Familietherapeut Hendricks van PsychCentral vertelt dat het kan komen doordat je zelfbeeld laag is. "Diegenen die zich veel verontschuldigen voelen zich een last voor anderen. Alsof hun wensen en behoeften niet belangrijk zijn." Zo kun je je in plaats van dankbaar heel needy voelen als iemand tijd voor je maakt.
Er is angst voor afwijzing of kritiek, en excuses aanbieden is een manier om dat te vermijden . Copingmechanisme: Als iemand is opgegroeid in een huis waar kleine conflicten resulteerden in enorme gevechten, schreeuwen naar elkaar of zelfs fysiek geweld, kan hij of zij de reactie ontwikkelen van overdreven excuses aanbieden als een manier om conflicten te vermijden.
Er zijn ook mensen die niet vaak sorry zeggen omdat ze van mening zijn dat het woord aan waarde verliest als iemand het (te) vaak zegt. Uit een Amerikaanse enquête blijkt dat vooral senioren vinden dat excuses minder oprecht overkomen als mensen ze te vaak aanbieden.
Kinderen vertellen een smoesje om iets gedaan te krijgen of juist ergens mee weg te kunnen komen. Kortom, iedereen belazert de boel wel- eens. Adolescenten nog wel het meest; zij willen vaak nog veel indruk maken op anderen. De noodzaak om een excuus te verzinnen wordt naar mate je ouder wordt wel steeds minder.
Excuusgedrag heeft te maken met excuus en excuseren. En een excuus is een soort betuiging van spijt voor iets wat je gedaan hebt of voor wat je nagelaten hebt. Wanneer er niet al te veel lading op zit is dat niet zo erg overigens. Jouw buurman zegt: 'even mijn excuus want ik zie dat ik de auto wat ruim geparkeerd heb'.
De verontschuldigingsreflex
Mensen die zich te vaak verontschuldigen, hebben vaak het gevoel dat ze tekortschieten, dat ze anderen tot last zijn of dat hun eigen bestaan de tijd en aandacht niet waard is. Hierdoor richten ze zich te veel op anderen .
Bedankt/ik waardeer het. Ik heb tijd nodig om dit te verwerken. Ik waardeer de excuses, maar het ontkent niet wat je hebt gedaan en ik heb tijd nodig om na te denken/te verwerken. Ik waardeer dat je verantwoordelijkheid neemt.
Gebrek aan doel
Mensen die excuses verzinnen, komen vaak over als lui, ongeïnspireerd en apathisch. Toch is het waarschijnlijker dat ze hun doel nog niet hebben ontdekt.
Er zijn veel redenen om hierover te liegen. In een recent onderzoek werden vooral een schuldgevoel, het niet willen kwetsen van de ander en zelfbescherming genoemd als redenen om de waarheid achter te houden. Een andere manier om te liegen is door de waarheid te verbloemen voor vrienden of familie.
Uit onderzoek blijkt dat mensen terughoudend kunnen zijn om excuses aan te bieden (zelfs als ze terecht zijn), omdat we ons er bedreigd door kunnen voelen : 1. Excuses voelen alsof we onszelf kleineren. Ja, omdat jij degene bent die de fout in is gegaan!
Sorry.” Een oprechte excuusbrief na ontrouw zou kunnen beginnen met het erkennen van de pijn en het verdriet dat je je partner hebt aangedaan. Je zou kunnen uitleggen hoeveel spijt je hebt van je daden en hoe je je best doet om verantwoordelijkheid te nemen voor je fouten.
Deze impuls om je te verontschuldigen kan zijn oorsprong vinden in de kindertijd. Veel vrouwen (en mannen!) wordt geleerd om beleefdheid hoog te houden. Het is in onze psyche gesocialiseerd dat aardig zijn gelijk staat aan aardig gevonden worden. Je overdreven verontschuldigen kan het resultaat zijn van een oprechte wens om respect te tonen .
Wanneer je tegen iemand zegt "het spijt me", geef je jezelf de schuld, en veroordeel je jezelf als slecht of fout . Zoals in: "Je hebt gelijk, ik ben een zielig excuus van een partner, ouder, vriend, etc." In essentie ben je het eens met de beoordeling van een ander persoon over jou. Nu oordelen jullie beiden, maar al dit oordelen doet niets anders dan de relatie schaden.
Mensenpleasende neigingen: Sommige mensen kunnen zich overdreven verontschuldigen omdat ze aardig gevonden willen worden en om te voorkomen dat ze anderen van streek maken . Het is gebaseerd op de foutieve denkwijze dat je nooit iets aan mensen moet opleggen, de behoeften van anderen zijn belangrijker dan die van jezelf. Sommige mensen kunnen zich overdreven verontschuldigen als een manier om beleefd te zijn.
Er zijn veel redenen om je ziek te melden. Bijvoorbeeld als je griep of knallende hoofdpijn hebt, als je iets verkeerds hebt gegeten of de longen uit je lijf hoest. Maar ziekmelden kan ook bij mentale problemen, zoals veel stress of een burn-out.
Excuses helpen hen deze angst te vermijden en hun eigenwaarde te beschermen door de schuld van zichzelf af te schuiven. Het toegeven van een fout kan ervoor zorgen dat iemand zich slecht over zichzelf voelt, dus door iets anders de schuld te geven voelen ze zich beter. Een andere reden waarom mensen een excuus kunnen verzinnen is om verantwoordelijkheid en mogelijke consequenties te vermijden .
Bij hypochondrie denkt u vaak dat u een erge ziekte heeft. U let steeds op uw lichaam en voelt daardoor van alles. Bij klachten die iedereen wel eens heeft, denkt u meteen dat u erg ziek bent. Bijvoorbeeld bij een steek, jeuk of kramp.
Je kunt ze laten weten dat je hebt gemerkt dat het een patroon is geworden, en je zorgen uiten over hun welzijn, als dat logisch is in de context . Je kunt ook vragen of er iets is wat je kunt doen om ze te helpen bereiken waar ze excuses voor verzinnen, om een oplossing te vinden die voor iedereen werkt.
Oefen dus met het zeggen van "Ik vergeef je", in de vorm Dank, Erken, Accepteer . Dank je voor het zeggen van X (dank), ik waardeer het dat je toegeeft wat je zei (erken), en ik vergeef je voor Y (accepteren). Het zou ongeveer zo kunnen klinken: "Bedankt dat je dat zegt (dank).
De enige manier om te weten of iemands spijt oprecht is, is door te kijken naar hun acties en gedrag. Sorry zeggen is fijn, maar het betekent niet veel als hun gedrag niet verandert. Een oprechte verontschuldiging komt immers voort uit begrip en respect. Ze passen hun gedrag aan omdat ze begrijpen dat het verkeerd was.