Liegen tijdens het verhoor bij de politie is niet strafbaar. Wel is het zo dat, wanneer later blijkt dat u tijdens het verhoor bij de politie hebt gelogen, uw verklaring als zelfstandig bewijsmiddel tegen u kan worden gebruikt. Dit heet ook wel een 'kennelijk leugenachtige verklaring'.
Gevolgen na politieverhoor weigeren
Het weigeren van een politieverhoor kan wel gevolgen hebben. Nadat u weigert om op uitnodiging van de politie te verschijnen voor het politieverhoor kan de politie toestemming vragen aan de officier van justitie om u buiten heterdaad aan te houden.
Als je onder ede staat en liegt dan pleeg je meineed. Meestal krijg je daarvoor een gevangenisstraf opgelegd van 3 maanden (bron: oriëntatiepunten straftoemeting). Maar als iemand het erg bont maakt kan dat oplopen tot 6 jaar cel.
Nadat u bent verhoord zal de politie de strafzaak voorleggen aan de Officier van Justitie, die bepaalt wat er met uw zaak gaat gebeuren. Dat kan een sepot zijn, maar ook een oproeping voor een tomzitting of omzitting is mogelijk. Een sepot houdt in dat de zaak niet verder gaat (wordt vervolgd).
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
Strenge regels rond bevoegdheid
Sommige bevoegdheden mag de politieagent zelf toepassen. Zwaardere opsporingsbevoegdheden, zoals een telefoon tappen, iemand observeren of een woning doorzoeken (huiszoeking) mogen pas worden toegepast na toestemming van de officier van justitie of de rechter-commissaris.
Zijn straf: een gevangenisstraf van vier maanden en een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van 10 maanden (voor een misdrijf). Verder nog één maand hechtenis, een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van drie maanden en een geldboete van € 250,- (voor overtredingen).
Categorie IV: Verhoor als verdachte die van zijn vrijheid werd beroofd.
Als de politie u vraagt een getuigenverklaring af te leggen op een politiebureau, bent u dit niet verplicht. Als de rechter u vraagt om te getuigen, bent u dit wel verplicht. U getuigt dan tijdens het gerechtelijk vooronderzoek bij de rechter-commissaris (onderzoeksrechter), of tijdens de zitting bij de strafrechter.
De verhoren van categorie 3 hebben betrekking op het verhoor van een verdachte zonder vrijheidsbeneming voor misdrijven waar wel een vrijheidsbenemende straf op staat. Deze beschrijving maakt dus duidelijk dat degene die verhoord wordt, verdachte is van een misdrijf.
Algemeen geaccepteerd is (gelukkig) dat men de rechter in de rechtbank aanspreekt met mijnheer of mevrouw (de rechter). Maar ook daar zijn uitzonderingen op: zijn er meer rechters, dan spreekt men de voorzitter aan met mijnheer/mevrouw de voorzitter.
De duur van de zitting hangt helemaal af van de omvang van uw dossier (in sommige gevallen gaat het om tientallen ordners), de ingewikkeldheid van uw zaak, het aantal (mede)verdachten en uw proceshouding als verdachte. Sommige zittingen zijn in tien minuten voorbij, andere zittingen duren meerdere dagen.
Heeft een getuige zwijgrecht? Als de politie u als getuige vraagt om een verklaring af te leggen op het politiebureau, bent u hiertoe niet verplicht. Als de rechter u echter vraagt om te getuigen, bent u hiertoe wel verplicht. Voor een rechter heeft u dus in principe niet het recht om te zwijgen.
Het is goed mogelijk dat de verdachte na het verhoor weer terug naar huis mag. Dat is echter geen zekerheid en afhankelijk van het feit waar de verdenking op ziet en welk onderzoek nog nodig is.
Vasthouden voor onderzoek en inverzekeringstelling
De tijd tussen 0.00 uur en 9.00 uur telt hierbij niet mee. In totaal kan de politie u dus maximaal 18 uur vasthouden voor onderzoek. De (hulp)officier van justitie kan bepalen dat u langer op het bureau moet blijven voor verhoor. U wordt dan in verzekering gesteld.
Het oproepen van een getuige moet geschieden via een dagvaarding of aangetekende brief waarin staat wanneer de getuige dient te verschijnen. De basisregel is dat wie wordt opgeroepen om te getuigen ook daadwerkelijk dient te verschijnen bij de rechtbank. Zonder geldige reden wegblijven is niet toegestaan.
Je kunt je melden als getuige bij de politie
Je kunt anoniem melding doen of aangifte doen bij de politie.
Wat als mijn getuige op het laatste moment verhindert is? Zolang er nog minimaal 2 andere getuigen zijn is er niks aan de hand, anders zal iemand anders getuige moeten zijn. Gelukkig mag je tegenwoordig zonder geldig id-bewijs de straat niet meer op, dus dat komt altijd goed. Ook op het laatste moment nog.
Salduz categorie I: U wordt niet verdacht van de feiten waarover het verhoor gaat. Onder deze categorie vallen onder meer getuigen en slachtoffers. Salduz categorie II: U wordt beschouwd als verdachte van een misdrijf waarop geen vrijheidsstraf staat.
Geen kosten voor advocaat bij verhoor na aanhouding politie
In beide gevallen heeft u deze rechten volledig kostenloos. Dus zowel het spreekrecht voorafgaande aan uw verhoor als de bijstand van een advocaat tijdens uw verhoor.
De verhoren in categorie 3 hebben betrekking op het verhoor van een verdachte zonder vrijheidsbeneming aangaande misdrijven waar wel een vrijheidsbenemende straf op staat. Deze beschrijving maakt dus duidelijk dat u verdacht wordt van een misdrijf.
Schieten op de benen of de romp
Dat kan alleen wanneer een agent zelf of een ander persoon in levensgevaar is, of bij de aanhouding van iemand die verdacht wordt van een ernstig feit. Volgens de politie is een agent daarbij getraind om op de benen van de verdachte te schieten.
De politie mag alleen preventief fouilleren in de daarvoor aangewezen veiligheidsrisicogebieden. Dit zijn gebieden met een hoog aantal wapenincidenten en/of een ernstige mate van (vuur)wapengebruik. In deze gebieden geldt ook een messenverbod.
"Er is een richtlijn van het College van procureurs-generaal uitgevaardigd naar aanleiding van de wet-Mulder. Daarin staat er in principe niet meer dan drie overtredingen tegelijkertijd worden bekeurd."