Bloeduiers, huidverwondingen en eigen veiligheid. Dat is de reden voor de meeste boeren om hun koeien te onthoornen. Jeroen had ook een veestapel zonder hoorns maar in 2003 is hij gaan omschakelen van EKO naar Demeter. De overgang van een onthoornde naar een gehoornde veestapel had grote impact op de bedrijfsvoering.
Koeien worden onthoornd om te voorkomen dat ze elkaar verwonden of elkaar op storende wijze benaderen en bejegenen, maar dat is vaak een gevolg van de wijze waarop wij ze huisvesten en met hen omgaan.
Melkvee heeft hoorns, waarmee de dieren hun stalgenoten kunnen verwonden – zeker als ze wat dicht op elkaar staan. Ook voor mensen vormt de koe met hoorns een gevaar. Daarom hebben wetenschappers genetisch gemodificeerde koeien gecreëerd die geen hoorns krijgen.
De hoorns dienen door de open en sterk doorbloede structuur onder andere voor de afkoeling van een rund. Ook dient het sponsachtige weefsel van de hoornpit voor de opslag van met name mineralen. Het opvallendste verschil tussen gehoornde en ongehoornde koeien is wel de afwijkende structuur van melk, urine en bloed.
De meeste koeien hebben van nature hoorns. In de biologische dynamische melkveehouderij houden koeien hun hoorns. Ze vormen een wezenlijk onderdeel van de koe. De koeienhoorn is meer dan alleen de dode buitenste hoornlaag.
Hoorn is het harde materiaal van hoeven, snavels, vinger- en teennagels en de buitenkant van hoorns. De substantie bestaat hoofdzakelijk uit het taaie, onoplosbare eiwit keratine, wat ook in de buitenste cellaag van de huid (epidermis) wordt teruggevonden.
De mannelijke vorm noemen we een stier en de vrouwelijke vorm noemen we een koe. Een stier kan veel groter dan een koe worden en de stieren kunnen agressief worden. Een gecastreerde of gesneden stier noemen we een os. Een os is minder agressief dan een stier.
Daarnaast kunnen dieren met hoorns zorgen voor ernstigere verwondingen bij hun soortgenoten. Bij het onthoornen worden in de eerste levensdagen van de geitjes de hoornpitjes verwijderd en dichtgeschroeid. Onderling stoten kan dan niet meer tot serieuze verwondingen leiden. De ingreep zelf is wel ingrijpend.
Een ander groot verschil is natuurlijk dat een stier geen uier onder aan zijn buik heeft. Zo kun je van een afstand duidelijk zien wat een koe of een stier is. Eigenlijk heet het vrouwtje eerst vaars.
Dierenwelzijn voorop
Zo houden de Jerseys hun hoorns. Die hebben ze niet voor niets: ze spelen een rol in de mineraalhuishouding. De dieren krijgen enkel natuurlijk voer, met volop kruiden voor vitaminen en mineralen.
Van nature hebben runderen, zowel stieren als koeien, hoorns. En die hebben ze niet voor niets. Mede met die hoorns bepalen koeien hun plaats in de kudde.
De koe bij de horens grijpen (pakken of vatten), d.w.z. eene moeilijke, gevaarlijke onderneming op de juiste manier flink aanpakken; fri. de kou by de hoarnen pakke of it hynsder (paard) by de team (toom) pakke.
Beide spellingen zijn goed. Meervoud: hoorns, hoornen. horens.
De meeste melkgeitenhouders houden alleen nog steeds niet van hoorns. Daarom worden gehoornde melkgeiten vaak op jonge leeftijd onthoornd. In de biologische geitenhouderij is onthoornen taboe. Bij een pasgeboren lam is te zien of het gehoornd of ongehoornd is.
U mag uw kalveren tot 2 maanden zelf onthoornen met een elektrische of hete luchtmethode en kalveren vanaf 6 maanden met een draadzaag. Hier moet wel een dierenarts bij aanwezig zijn om te assisteren en de verdoving toe te dienen.
Geiten mogen worden onthoornd als ze worden gehouden voor de productie van melk of als ze op een kinderboerderij staan. Door te onthoornen wordt voorkomen dat dieren elkaar verwonden als ze op latere leeftijd bijvoorbeeld spelen, stoeien of de onderlinge hiërarchie bepalen.
Onderzoekers ontdekten dat een stier achter een stierenvechter aanrent omdat hij iets ziet bewegen. Hij is bang om aangevallen te worden en wil zich verdedigen. Het maakt niet uit welke kleur de wapperende doek van een stierenvechter heeft, want stieren zien geen kleuren. Ze zien wel of iets licht of donker is.
Een koe is een vrouwelijk rund en als moederdier een belangrijke producent van melk. Een melkkoe geeft in een lactatieperiode tussen de 5 en 60 liter melk per dag, gemiddeld 25 liter melk per dag. Een koe wordt gemiddeld 315 dagen per jaar gemolken.
Consumenten zouden alleen vrouwelijke dieren willen omdat een stier te stevig zou zijn. Stieren leveren meer op dan kalfjes. Daarom houden de eigenaren van deze stier jonge mannelijke dieren aan tot ze volwassen zijn. Toch zijn er slagers die weigeren stierenvlees te verkopen.
Een levend vaccin wordt éénmalig toegediend. Een dood vaccin heeft een dubbele basisvaccinatie nodig. Hierna wordt er elk half jaar gevaccineerd. Alle dieren die aangekocht worden moeten bij aankomst op het bedrijf gevaccineerd worden.
Bij volwassen runderen worden de hoornen afgezaagd. Bij kalveren, geiten en schapen gebeurt dit door het wegbranden van de groeipunten. Het is verboden om caustische pasta's of stiften te gebruiken om de hoorngroeipunt te verwijderen.
Ruimte. Hoeveel ruimte heeft een kalf nodig? Wij, als Alpuro Breeding, hanteren de volgende afmetingen; 2 m2 voor een kalf van 2 maanden oud, 3 m2 voor een kalf vanaf 3 maanden.
Over het algemeen is jongvee eigenlijk al het vee dat nog geen koe is: vee dat nog niet gekalfd heeft. Jongvee vanaf een jaar oud wordt een pink genoemd. Jongvee vanaf zo'n vijftien maand, de leeftijd waarop ze gedekt of geïnsemineerd worden, wordt een vaars genoemd.
Een koe slaapt ongeveer 1,5 uur en dan heb je het over de diepe slaap. Als we dommelen en dutjes nog meenemen, dan slapen ze zelfs 3 uur.”
Kalf – jong dier, ook wel 'kuuske' genoemd (stierkalf = mannelijk, vaarskalf = vrouwelijk); Pink – eenjarig kalf, ook wel 'hokkeling' genoemd; Var – jonge stier; Vaars – jonge koe die voor het eerst is gedekt, ook wel 'maal' of 'eerstekalfskoe' genoemd.