De luchtwegen worden zo vrij gehouden. Dit is nodig, omdat bij een bewusteloos slachtoffer de spieren in de keelholte verslappen. Hierdoor kan de tong in de keel zakken, waardoor de ademweg geblokkeerd is en het slachtoffer stikt.
Door de stabiele zijligging zorg je dat de luchtwegen vrij worden gehouden. Dat is belangrijk, want bij een bewusteloos slachtoffer kunnen de spieren in de keelholte verslappen.Daardoor kan de tong in de keel zakken en de ademweg worden geblokkeerd.
Wat is een stabiele zijligging? De stabiele zijligging is een manier van liggen die de ademhaling ondersteund en er voor zorgt dat een patiënt niet kan stikken in braaksel, bloed of vocht in de mond.
Een vrouw wordt dan ook op de linkerzijde in de stabiele zijligging gelegd omdat het niet altijd duidelijk is of ze zwanger is. Indien er bij een bewusteloos slachtoffer sprake is van een mogelijk wervelletsel, dan dient het slachtoffer in de positie te blijven liggen, waarin hij/zij wordt aangetroffen.
De stabiele zijligging (in het Engels Recovery position of Lateral (recumbent) position) is een positie om de luchtweg vrij te houden als alternatief voor de kinlift. Doordat het slachtoffer op de zij ligt zakt de onderkaak en tong niet naar achteren, waardoor wordt voorkomen dat de luchtweg belemmert raakt.
Waarom de stabiele zijligging? De luchtweg van een op de rug liggend, bewusteloos slachtoffer kan gedeeltelijk of helemaal worden afgesloten. Zodra je namelijk het bewustzijn verliest, verslappen alle spieren waaronder de tong. Hierdoor kan de tong de luchtweg blokkeren waardoor de ademhaling in gevaar komt.
Paniek of naar de keel grijpen. Niet kunnen spreken of ademen (wel soms piepende ademhaling)Soms: zacht of stil hoesten. Verminderd bewustzijn krijgen of bewusteloos raken.
Schud zachtjes aan beide schouders, en vraag luidop of alles in orde is.Als de persoon niet reageert, dan is hij bewusteloos. In dat geval zijn de spieren (kaak- en tongspier) ook slapper, en kan de tong in de keelholte zakken en de luchtweg afsluiten.
Ga gebukt achter de linkerschouder van de gewonde zitten en plaats uw rechtervoet achter zijn hoofd. Schuif vervolgens uw handen in de oksels van het slachtoffer en trek hem in een haal omhoog, waarbij uw eigen lichaam hem ondersteunt.
Wat doe je bij bewusteloosheid? Bel of laat 112 bellen.Zet je telefoon op de luidspreker.Laat een AED halen als deze beschikbaar is.
Een verlaagd bewustzijn kan een verschijnsel zijn bij een (ernstige) aandoening van de hersenen. Voorbeelden zijn epilepsie, hoogteziekte en meningitis (hersenvliesontsteking).
Draai het slachtoffer dan bij voorkeur op de linkerzij. Controleer continu het bewustzijn en de ademhaling. Zorg voor beschutting van het slachtoffer.
Controleer ademhaling
Leg een hand op het voorhoofd en kantel het hoofd voorzichtig naar achteren om de luchtweg te openen. Til de kin op met 2 vingertoppen van de andere hand (kinlift). Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden of er ademhaling is.
Als je geen (normale) ademhaling hebt gezien of niet zeker bent, start dan de reanimatie. Let op dat je gaspen niet met een normale ademhaling verward. Als het slachtoffer normaal ademt, leg je het slachtoffer in de stabiele zijligging en controleer je de ademhaling maximaal om de minuut, 10 seconden.
Het bewustzijn wordt verlaagd door het toedienen van rustgevende of slaapmedicijnen. Sedatie wordt regelmatig verward met coma, maar een coma is echt iets anders. Coma is een staat van diepe bewusteloosheid waarbij de persoon de ogen niet opent op aanspreken, geen opdrachten uitvoert en geen verbale reacties geeft.
Gasping is een reflex van het lichaam als reactie op een laag zuurstofgehalte in de hersenen. Gasping kan er op allerlei manieren uit zien. Dat hangt ook een beetje af van hoe lang de circulatiestilstand al duurt. Het wordt vaak beschreven als een schokkende, onregelmatige en/of luid snurkende ademhalingsbeweging.
Bij een bewusteloosheid is er meer aan de hand. Het is ernstiger dan een flauwte. Waar een slachtoffer met een flauwte wél bijna direct reageert op aanspreken en schudden, reageert een bewusteloos slachtoffer niet meer. Er kunnen veel verschillende oorzaken zijn voor bewusteloosheid, van bloedverlies tot vergiftiging.
o Ga achter het slachtoffer staan en sla je armen om het bovenste deel van de buik. o Laat het slachtoffer voorover leunen. o Maak een vuist en plaats deze op het bovenste deel van de buik. o Pak de vuist met je andere hand en trek met een snelle beweging naar je toe en naar boven.
Paniek of naar de keel grijpen. Niet kunnen spreken of ademen (wel soms piepende ademhaling)Soms: zacht of stil hoesten. Verminderd bewustzijn krijgen of bewusteloos raken.
Moedig het slachtoffer aan om te blijven hoesten. Doe verder niets. Controleer of het slachtoffer weer een normale ademhaling heeft. Neem contact op met de huisarts of spoedpost als het slachtoffer blijft hoesten, moeite houdt met slikken of het gevoel blijft hebben dat er iets in zijn keel zit.
Wat doe je bij bewusteloosheid? Bel of laat 112 bellen. Zet je telefoon op de luidspreker. Laat een AED halen als deze beschikbaar is.
Verder pas je tijdens EHBO de stabiele zijligging niet toe bij een vermoeden van hoofd- of nekletsel. Iemand dan in een andere houding leggen, kan dit letsel namelijk verergeren.
Wanneer een slachtoffer nog een hartslag heeft en je gaat reanimeren, kan dit zeer gevaarlijk zijn. Daarom moet je altijd eerst de ademhaling controleren. Ademt het slachtoffer, dan moet je niet reanimeren.