Ik wens je veel sterkte met dit grote verlies. Woorden schieten tekort om jullie te troosten in dit grote verlies. Wij wensen jullie heel veel sterkte en kracht toe voor de komende tijd. Wat een intens verdriet en gemis, in onze gedachten zijn we bij jullie.
Luister geduldig en onbevooroordeeld. Wees een veilige haven voor nabestaanden waar ze hun woede, frustratie, angst, opluchting, verdriet en welke emotie dan ook kwijt kunnen. Of zorg dat je er gewoon voor hen bent: de geruststellende aanwezigheid van iemand die om hen geeft, kan veel troost bieden.
Wat kan ik dan wel zeggen als iemand overleden is? Gecondoleerd. Veel sterkte in deze moeilijke periode. Mijn oprechte deelneming.
Alternatieven voor 'gecondoleerd'
Andere manieren om 'gecondoleerd' te zeggen zijn “sterkte”, “veel sterkte”, “mijn medeleven”, “innige deelneming” of “oprechte deelneming”.
Nadat de dierbare overledene is opgebaard, kan men met familie, vrienden en dichtste kennissen de laatste groet brengen. Vooral voor het rouwproces is dergelijke groet en afscheid nemen onderdeel van het rouwproces.
Hoe schrijf ik de nabestaanden op de rouwkaart. Dit lijkt een heel simpel onderwerp. Maar je zult nog verstelt staan van wat er mis kan gaan. Op twee plekken op de rouwkaart wordt de relatie tot en/of de nabestaanden genoemd, namelijk in de openingstekst en/of in de namenlijst met de nabestaanden.
Tegenwoordig is het ook steeds gebruikelijker om iemand te condoleren via whatsapp. Het is wel belangrijk dat u goed nadenkt hoe u uw woorden formuleert. Een kort berichtje kan al voldoende zijn. Bijvoorbeeld: gecondoleerd met je verlies, veel sterkte.
Aanhef condoleance kaart
Formeel: Geachte heer/mevrouw [Achternaam] Informeel: Beste heer/mevrouw [Achternaam], Beste familie [Achternaam], Beste [Voornaam] Intiem: Lieve familie [Achternaam], Lieve [Voornaam]
Na zelfdoding wordt de bemoeienis van politie en justitie meestal vrij snel afgerond. Als de overledene een brief of andere aanwijzingen heeft achtergelaten krijgt u die over het algemeen weer snel terug van de politie.
Praat erover met vrienden, familieleden of iemand anders die je vertrouwt. Ook contact met mensen die hetzelfde meemaakten, kan je helpen om je verlies te verwerken: Je kan terecht bij gespreksgroepen en activiteiten voor nabestaanden na zelfdoding. Er is ook een online forum voor nabestaanden.
Nabestaanden die de dood door zelfmoord van een naaste proberen te verwerken, zijn soms slechter af als ze contact zoeken met lotgenoten. Zo is het rouwproces vaker gecompliceerd en hebben ze vaker ook zelf last van depressieve en zelfs suïcidale gedachten.
Ik wens je veel kracht bij het verwerken van dit verdriet. Ik wens jullie alle sterkte in deze moeilijke tijd. Ik wens u/je veel kracht toe bij het verwerken van dit verlies. Ik wil jullie heel veel sterkte toewensen bij dit verlies.
De regel hierbij is: schriftelijk condoleren doe je met een handgeschreven boodschap. Veel kaarten zijn voorbedrukt. Dat is prima, maar schrijf er zelf iets persoonlijks bij. Dat kan een herinnering zijn aan de overledene, een woord van medeleven aan de nabestaanden of simpelweg “Gecondoleerd met het verlies van…”
Er zijn geen regels voor. Iedereen mag op de kaart zetten wat hij of zij wil. Gangbaar is dat als een man of vrouw met een gezin overlijdt, dat de namen van de langstlevende echtgenoot, de kinderen en hun partners en de kleinkinderen op de kaart komen.
Absoluut verboden: niets zeggen
Hoe ongemakkelijk je je ook voelt, vermijd de ander en het onderwerp niet. Hoe lastig jij het ook mag vinden om erover te beginnen, jouw ongemak is niets in verhouding met hoe ellendig de ander zich voelt. Get over it, en doe iets.
Overleden dierbaren die overgegaan zijn naar het Licht, kunnen en komen op bezoek. Veelal zoeken ze contact. Je ervaart dan warmte, liefde en niet meer de onverwerkte emoties en trauma's van die persoon. Vaak kiezen zij ervoor om als tijdelijke gids bij je te blijven en je te ondersteunen.
Na de verzorging kan men bij een intacte huid van zowel de overledene, als nabestaande of verzorger, iemand zonder problemen aanraken. Voor het sluiten van de ogen, is het vaak al voldoende ogen direct na het overlijden met de vingers dicht te strijken.
Op het ander lint komen de namen van wie het rouwwerk is. Een derde rouwlint in het midden is ook mogelijk. Wanneer het een crematie betreft wordt er nooit gekozen voor “Rust zacht” omdat dit verkeerd kan overkomen bij de nabestaanden. Er passen 50 tekens (inclusief spaties) op een rouwlint.