maar maakt u mogelijk wél aanspraak op een deel van de erfenis van de schoonouder die tijdens het huwelijk overleed.
Na een echtscheiding of scheiding van tafel en bed kunnen ex-echtgenoten geen aanspraak meer maken op een erfenis of een deel er van dat de ex-partner ontvangt, tenzij daar expliciet afspraken over zijn gemaakt. De gemeenschap van goederen wordt bij een scheiding en scheiding van tafel en bed beëindigd.
Je kan dus nog steeds een ex-partner bij testament benoemen. Van belang is dus dat je heel expliciet benoemd dat dit ook geldt na een echtscheiding. Wil je niet dat een ex van je erft dan is het altijd verstandig om na een echtscheiding een nieuw testament te maken of een speciaal echtscheidingstestament.
Wanneer ontvangt u pensioen van uw ex
Hoofdregel is dat u het aandeel van uw ex-partner ontvangt, zodra uw ex-partner met pensioen gaat. Dit geldt ook voor FPU (vervroegd pensioen). Als er een groot leeftijdsverschil is tussen u beiden, dan heeft dit soms bijzondere gevolgen.
Nabestaandenuitkering stopt
In de volgende gevallen stopt uw nabestaandenuitkering: U bereikt de leeftijd waarop u een AOW-uitkering ontvangt. U hertrouwt, gaat een geregistreerd partnerschap aan of gaat samenwonen. Bij samenwonen is de beëindiging niet meteen definitief.
Betaal je partneralimentatie en komt de ex te overlijden, dan vervalt de alimentatieverplichting. Overlijdt de betalende partij, dan kan dit grote problemen opleveren voor de ontvanger. Het maandelijkse alimentatiebedrag dat werd overgemaakt zal dan niet meer binnenkomen.
U en uw ex-partner hebben tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap samen pensioen opgebouwd. U heeft allebei recht op de helft van dat pensioen, maar kunt het ook anders verdelen. Geef uw scheiding op tijd door aan uw pensioenuitvoerder (pensioenfonds of verzekeraar).
Naast het ouderdomspensioen is er vaak via de werkgever ook nog een ander pensioen verzekerd: het nabestaanden- of partnerpensioen. Een nabestaandenpensioen is een uitkering die iemand krijgt als zijn of haar partner overlijdt.
Het overlevingspensioen voor die weduwen en weduwnaars jonger dan 45 jaar evolueert naar een tijdelijke overgangsuitkering: één jaar voor personen zonder kinderen, tot twee jaar voor personen met kinderen. Vandaag wordt dat overlevingspensioen nog levenslang uitgekeerd.
Legitieme portie
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.
Het Centrum voor familiegeschiedenis CBG beheert het Nationaal Register Overledenen. U kunt een uittreksel uit het NRO aanvragen bij het CBG. U mag de gegevens alleen gebruiken voor historisch onderzoek.
Antwoord van de notaris:
Op grond van de wet zijn de eigen kinderen erfgenamen en dus niet de 'schoonkinderen'. De schoonkinderen erven niet direct van u. Een echtscheiding kan echter tot gevolg hebben dat uw schoonkind toch recht heeft op een gedeelte van uw erfenis.
De weduwe of weduwnaar krijgt het vruchtgebruik van de hele nalatenschap. Concreet krijgt de langstlevende het eigen vermogen van zijn overleden partner en de helft van het gemeenschappelijk vermogen in vruchtgebruik. De kinderen erven de blote eigendom.
De meeste stellen zijn getrouwd in gemeenschap van goederen. Dat betekent dat bij de scheiding alle goederen en bezittingen gelijk moeten worden verdeeld. Als één van de partners tijdens het huwelijk een erfenis of schenking heeft ontvangen, valt dit in beginsel binnen de gemeenschap van goederen.
Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.
Wettelijk gezien is een werkgever verplicht om aan de erfgenamen van een overleden werknemer een maandsalaris te betalen. Van oudsher is dat bedoeld om de uitvaart te kunnen bekostigen. Die overlijdensuitkering is niet belast met loon- en inkomstenbelasting.
Bij overlijden stopt de uitkering op de dag na het overlijden. Misschien heeft een nabestaande recht op een overlijdensuitkering.
De werkgever is verplicht om een overlijdensuitkering uit te betalen ter grootte van het maandsalaris inclusief vakantiegeld. Het loon moet worden doorbetaald tot aan de dag dat de werknemer overlijdt. Een eenmalige uitkering na overlijden (en de hoogte daarvan) is vaak onderdeel van de secundaire arbeidsvoorwaarden.