Kinderen of jongeren kunnen zichzelf sterker voelen door een ander klein te maken.Ze krijgen een gevoel van macht, en vergroten daarmee hun status binnen de groep. Pesters lijken vaak populair bij andere kinderen, ook al worden ze niet altijd aardig gevonden.
Voor de meeste kinderen is pesten vooral een manier om meer (sociale) status en aanzien in een groep te verkrijgen. Ook kan pesten kan een manier zijn voor kinderen om te experimenteren met sociale vaardigheden en te testen welke gedrag wel en niet acceptabel is.
Sociale vaardigheden: Kinderen die minder prosociaal gedrag laten zien, hebben meer kans om gepest te worden. Kinderen die bijvoorbeeld goed kunnen onderhandelen, anderen helpen en steunen, zijn minder vaak het doelwit van pesters.
Vanuit die evolutionaire gedachte is pesten vooral een manier om sociale status in een groep te versterken. Bij leerlingen zijn dit dingen als meer populariteit, meer vriendschappen en meer feestjes waarop je uitgenodigd wordt.
In het algemeen uit pesten zich op drie manieren: verbaal, relationeel en fysiek. Jongens pesten vaker op een fysieke, directe manier en meisjes door anderen sociaal buiten te sluiten of verbaal te kleineren. Daarbij pesten jongens het meest frequent.
Wie als kind is gepest, kan de gevolgen pesten op latere leeftijd vaak nog voelen. Als een van de gevolgen pesten een trauma is, kan het je leven nog lange tijd kleuren. Een van de gevolgen pesten is een laag zelfbeeld. Je kunt je soms zo waardeloos voelen dat je niet meer wilt leven.
Of je een slachtoffer wordt van pesten, wordt door ongeveer 66 procent bepaald door je genen. Verder spelen allerlei factoren uit de omgeving een rol, zoals de klas waarin je zit. De genetische erfelijkheid komt ook deels door bepaalde eigenschappen die het pestgedrag uitlokken.
Jongens pesten vaker
Hoe hoger het middelbaar onderwijs, hoe minder pestkoppen. Vrijwel elke scholier zit op internet. Desondanks wordt nog altijd het meest gepest in en om de school. Eén op de twintig leerlingen wordt gepest via de computer, het zogeheten cyberpesten.
Doordat ervaringsdeskundigen voorlopers van pesten opmerkten bij kleuters jonger dan 6 jaar, mag er dus niet blindgestaard worden op de ontwikkelingspsychologie die aangeeft dat pesten maar voor zou komen vanaf de leeftijd van 6 jaar.
Pesten wordt vaak gedaan omdat 'anderen het ook deden' en je anders buiten de groep viel. Mensen kunnen heel naar doen als ze jaloers zijn. Ze kunnen het niet uitstaan dat anderen iets hebben, dat zij niet hebben. Dit maakt dat ze zich gaan afzetten tegen die anderen en dat kan heel eenvoudig door ze te pesten.
Pesten voorkomen, is dat mogelijk? Nee, je kunt het niet helemaal voorkomen. Wat je wel kunt doen is zorgen dat je kind leert voor zichzelf op te komen, zodat het zelf het pesten de kop in kan drukken. Kinderen die stevig in hun schoenen staan worden niet snel het slachtoffer van pesten.
Profiel Pester / De dader
Is impulsief, extravert, wil graag populair gevonden worden en denkt dit alleen te bereiken door te pesten. De dader denkt dat pesten hem populair maakt, maar vaak worden daders niet aardig gevonden (Goossens et al., 2000).
Pesters denken daarnaast vaak dat het hebben van vrienden betekent dat je de baas over hen bent. Kinderen die pesten, hebben doorgaans een paar narcistische kenmerken. Ze denken bijvoorbeeld dat het belangrijk is om beter te zijn dan anderen. Pesters kunnen daarom vanuit een soort morele superioriteit handelen.
Je doet het, omdat je er ergens baat bij hebt. Om de een of andere reden geeft het je een goed gevoel om iemand pijn te doen en te pesten. Dit principe is een principe wat niet te weerleggen is en vormt de basis waarom iemand überhaupt wil pesten.
Negeren heeft een grotere impact op werknemers dan pesten. Werknemers die worden genegeerd, zeggen vaker hun baan op dan gepeste werknemers. Bovendien hebben zij meer problemen met hun gezondheid. Toch denken werknemers dat buitensluiting psychisch minder schadelijk is dan pesten.
"Door het pesten te noemen, maak je het klein", vindt ze. "Mensen moeten zich realiseren dat wat wij pesten noemen eigenlijk mishandeling, discriminatie, bedreiging en belediging is. Dat is al lang strafbaar." Ze denkt dat wanneer we pesten noemen voor wat het is, we daar anders mee om zullen gaan.
Pesten heeft grote gevolgen. Leerlingen die gepest worden voelen zich vaak eenzaam, verdrietig, onzeker en bang. Soms durven ze niet meer naar school te gaan. Het leren wordt dan bemoeilijkt en de schoolresultaten kunnen kelderen.
Slachtoffers gaan zichzelf door het pesten minder leuk vinden, vertrouwen hun leeftijdsgenoten niet en zijn bang om naar school te gaan. Die gevoelens kunnen leiden tot verder isolement, diepere depressie en nog meer pestgedrag van anderen. Het kan zelfs leiden tot gedachten over zelfmoord.
Wat kan je doen als je kind een pestkop is? Het is belangrijk om het pesten van je kind serieus te nemen en er met je kind over te praten. Maak daarbij duidelijk dat je heel veel van je kind houdt, maar het gedrag van je kind afkeurt. Probeer er tijdens het gesprek achter te komen waarom hij bepaalde kinderen pest.
Als je op school gepest wordt kun je met je ouders praten, maar ook naar je mentor of de vertrouwenspersoon op school gaan. Samen kunnen jullie een oplossing zoeken. Je ouders kunnen ook een aantal dingen doen om het pesten tegen te gaan, zoals naar de schoolleiding gaan.
Zeg tegen de pester dat hij/zij moet ophouden: het is niet grappig. Vraag hulp aan je vriend(inn)en, samen staan jullie nog sterker! Vertel je meester of juf wat je hebt gezien/gehoord. Maak een foto of screenshot als je ziet dat iemand online wordt gepest: het kan helpen als bewijsmateriaal.
Je kan heel wat proberen om het pesten te laten stoppen. Het allerbelangrijkste is dat je weet dat je er niet alleen voor staat! Praat erover met je vrienden, broer of zus, ouders, trainer, leerkracht of leiding.
Signalen pesten herkennen bij je kind
De schoolprestaties van je kind gaan achteruit. Je kind kan zich moeilijker concentreren. Je kind heeft weinig vrienden, gaat niet bij anderen spelen en er komen geen kinderen bij jullie thuis spelen. Je kind wordt weinig uitgenodigd voor feestjes.