Prachtig plaatje in de winterse lucht: de ganzentrek. Ruim vierduizend kilometer leggen de vogels af, luid gakkend en in zo'n typische V-formatie. Sneeuw in het hoge noorden zorgt ervoor dat ganzen niet bij hun geliefde gras kunnen en daarom trekken ze weg.
Wintergasten en zomerblijvers
Ze brengen de winter in Nederland door omdat het hier warmer is en er voldoende voedsel is. Tussen maart en mei vertrekken de meeste wintergasten weer. Een deel blijft in de zomer in Nederland: tussen de 350.000 en 450.000 ganzen.
Ieder najaar vliegen er grote groepen ganzen vanuit het poolgebied naar ons land om hier te overwinteren. Nederland is een belangrijke bestemming voor ze: overdag is er voldoende voedsel te vinden in de graslanden en 's-nachts bieden meren en rivieren een veilige slaapplaats.
Elke zomer vliegen brandganzen naar Noord-Rusland, om daar eieren te leggen en kuikens uit te broeden.
De insecten gaan dood door de kou of gaan in een diepe winterslaap.Dus trekken sommige vogels naar het zuiden op zoek naar betere voedselgebieden. Ganzen vluchten vanuit het Noorden naar het water dat niet bevroren is en de sneeuw bedekt niet de granen waarmee ze zich voeden.
Vogels oriënteren zich op landschapskenmerken zoals bergen, kustlijnen en rivieren en zetten zo hun koers uit. Vogels zijn gevoelig voor het aardmagnetisch veld. Met behulp van hun interne 'kompas' (zintuig) kunnen ze koers bepalen. Vogels navigeren ook met behulp van de zon en de sterren.
'Er komen constant indringers overvliegen en dan moeten die paren daarop reageren. Ze maken dan een hoop herrie om aan te geven dat het hún plek is en dat die andere ganzen moeten doorvliegen. Dat moet wel agressief overkomen en dus maakt het veel geluid', legt Majoor uit.
Vliegend in de welbekende V-vorm, kunnen grote Canadese ganzen tijdens hun trek naar het zuiden een verbluffende afstand van 2400 kilometer per etmaal afleggen. Én ze kunnen ook een eeuwigheid blijven rondhangen in een parkje bij jou in de buurt.
Want ook al liggen ze dan niet op één oor maar steken ze de snavel tussen de veren, ganzen zijn net als mensen: ze hebben behoefte aan een flinke nachtrust. En dan natuurlijk op een rustige en vooral veilige plek. Dus op het water of op ondiepere plekken omringd door water.
vlucht: duiven, patrijzen, meeuwen, ganzen, regenwulpen, vogels. zwerm: insecten (sprinkhanen, muggen, bijen), vogels of vleermuizen.
Sterk toegenomen broedvogel van moeras- en watergebieden in geheel Nederland. Trekvogels komen voor vanaf augustus tot en met maart; wintergast in grote aantallen. Trek naar ruigebieden (Flevoland, Friese IJsselmeerkust) gedurende de zomer (mei, juni, juli) van dieren o.a. uit Scandinavië Duitsland, Polen.
De kolgans en toendrarietgans zullen in februari vertrekken, gevolgd door de taigarietgans in maart en de brandgans in april of mei. De grauwe gans en de brandgans zijn (tegenwoordig) de vreemde eenden in de bijt: een gedeelte trekt weg terwijl een ander deel gewoon als jaargast in Nederland blijft.
Al in september valt de winter in. Sommige ganzen kiezen ervoor om in een paar stevige rukken naar onze streken te vliegen en arriveren begin oktober al, anderen laten zich door de vorstgrens geleidelijk naar het zuiden drijven.
Ganzen verjagen uit de tuin
Oranje werkt goed bij het verjagen van watervogels zoals ganzen. Ook ganzen verschrikkers, zoals vogelverjagende vliegers, zijn effectief. Al bij het lichtste briesje verjagen vliegers ganzen. Een goed voorbeeld hiervan is de Black Hawk kite.
Ze zijn op weg van voedselplaats naar slaapplaats of andersom. Grauwe ganzen zijn van origine de enigste wilde Nederlandse ganzen die hier voorkomen. Je kunt ze het hele jaar waarnemen, maar omstreeks juli, augustus gaan ze in grotere groepen bij elkaar vliegen'', vertelt Hein Kogelman van de IVN.
De dagen worden er steeds korter en de vogels hebben juist meer energie nodig om warm te blijven. Daarom trekken de vogels in het najaar weg uit de noordelijke broedgebieden en overwinteren ze in zuidelijkere streken waar het lekker warm is en volop te eten te vinden is.
Waar ze op land acht uur per dag slapen, hebben ze tijdens de trek genoeg aan veertig minuten per etmaal.”
In Nederland broeden ze in moerasgebieden (in de Oostvaardersplassen spelen ganzen als grazende diersoort een hoofdrol) tot op verkeersknooppunten. De vogels overwinteren vooral op boerenland, meren, uiterwaarden en grote natte natuurgebieden.
Iedereen is overdag wel eens moe of dommelt op een rustig moment wel eens in slaap. Echter, sommige mensen vallen in slaap op willekeurige momenten, zonder dat ze dat tegen kunnen gaan.Zij kampen dagelijks met een onbedwingbare slaperigheid overdag, ook wel hypersomnie genoemd.
Tapuiten uit Alaska trekken over Azië naar Afrika; vogels uit Oost-Canada, Groenland en IJsland trekken over de Atlantische Oceaan en de Britse eilanden naar Afrika. Het is de verst trekkende zangvogel voor zover bekend.
De piek van de vogeltrek valt in oktober. Vinken, spreeuwen, graspiepers, koperwieken, kolganzen, kievieten, kokmeeuwen, boerenzwaluwen, aalscholvers, veldleeuweriken, zanglijsters en nog veel meer. Met miljoenen gaan ze op de vleugels. Maar er zijn vogels die al veel eerder vertrekken.
Rosse grutto verpulvert wereldrecord ver vliegen met bijna dertienduizend kilometer over de Stille Oceaan. Het record 'non-stop langeafstandsvliegen voor vogels' is aangescherpt door een rosse grutto: bijna dertienduizend kilometer aan één stuk over de Stille Oceaan. Hoe doen ze dat?!
In het voorjaar zijn de mannelijke ganzen; de genten, heel erg beschermend naar hun vrouwtjes, omdat ze dan eieren en jongen hebben, mensen mogen er dan niet in de buurt komen en ze kunnen dan onder luid gesis op je komen afrennen en je zelfs bijten in je benen.
Als je een gans hoort blazen, dan ben je al snel geïntimideerd."
Ganzen zijn groepsdieren en mogen daarom nooit alleen worden gehouden.