Zichtbare oorzaken kunnen leefgewoonten zijn. Je drinkt bijvoorbeeld regelmatig laat in de avond nog een kop koffie, je beweegt te weinig of je kijkt tot in de late uurtjes nog op je beeldscherm. Er zijn van tal van leefgewoonten die een goede slaap kunnen verstoren waardoor je wellicht ook te vroeg wakker wordt.
Oorzaken van slecht slapen
Bijvoorbeeld over je diploma-uitreiking, als je op vakantie gaat, of de eerste dag op je werk. Ook lichamelijk kan er iets aan de hand zijn waardoor je slecht slaapt. Denk bijvoorbeeld aan pijn, of benauwdheid. Een verstoord slaap- en waakritme is ook een lichamelijke oorzaak.
Beperk alcohol en cafeïne (of theïne) tot een minimum. Na 16 uur drinken we best geen koffie of zwarte thee meer. Alcohol zorgt ervoor dat we sneller inslapen, cafeïne daarentegen zorgt ervoor dat we minder snel in slaap vallen. Beide zorgen ervoor dat we over een ganse nacht bekeken minder diep slapen.
Slaaphormoon melatonine
Is er voldoende melatonine aangemaakt, dan krijgt je lichaam als het ware een seintje dat het tijd is om te gaan slapen. Het hormoon zorgt er dus voor dat je slaperig wordt en in slaap valt. 's Nachts neemt de aanmaak van melatonine af, dan word je weer wakker.
Ga sporten en bewegen, overdag of vroeg in de avond. Neem 's avonds geen koffie, andere drank met cafeïne en nicotine. Stop een uur voor het slapengaan met kijken naar tv, tablet, computer en smartphone. Zorg een uur voor het slapengaan voor ontspanning (korte wandeling, warm bad, ontspanningsoefeningen, muziek).
Voorbeelden zijn diazepam, lorazepam en oxazepam. Na verloop van tijd werken slaapmiddelen niet meer. Gebruik daarom slaapmiddelen niet langer dan 2 weken. Als u ze langer gebruik, kunt u verslaafd raken.
Als u langere tijd problemen heeft met slapen, kan er sprake zijn van een slaapstoornis. Het lukt u bijvoorbeeld niet om aan één stuk door te slapen, of om 's avonds in slaap te vallen. De meest voorkomende slaapklachten zijn: Te weinig slapen, te vaak wakker worden of te lang wakker zijn.
Tussen 1 en 3 uur: Als je in deze uren wakker wordt dan kan het zijn dat er iets mis is met je lever. Geestelijk gezien kan het betekenen dat je boos bent of veel woede hebt die je niet op een goede manier kan verwerken. Tussen 3 en 5 uur: Op dit tijdstip heb je te maken met je longen.
Elke paar uur wordt er een bepaalde energie naar bepaalde delen van je lichaam gestuurd. Wanneer je dus vaak wakker wordt in een bepaalde tijdsperiode heeft dit dus een betekenis. Als je vroeg gaat slapen, word je vaak al vroeger wakker. Op dat moment is je lichaam bezig met je metabolisme en je hormonen.
Valeriaan: natuurlijk slaapmiddel bij onrust
De wortel van deze plant wordt binnen de kruidengeneeskunde al eeuwen gebruikt bij stress, angst, zenuwachtigheid en slaapproblemen. Valeriaan is verkrijgbaar als tablet, druppelvloeistof of los kruid.
Langwerkende slaappillen
Langwerkende benzodiazepinen worden gebruikt voor problemen met doorslapen. Het duurt ongeveer een uur voordat ze werken en het effect houdt 8–12 uur aan. Langwerkende benzodiazepinen zijn: Oxazepam.
Slaapangst is een combinatie van angst en slapeloosheid. Als je last hebt van slaapangst, wordt je overheerst door een paniekerig gevoel dat alleen al ontstaat door de gedachte aan slaap. Hoe dichterbij het moment van slapengaan, hoe meer druk je jezelf oplegt om te moeten slapen, en dan het liefst 8 uur per nacht.
Door de cortisol (stresshormoon) in je lichaam zal je dus wakker worden. Als je dan rond 3-4 uur wakker wordt gaan we vaak kijken hoe laat het is. Deze lichtbron zorgt naast je alertheid dat je brein een seintje krijgt voor een nieuwe dag.
Slecht slapen wordt in verband gebracht met aandoeningen als een burn-out, depressie, dementie en overige hersenschade, overgewicht en hartklachten. Toch behoorlijk ernstige gezondheidsproblemen, die amper onderdoen voor de gevolgen van roken. “De impact van slaaptekort kan dus enorm zijn.
Slaapgebrek blijkt het functioneren van onze hersenen heel sterk te beïnvloeden. Het levert problemen op met het geheugen, het concentratievermogen, de spraak, de reactiesnelheid en de besluitvaardigheid. Het tast ook het gevoel voor tijd en ruimte aan.
“Mensen die niet diep genoeg slapen, voelen zich overdag niet goed uitgerust. Niet diep genoeg slapen kan te maken hebben met het gebruik van bepaalde middelen, zoals alcohol of slaaptabletten. Je slaapt dan wel, maar de kwaliteit is niet optimaal. Diep kunnen slapen hangt ook samen met de opgebouwde slaapdruk.
'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af. Na twee uur slaap heb je al meer dan 50 procent afgebroken.
Adem gedurende 4 seconden heel rustig in door je neus. Houd je adem 7 seconden in. Adem heel rustig uit door je mond gedurende 8 seconden.
Melatonine is een lichaamseigen hormoon wat je slaap- en waakritme regelt. Door voor het slapengaan extra melatonine in te nemen, kun je beter in- en doorslapen. Van alle slaapmiddelen is melatonine het meest onschuldig.
Artsen schrijven als slaapmiddel meestal benzodiazepines voor, zoals temazepam of zopiclon. Je kunt ook melatonine gebruiken. Dit middel is verkrijgbaar zonder recept, maar heeft wel degelijk risico's, zoals bijvoorbeeld een verstoord slaapritme.
Sta steeds rond dezelfde tijd op. Slaap overdag niet (geen dutjes doen). Ga steeds rond dezelfde tijd naar bed. Blijf 's avonds niet onnodig lang op.