De achturige werkdag en daarmee veertigurige werkweek is een souvenir uit de tijd van de Industriële Revolutie. We kunnen ons het nu niet meer voorstellen, maar toentertijd bood het fabrieksarbeiders bescherming tegen uitbuiting.
Waar komt de 40-urige werkweek vandaan? De 40-urige werkweek is in de jaren 20 van de vorige eeuw ingevoerd. Werknemers, waaronder zelfs kinderen, maakten werkweken van tachtig uur. Henry Ford kwam met het idee om zijn werknemers 8 uur per dag en 5 dagen per week te laten werken, maar niet om de werkdruk te verlagen .
De nadelen van 40 uur werken
Zo heeft een fulltime werknemer met een 40-urige werkweek veel minder vrije tijd over: dit kan leiden tot stressklachten en uiteindelijk een gedemotiveerde werknemer. Het flexibel laten inplannen van de te werken uren zou hiervoor een goede oplossing kunnen zijn.
De dagen van de fulltime werkweek lijken geteld. Zowel werknemers als werkgever vinden een 40-urige werkweek op kantoor niet meer noodzakelijk, blijkt uit onderzoek. Werken waar en wanneer de werknemer zelf wil, is de nieuwe norm. Maar die heeft zo zijn eigen valkuilen.
In principe telt een normale werkweek 38 uren, al kiezen sommige bedrijven wel voor een 40 uren contract. Ze compenseren dit dan met 12 extra vakantiedagen, waardoor het weekgemiddelde (bekeken over een jaar) toch weer op 38 uren komt. Hoeveel uren mag je dan per week werken? Per dag ligt de maximumgrens op 9 uur.
40 uur per week -en soms zelfs meer- werken wordt tegenwoordig als de normaalste zaak van de wereld beschouwd. We zijn immers allemaal druk, druk, druk en hebben onze vaste lasten om te betalen. Maar er zijn genoeg onderzoekers die beweren dat zoveel werken ons helemaal niet ten goede komt.
Stel je werkt nu 40 uur in de week met een salaris van €2.400 bruto. Dan houd je netto - zonder pensioenaftrek - zo'n €2.040 over. Je wilt naar een 32-urige werkweek. In dat geval wijzigt je brutosalaris zo: €2.400 / 40 x 32 = €1.920.
Je verdient minder geld
maar dat ligt er maar net aan. Als je vier dagen werkt maar daarin net zoveel uren maakt als in een 'normale' werkweek, verdien je hetzelfde. Werk je minder dagen en maak je minder uren, dan verdien je natuurlijk...
Een werkweek van 32 uur is een echte parttime week. Je hebt een volle dag vrij en hoeft daar geen langere werkdagen voor te draaien. Steeds meer werknemers kiezen voor een 4-daagse werkweek.
De meeste mensen kunnen maar 4 tot 5 uur per dag productief werken. Dat betekent dus dat een medewerker maar zo'n 20 tot 25 uur per week zou moeten werken om echt productief te zijn.
Een nummer over dag in dag uit werken, vijf dagen per week. Een fulltime dienstverband in Nederland is 36 tot 40 uren per week. Fulltime werken verliest steeds meer terrein, in april kopte het Algemeen Dagblad al dat er een verschuiving in het aantal werk uren plaats vindt.
In theorie geldt: hoe minder je werkt, hoe minder geld je verdient. Loon is als het ware een uitwisseling van uren voor geld. Hoe meer uren je werkt, hoe meer salaris jij krijgt. Wil je een dag minder werken, lever je al snel 20% van jouw voltijd salaris in.
In theorie werk je dan wel maar 4 dagen, in de praktijk verricht je vaak nog steeds hetzelfde werk als in een 40-uren week. Dit is iets wat vaak onbewust zo loopt, omdat er nu eenmaal veel werk is dat verricht moet worden in een organisatie.
Tijdens die opstand is een man genaamd Robert Owen naar voren gekomen. Hij heeft de 9 tot 5 cultuur als het waren bedacht. Zijn filosofie was dat een dag eigenlijk verdeeld moest worden in drie delen.
Wanneer je geen 9 tot 5 mentaliteit hebt betekent dit dat je bereid bent om wat langer te blijven of wat eerder te beginnen om werk af te krijgen. Mensen die wel een 9 tot 5 mentaliteit hebben zullen om 9 uur binnenkomen en stipt om 5 uur hun jas weer pakken.
In Zweden werkt men 38,7 uur per week en in Nederland 39,7 uur. Een ander bijzonder verschil is het Zweedse koffiemoment, ofwel 'Fika'. In veel organisaties is het 'heilig en verplicht' om een pauzemoment te nemen tijdens het werken, het leven en de mensen om je heen te waarderen.
Samen met de woensdag is vrijdag de populairste dag om vrij te zijn. Zo heb je namelijk altijd een lekker lang weekend. Mensen vinden vrijdag sowieso een lekkere dag omdat het weekend voor de deur staat.
In 2019 waren er 9,0 miljoen werkenden in Nederland. De gemiddelde werkweek is al tien jaar vrijwel onveranderd 31 uur. 4,6 miljoen mensen werkten voltijds, hier afgebakend als 35 uur of meer per week. Van de voltijders werken werknemers meestal tussen de 35 en 40 uur per week.
Met meer vrije tijd nemen mensen minder beslissingen gebaseerd op gemak, waardoor ze duurzamer gaan leven. Wie minder haast heeft om al zijn afspraken te halen, pakt misschien eerder de fiets dan de auto. Wie meer tijd heeft om zelf vers te koken, grijpt iets minder snel naar ingepakt gemaksvoedsel.
Vanaf 60 jaar kun je 1/5 korter werken; dit kost je 7,5% van je loon maar je pensioenopbouw blijft 100%. Vanaf 62 jaar kun je 1/5 korter werken; je houdt jouw volledige loon en pensioenopbouw. Vanaf 64 jaar kun je 2/5 korter werken; dit kost je 7,5% van je loon maar je pensioenopbouw blijft 100%.
En 'normale' werkweek bestaat voor de berekening (want al heel veel mensen werken minder( nog steeds uit 40 uur. Dat zijn 5 dagen van 8 uur = 100 %. 32 uur zijn dus vier volle werkdagen en derhalve 4/5 van een hele week en dus 80 %. Al worden weken vanaf 36 uur al als voltijds gezien.
Wanneer je minder gaat werken, heeft dit niet alleen financiële gevolgen voor je loon. Maar ook voor je pensioenopbouw en de hoogte van toeslagen. Daarom is het verstandig om niet alleen te kijken naar hoeveel je verdient, maar ook naar hoeveel je overhoudt. Dit zijn mogelijke gevolgen van minder werken.
Met één dag minder werken ga je er in salaris dus netto € 298,- op achteruit. Had je met de brutobedragen gerekend? Dan kwam je op € 500,- uit. Dat scheelt toch weer € 200,- per maand.
De meeste voltijders hebben een arbeidsduur van 38 uur per week. 36 en 40 uur komen ook veel voor. De lengte van de arbeidsduur hangt af van de sector. In de horeca en detailhandel geldt bijvoorbeeld een voltijds werkweek van 38 uur.
Als je 55-jaar of ouder bent kun je op verzoek vier dagen (gemiddeld 32 uur) gaan werken. Je arbeidsovereenkomst wijzigt niet, die blijft uitgaan van een vijfdaagse werkweek. Hierdoor zijn er geen gevolgen voor de opbouw van je pensioen, vakantietoeslag en het aantal vakantiedagen en (extra) roostervrije dagen.