Mensen sliepen rechtop
Het resultaat was dat mensen halfzittend sliepen. Het verklaart waarom ze uiteindelijk toch in de kleine bedstede pasten (al waren mensen ook kleiner dan nu). Niemand wilde gestrekt liggen, al had het gekund: mensen vonden het risicovol, omdat er dan te veel bloed naar je hoofd kon stromen.
Een van de voordelen van een bedstede is dat hij in de woonkamer kan worden ingebouwd, terwijl hij overdag door de afgesloten deuren toch onzichtbaar is. Een aparte slaapkamer is daardoor overbodig.
Slapen in een bedstede: op een houten plank bedekt met stro
Deze waren door houten wanden van elkaar gescheiden, de ingangen aan de voorkant werden door deuren of gordijnen afgesloten. In boerderijen werden ze vaak naast elkaar gebouwd zodat er hele wanden met slaapruimten ontstonden.
Is zittend slapen gezond? Het lichaam kan minder ontspannen in een zittende positie dan wanneer je ligt. Als je regelmatig en langere tijd zittend slaapt dan kan het wel ongezond zijn. Het maakt niet uit als er tijdens een autorit, trein of vliegtuig enkele uren in een zittende positie in slaap valt.
De slaaphoudingen die het meest gezond zijn, zijn de rug- en zijligging. Waar je voor kiest hangt af van jouw eigen voorkeur. Wanneer je op je rug ligt, is de kans groter dat je gaat snurken. Wanneer je op je zij ligt, kan het zijn dat je toch half op je buik gaat liggen.
Als je op je rechterzij slaapt, zet je druk op je lever en verhinder je zo een optimale werking van het orgaan. Zeker als je buik dikker wordt. Ben je een rugslaper? Dan duwt de baby tegen je aorta, vena cava en belangrijke organen.
Heel lang geleden, in de prehistorie bestonden er nog geen bedden. De mensen sliepen gewoon op de grond, onder dierenhuiden. De oude Egyptenaren sliepen niet met een hoofdkussen zoals wij, maar met een hoofdsteun. Ze sliepen daarbij op hun zij.
MENS: Mensen slapen meestal liggend, uit verschillende onderzoeken is naar voren gekomen dat, ongeveer 50% van de mensen bij voorkeur op hun zij slapen, iets meer op de rechter dan op de linker zij. Ongeveer 40% op de rug en zo'n 10% op hun buik. Mensen kunnen uiteraard ook zittend en sommigen zelfs staand slapen.
De slaapmuts werd sinds de Middeleeuwen gedragen. De belangrijkste functie was het warm houden van het hoofd. In die tijd was er nog geen centrale verwarming. Het vuur ging 's nachts uit en dan kon het behoorlijk koud worden in huis.
Mensen die drukpunt gevoelig zijn, kunnen vaak beter op hun rug slapen, omdat het draagvlak voor de spieren en de weefsels hierbij groter is. De gelijkmatige verdeling van het gewicht van het lichaam werkt ook goed tegen gewrichtspijnen en artritis. Ook bij schouderklachten is op de rug slapen de beste slaaphouding.
Het vooraanzicht is wat je ziet wanneer je voor het voetenbord van het bed staat met je gezicht naar het hoofdbord. Conclusie: wanneer je een rechtsslaper bent, slaap je rechts van je partner en dus aan de linkerzijde van het bed.
Het resultaat was dat mensen zich vaker begaven in het nachtleven en dus minder tijd overhielden om in bed te liggen. De grootste verandering kwam echter pas in de 19de eeuw met de industriële revolutie. Veel arbeiders werkten 12 tot 14 uur op een dag en hielden geen tijd meer over om 's nachts wakker te blijven.
Bedsteden waren zo kort dat je er niet languit in kon liggen. Dat was niet alleen vanwege het feit dat de mensen vroeger kleiner waren dan nu. Ook gaf men er de voorkeur aan om (half) zittend te slapen. Men dacht toen dat die slaaphouding gezonder was.
Onze voorouders sliepen zelfs 12 uur, maar niet aan één stuk. Ze gingen bij valavond voor ongeveer 4 uur naar bed. Dan bleven ze 2 uur wakker, om nadien weer voor een uur of 6 te gaan slapen. Die 'wakkere' periode gebruikten ze om te luieren, lezen, bidden of … een baby te maken.
Ze lagen dicht tegen elkaar, op jutten zakken, gevuld met stro. De rijken sliepen in een hemelbed. De gordijnen hielden de tocht tegen en de hemel zorgde ervoor dat er geen stof of ongedierte op hen neerviel. In tijden van oorlog sliepen de ridders met hun harnas aan.
Bedsteden waren zo kort dat je er niet languit in kon liggen. Dat was niet alleen vanwege het feit dat de mensen vroeger kleiner waren. Ook gaven mensen er de voorkeur aan om (half) zittend te slapen. Men dacht toen dat die slaaphouding gezonder was.
Gemiddeld duurt die ongeveer 25 minuten, maar de variatie is erg groot: in de eerste slaapcyclus, dus aan het begin van de nacht, beslaat de remfase maar vijf tot tien minuten. Bij elke volgende cyclus dromen we langer. Aan het eind van de nacht kan een droom wel drie kwartier duren.
Koeien slapen liggend
"Een koe kan heel goed een beetje dommelen, dat doen ze liggend met de kop omhoog. Als ze echt slapen, gaan ze gewoon plat liggen, met de kop in rust. Onderzoeker van koeien bij de Wageningen Universiteit, Wijbrand Ouweltjes, vergelijkt de slaap van koeien met die van een paard.
Het waren de Egyptenaren die rond 3400 voor Christus als eersten bedachten om hun slaapplek door middel van een bed van de grond af te houden. Dit waren korte houten bedden die licht naar beneden afliepen, met een bedbodem van gevlochten leer of touw.
Napoleon sliep naar verluidt hooguit een uur of vier per nacht, net zoals Margaret Thatcher, Madonna, Thomas Edison, Bill Clinton en Joop den Uyl. Je hebt dus geen lange nachtrust nodig om tot grootse daden te komen.
Mensen hebben gemiddeld behoefte aan 8 uur slaap per dag. Het verschilt echter per persoon hoeveel slaap ze precies nodig hebben. Het blijkt dat Nederlanders 7 tot 8 uur per dag slapen, waarbij ze rond 11 uur 's avonds naar bed gaan en tussen half 7 en 7 uur opstaan.
Slapen op de linkerzijde kan maar beter vermeden worden, en er zijn indicaties dat slapen op deze zij (wellicht ten overvloede: het hart bevindt zich grotendeels in de linker borstkas) zorgt voor meer druk op het hart, zeker bij mensen met overgewicht.
De rugligging met de armen omhoog is een goede houding voor de rug en werkt rimpelvorming tegen. Rugligging werkt snurken wel in de hand. De armen kunnen het beste naast het lichaam gelegd worden in tegenstelling tot naar boven omdat dit zenuwen af kan knellen.
Het optillen van je benen kan een eenvoudige manier zijn om de zwelling te verminderen en de pijn te verlichten. Ook spataderen zijn vaak het gevolg van een slechte bloedcirculatie. Slapen met je benen ophoog kan de bloedstroom verbeteren en spataderen mogelijk voorkomen.