Het voornaamste risico van grote doses straling is het ontstaan van kanker. De hoeveelheden straling die gebruikt worden bij een röntgenonderzoek zijn te klein om aan te tonen dat hierdoor kanker ontstaat.
Het laten maken van één of twee, of zelfs meerdere röntgenfoto's per jaar kan geen kwaad. Röntgenstraling is alleen schadelijk als u er vaak en lang aan blootgesteld wordt.
Er wordt vaak gedacht dat de straling die gebruikt wordt bij röntgenonderzoek, gevaarlijk is. De hoeveelheid straling (doses) die gebruikt wordt voor röntgenonderzoek is echter zo klein, dat er geen schadelijke effecten kunnen optreden.
Röntgenstraling kan het DNA beschadigen. Te veel ioniserende straling kan namelijk de opbouw van atomen veranderen. Wanneer beschadigd DNA niet goed hersteld wordt, kan dit op langere termijn kanker veroorzaken.
Ioniserende straling heeft directe en late effecten op ons lichaam. Directe effecten treden op kort nadat iemand is blootgesteld aan een hele hoge dosis radioactiviteit (vanaf 1 gray). Zo iemand kan stralingsziekte oplopen. Dit uit zich in misselijkheid, diarree en een toenemend tekort aan bloedlichaampjes.
Voor werknemers die tijdens het werk met ioniserende straling te maken hebben, geldt een maximale effectieve dosis van 20 millisievert (mSv) per jaar. Voor zwangere vrouwen is dat maximaal 1 mSv tijdens de zwangerschap, vanwege de risico's voor de ongeboren vrucht.
Bij de meeste onderzoeken wordt gebruik gemaakt van Technetium 99m. De hoeveelheid radioactiviteit van deze stof halveert iedere 6 uur. Daarnaast scheidt het lichaam deze stof via de natuurlijke weg uit. Hierdoor is de radioactieve stof slechts enkele dagen in uw lichaam aanwezig.
Zo is een veel voorkomend rontgenonderzoek de foto van de longen (X-thorax). De stralingsdosis van dit onderzoek is circa 0,04 mSv. In Nederland is de stralingsdosis uit de natuurlijke omgeving circa 2 mSv per jaar. In vergelijking is de stralingsdosis van een X-thorax dus relatief zeer laag.
Ja, in principe is röntgenstraling schadelijk. Te veel straling kan namelijk de kans op kanker verhogen. De radioloog (de persoon die de röntgenfoto maakt) is echter gespecialiseerd in röntgenstraling meten en iemand aan zo min mogelijk straling blootstellen waardoor er amper risico's zijn.
Radioactieve of beter gezegd ioniserende straling delen we in in alfa-, bèta- en gammastraling. Alfastraling is de gevaarlijkste van de drie. Alfastraling bestaat uit de kernen van heliumatomen die met 10.000 tot 20.000 km/s rondrazen.
Om het lichaam te beschermen tegen ioniserende straling is er speciale stralingswerende kleding ontwikkeld. In dit soort kleding is een bepaalde loodwaarde verwerkt waar straling niet doorheen kan.
In de gezondheidszorg wordt soms (röntgen)straling of radioactiviteit gebruikt. Bijvoorbeeld bij het maken van een röntgenfoto of een CT-scan. Deze straling heet ook wel ioniserende straling.
De symptomen van stralingsziekte zijn hoofdpijn en vermoeidheid bij lichte vormen. Bij zeer zware gevallen treden zwaardere symptomen op, zoals misselijkheid, overgeven en uiteindelijk de dood binnen een paar weken. Iedereen die wordt blootgesteld aan een extreem hoge dosis straling krijgt stralingsziekte.
“Bij CT wordt een dosis röntgenstraling gebruikt die vele malen hoger is dan bij een gewone röntgenfoto. Röntgenstraling is schadelijk en richt zijn schade aan op het moment van toediening. Als standaard zou je kunnen aanhouden dat iemand niet meer dan drie maal per jaar CT-onderzoek mag ondergaan.
Voor het maken van een röntgenfoto wordt gebruik gemaakt van ioniserende straling, kortweg straling genoemd. Er zijn zeer veel studies gedaan naar de effecten ervan, als gevolg van de toepassing van de atoombom als oorlogswapen, maar ook door bestudering van het gebruik van straling voor medische toepassingen.
De straling die van belang is bij het maken van foto's heet elektromagnetische straling. Afhankelijk van de energie kun je elektromagnetische straling soms zien of voelen.
Een röntgenfoto krijg je als je kanker hebt vaak van je borst(holte) of van je botten. Zo wordt bijvoorbeeld een tumor in je longen zichtbaar.
Bijvoorbeeld bloed prikken, een röntgenfoto of een hartfilmpje. Dit wordt vergoed uit uw basisverzekering. Wilt u zelf (preventief) onderzoek laten doen? Dan betaalt u de kosten zelf.
Behandeling. In principe bestaat er geen behandeling tegen de directe effecten van ioniserende straling. Slechts de secundaire effecten kunnen eventueel bestreden of beperkt worden. Het maakt overigens verschil of de bestraling lokaal of over het gehele lichaam plaatsvond.
2mSv per jaar is de straling waaraan iedereen normaal blootgesteld wordt, achtergrondstraling genoemd.
De hoeveelheid straling verschilt per test en wordt uitgedrukt in millisievert (mSv). Een röntgenfoto van de borstkas bijvoorbeeld komt gemiddeld overeen met ongeveer 0,05 mSv, een mammografie met 0,24-0,48 mSv, een CT-scan van de borstkas met ongeveer 7-8 mSv.
Gsm-straling is onschadelijk, hoewel veel mensen het tegendeel denken. Ook gsm-masten veroorzaken ongerustheid.
Dit houdt in: binnen blijven of naar binnen gaan en deuren, ramen en alles wat als ventilatie werkt, sluiten. Bijvoorbeeld een afzuigkap en toiletrooster; voedsel- en drinkwatermaatregelen treffen. Bijvoorbeeld een oogst- of slachtverbod om te voorkomen dat er besmet vlees of groente op de markt komt.