Het maakt de olie nog langer houdbaar en extra bestand tegen verhitting. Een groot nadeel van dit gedeeltelijke hardingsproces is dat het transvetten produceert. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze soort vetten erg ongezond zijn en het risico op hartaandoeningen kunnen verhogen (1).
Bak, braad, wok of frituur bij voorkeur in gewone (goedkope) olijfolie, arachideolie, zonnebloemolie of maïsolie. Lijnzaadolie en extra vierge olijfolie kun je beter niet verhitten.
Zonnebloemolie kan gevaarlijke transvetten bevatten. Plantaardige oliën, waaronder zonnebloemolie, zijn hoog in essentiële omega-6 vetzuren waardoor de broodnodige balans tussen omega-6 en omega-3 vetzuren in het lichaam wordt verstoord.
Dat komt door de oorlog in Oekraïne, waar Nederlandse bedrijven tweederde van hun zonnebloemolie vandaan halen. Als gevolg van de schaarste raakt het zonnebloemolieschap in de supermarkt leeg. Om tekorten tegen te gaan, wordt de verkoop van zonnebloemolie in supermarkten soms beperkt.
Samengevat is dit de conclusie. Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Bakken in zonnebloemolie
Dat het rookpunt van zonnebloemolie op 227 graden Celsius zit is een voordeel ten opzichte van olijfolie. Toch wordt olijfolie aangeraden. Dit komt vooral door het feit dat zonnebloemolie relatief veel meervoudige onverzadigde vetten kent wanneer je dit vergelijkt met olijfolie.
Zo heb je niet per se zonnebloemolie nodig om te frituren of te bakken. Een veelgenoemde vervanger voor zonnebloemolie is arachideolie. Deze olie wordt uit pinda's gewonnen en smaakt daar ook een beetje naar. Verder zijn raapzaadolie, koolzaadolie, olijfolie (absoluut geen extra vierge) en maisolie goede alternatieven.
Frituur op maximaal 175 °C en tot de friet een goudgele kleur heeft. Gebruik vloeibaar, plantaardig frituurvet. Geschikt om te frituren zijn: vloeibaar frituurvet, zonnebloemolie en olijfolie (geen extra vierge). Doe kleine hoeveelheden in de frituurpan, houd maximaal 150 gram per keer aan.
Alle oliën bestaan uit een mengeling van onverzadigde en verzadigde vetten. ,,We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond'”, legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
Vanuit een gezondheid perspectief is olie een stuk gezonder dan boter om mee te bakken. Olie bevat veel minder verzadigde vetten dan boter. Ook met die reden in ons achterhoofd is het altijd beter om voornamelijk te werken met olie in plaats van boter.
En op basis van dit criterium zijn arachideolie en olijfolie de grote winnaars. De eerste barst van de omega 9, een vetzuur dat erom bekend staat een grote rol te spelen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Dankzij zijn neutrale smaak is dit de perfecte kandidaat-frituurolie.
De tekorten worden veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne. Dat land is een grote producent van plantaardige olie. "Twee derde van de zonnebloemolie die hier in de winkels ligt, komt daar vandaan", zegt een woordvoerder van het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL).
Cafetaria's die Verantwoord Frituren gebruiken vloeibaar frituurvet of frituurolie. Daarin zitten, in vergelijking met vaste frituurvetten, veel onverzadigde vetzuren in. Onverzadigde vetzuren helpen een normaal cholesterolgehalte te behouden.
Olijfolie kun je goed als vervanger van zonnebloemolie gebruiken. Voor het bakken en braden van bijvoorbeeld vlees of groenten raden we de gewone of Mild Olijfolie aan. Ook bij het bakken van een taart of cake kan olijfolie worden gebruikt, maar dit blijft niet onopgemerkt door de sterkere smaak van olijfolie.
Zonnebloemolie, olijfolie, vaak kun je uit de naam opmaken van welke plant de zaden of pitten geperst zijn voor de olie. Bij slaolie is dit niet zo, er wordt immers geen sla geperst om de olie te maken. Slaolie is een mengsel van plantaardige oliën. Meestal van sojaolie en raapzaadolie.
Oekraïne en Rusland zijn belangrijke exporteurs van zonnebloemolie. Zo is twee derde van alle zonnebloemolie die Nederland invoert, afkomstig uit Oekraïne. Nu al ziet het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) dat supermarkten minder flessen zonnebloemolie op de schappen hebben staan.
Zonnebloemolie bestellen | Albert Heijn.
Raapzaadolie is gezond door het hoge onverzadigd vetgehalte
Zonnebloemolie: 10% verzadigd vet, 90% onverzadigd vet. Raapzaadolie: 7% verzadigd vet, 93% onverzadigd vet.
Zonnebloemolie is perfect voor cakes of roerbakgerechten. Als de temperatuur boven de 190 graden Celsius uitkomt, kun je echter beter een andere olie gebruiken. Deze olie smaakt koud niet erg lekker, dus voor een dressing of als dip kun je ook beter een andere soort kiezen.
Deze plantaardige olie wordt gehaald uit zonnebloempitten en bevat naast vitamine E veel omega-6-vetzuren die goed zijn voor het cholesterol en de kans op bloed- en vaatziekten verminderen. Deze olie kan tegen hoge temperaturen tot 180 graden en kun je daarom goed gebruiken voor roerbakken of frituren.
Het is aan te raden gebruikte frituurolie nooit aan te vullen met nieuwe olie. Oude olie kan met zuurstof reageren en ranzig worden. Bovendien ontstaan er sneller schadelijke stoffen zoals PAK's. Als de frituurolie 5 tot 7 keer is gebruikt, is het advies de olie te vervangen.
Zonnebloemolie is een van meest gebruikte oliën om in te bakken en braden. Het wordt vaak aangeprezen als een gezond product, omdat het een hoog gehalte meervoudig onverzadigde vetzuren bevat.