Zeewater kan weldegelijk bevriezen. Maar het vriespunt van zeewater ligt lager: door het zout bevriest het pas op -1,9°C. En water krijgt een grotere dichtheid bij afkoeling. Het koude water zakt dus naar de diepte en het warmere water zal dan naar boven opstijgen en het koude water weer aanvullen.
Water die opgeloste zouten bevat, zoals zeewater, bevriest veel later. Hoe meer zout het water bevat hoe langer het duurt voordat het stolpunt wordt bereikt. Zeewater bevriest pas bij gemiddeld -1.9 graden.
Voeg 10 procent zout toe, en het vriespunt van water daalt naar 6 graden Celsius onder 0. Bij 20 procent zout is het vriespunt al gedaald tot –16 graden Celsius. Hoe kan dat? Als het in Nederland een paar graden vriest, hoef je niet bang te zijn dat de zee ineens bevroren is.
Om te kunnen bevriezen, moeten watermoleculen ergens een beginnetje van een ijskristal maken. In superschoon water gaat dat heel moeilijk, en dat bevriest daarom pas rond de min 40 graden (het smelt altijd bij nul graden). Water dat bij temperaturen onder het vriespunt nog vloeibaar is, wordt onderkoeld water genoemd.
Zout verlaagt het vriespunt van water
Anders uitgelegd: het zout mengt zicht met het water dat aanwezig is in sneeuw of ijs. Het goedje dat ontstaat noemen we pekel. Doordat pekel een lager smeltpunt heeft dan water, zal dit minder snel bevriezen. En dat betekent dus dat de wegen minder glad worden.
Bij het absolute nulpunt zijn alle stoffen vast. Voor elke stof kun je het vriespunt en kookpunt opzoeken. Toegevoegd na 23 uur: Ik word terecht gecorrigeerd dat helium zelfs rond het absolute nulpunt bij een normale druk nog vloeibaar is.
Zout verlaagt het vriespunt van water – en dus ook het smeltpunt van ijs. Dat wil zeggen dat ijs niet smelt bij 0°C, maar bij een lagere temperatuur. Dat is ook de reden waarom we zout strooien in de winter: het ijs zal sneller smelten.
de verzamelbuis: onder invloed van het antidiuretisch hormoon ADH kan hier de urine nog sterker worden geconcentreerd. De urine eindigt in de urineblaas, waarna het kan worden geloosd.
Echter, het ontstaan van waterdamp of stoom kost ook wat energie. Als er zoveel ontstaat als er bij het kookpunt gebeurt, is dat evenveel als er ingaat via de onderkant van de pan. Het water wordt dus nooit warmer dan 100 graden Celsius.
Wanneer het kookpunt is bereikt neemt de temperatuur van de vloeistof niet meer toe; de maximumtemperatuur is bereikt. Voor water is deze temperatuur bij 1 atmosfeer 100°C. De plaatselijke atmosferische druk is afhankelijk van het weer en de hoogte t.o.v. de zeespiegel.
Uit die modellen blijkt dat haaien (en roggen) in zout water minder goed blijven drijven. Wanneer een haai wil voorkomen dat hij zinkt, kan hij twee dingen doen. Hij kan zich actiever inzetten om hoogte te houden (maar het nadeel is dat dat veel energie kost). Of hij kan een grotere lever ontwikkelen.
De enige manieren om meer drinkbaar water beschikbaar te maken, is door ontzouting en hergebruik. In regio's waar grondwater en oppervlaktewater schaars zijn, wordt al heel lang zeewater ontzout. Koeweit bijvoorbeeld haalt al zijn drinkwater uit zeewater.
Terwijl zoet water bij 0°C in ijs wordt omgezet, bevriest zeewater met een zout- gehalte als dat van de Noordzee (ongeveer 35 gram zout per liter water) pas bij een watertemperatuur van -1,8 tot -2°C. De kans dat het Noordzeewater aan onze kust bevriest is overigens bijzonder klein.
Zeewater heeft een gemiddelde zoutheid van 3,5%. Dat betekent dat er 35 gram zout zit in elke liter zeewater. Zeewater is echter niet overal even zout. In de Baltische Zee is het water het minst zout en in de Dode Zee is het water zo zout dat je erop kunt drijven.
Warm water bevriest sneller dan koud water. Dit klinkt natuurlijk vreemd, want warm water moet heel wat meer afkoelen voordat het vriespunt bereikt is.
Als je je diepvriezer niet opent tijdens het proces, moet je rekenen op zo'n drie uur. Moet je in de tussentijd wel in de vriezer zijn, dan neemt het wat meer tijd in beslag.
Als u water 3 minuten kookt, gaan alle bacteriën dood. Na het koken kunt u het water veilig drinken. Een kookadvies geldt meestal 3 tot 4 dagen. Soms krijgt u een kookadvies zonder dat uw drinkwater vervuild is.
Het kookpunt van melk ligt dicht bij het kookpunt van water, dat is 100 graden C, of 212 graden F op zeeniveau, maar melk bevat extra moleculen, dus het kookpunt is iets hoger. Hoeveel hoger hangt af van de chemische samenstelling van de melk, dus er is geen standaard kookpunt van melk dat je kunt opzoeken.
Het is algemeen bekend dat urine gaat stinken door het eten van asperges. Ook andere voedingsmiddelen zoals zalm, knoflook en bepaalde specerijen hebben eenzelfde soort effect op de geur van urine. Soms kan stinkende urine echter duiden op gezondheidsproblemen zoals urineweginfecties, nierstenen en prostaatproblemen.
Niet wetenschappelijk bewezen
Toch is er geen enkel wetenschappelijk bewijs dat urine echt goed voor je is. Het enige waar het uit is opgebouwd is water, zout, ammoniak en andere reststoffen. Volgens wetenschappers zit daar niets in waar je lichaam wat aan heeft.
Gezonde urine is lichtzuur en heeft een zwakke, bouillonachtige geur. Voeding (uien en knoflook bijvoorbeeld), kruiden, voedingssupplementen, onvoldoende inname van vocht en geneesmiddelen kunnen allemaal de urinegeur beïnvloeden, net als een (urineweg)infectie.
Zout verlaagt het vriespunt met een aantal graden. Hierdoor wordt de weg minder snel glad en ontdooit bestaande sneeuw of ijzel.
Opgeloste stoffen in water zorgen voor een hoger kookpunt en een lager vriespunt. Daarom wordt er bijvoorbeeld 's winters met zout gestrooid. Het smeltpunt van water met zout is tot wel 21 graden (!) Celsius lager dan van zuiver water.
Bij een temperatuur van ongeveer 20 graden zullen de ijsblokjes na ongeveer 2 uur gaan smelten.