Het Ishikawa-diagram (ook wel fishbone- of visgraatdiagram) helpt bij het analyseren en oplossen van problemen. Dit eenvoudige gereedschap vereist geen specialistische kennis en helpt je om tot mogelijke oorzaken van problemen te komen. In vrijwel ieder verbeterproject wordt het Ishikawa diagram gebruikt.
Het visgraatmodel illustreert een eenvoudige benadering om oorzaken systematisch te identificeren. Het diagram is een hulpmiddel om op een gestructureerde manier te brainstormen met een groep mensen. Zo worden alle mogelijke oorzaken die de leden van de groep te binnen schieten op papier gezet en later gegroepeerd.
Het Ishikawa-diagram (ook wel bekend als visgraatdiagram) is een hulpmiddel dat bedoeld is om mogelijke oorzaken van problemen in kaart te brengen. Deze methode werd ontwikkeld door Kaoru Ishikawa die destijds werkzaam was bij Kawasaki Heavy Industries in Japan.
De oorspronkelijke 4 M's zijn mens, machine, materiaal en methode. Later toegevoegde M's zijn bijvoorbeeld metingen, milieu, management etc. Het model maakt het mogelijk om zelfs zaken zonder M toe te voegen.
De visgraat analyse wordt vaak ingezet als middel om tijdens een brainstormsessie tot de oorzaak van het probleem te komen. Door inzet van de visgraat analyse kijk je vanuit een breed perspectief naar het probleem.
In 3 stappen maak je eenvoudig een Ishikawa diagram: Je plakt de probleemstelling op de kop van de vis; Bepaal een aantal hoofdcategorieën van mogelijke oorzaken; Bepaal de positie van kleinere oorzaken onder de hoofdcategorieën door telkens “waarom” te vragen of “wordt veroorzaakt door” te beantwoorden.
Het idee achter de techniek is eenvoudig; als je 5x achter elkaar een 'waarom'-vraag stelt zal de oorzaak van je probleem duidelijk worden. Met de techniek kun je laag-voor-laag de symptomen 'afpellen' die je het zicht op het echte probleem ontnemen. Vervolgens kun je de ware bron van je probleem elimineren.
Een probleemanalyse bestaat uit het signaleren van een probleem, het opsporen van de oorzaken, het scheiden van de hoofd- en bijzaken en verbanden leggen tussen de verschillende problemen. Een probleemanalyse kijkt dus echt naar het probleem zelf en (nog) niet naar de oplossing ervan.
De zes M's staan voor mensen, machines, materiaal, methode, milieu en management. Deze categorisering leidt tot de bepaling van de meest geschikte maatregel om dat risico te elimineren.
Een oorzaak-gevolg-diagram is een schema dat aangeeft welke oorzaken hebben geleid tot een bepaald gevolg. Een oorzaak verwijst naar een aanleiding waar je als mens geen invloed op hebt. Een reden is een aanleiding waar je wel iets over te zeggen hebt.
Oorzaak-en-gevolg-diagrammen volgens Schouten & Nelissen. Een oorzaak-en-gevolgdiagram, ofwel visgraatdiagram, is een methode om op een geordende visuele wijze een zo groot mogelijk aantal oorzaken van een probleem te zoeken en te inventariseren.
De 6M methode staat voor het zoeken naar (grond)oorzaken op basis van de relevante categorieën, de 6M methode wordt in een schema onderverdeel in categorieën zoals in de Ishikawa of ook wel Fishbone (visgraat) schema genoemd omdat je deze kan uittekenen als de graat van een haring.
Methode 1: 6 W-vragen
Wie heeft het probleem? (onderzoek wie de betrokkenen zijn) Wanneer doet het probleem zich voor? (onderzoek mogelijke situaties) Waar doet het probleem zich voor? (onderzoek of je bepaalde probleemgebieden kunt aanwijzen) Waarom is het een probleem? (onderzoek wat de gevolgen kunnen zijn).
Het 5w- of 6w-model van Ferrell is een methode om meer inzicht te krijgen in het gedrag en de wensen van klanten. Door de 5 w's (wie, wat, waar, wanneer en waarom) mee te nemen in je marktonderzoek, voer je een gedegen afnemersanalyse uit. De uitkomsten kunnen eventueel ook dienen als input van je SWOT-analyse.
Wat is 5 times why? Met de Japanse 'five times why' methode, wordt er vijfmaal de vraag 'waarom'(5 keer waarom) gesteld. Deze techniek werd oorspronkelijk ontwikkeld door Sakichi Toyoda, die het gebruikte om de oorzaak van problemen binnen het productieproces van Toyota op te sporen.
Met modellen kan je zaken uitproberen die in de realiteit niet mogelijk zijn, omdat ze te duur zijn, te moeilijk zijn, of te lang duren. Modellen helpen om inzichten te krijgen in verbanden en verhoudingen, in de uitkomsten van alternatieven en in de gevolgen van beslissingen.
Lean Six Sigma is een wereldwijd bewezen methodiek voor het duurzaam en aantoonbaar verbeteren van processen en organisaties. Het biedt een aanpak waarmee organisaties op een gestructureerde wijze (Define, Measure, Analyse, Improve en Control of DMAIC) concrete resultaten kunnen boeken met continu verbeteren.
Een directe oorzaak wordt ook wel een aanleiding genoemd en is een gebeurtenis die meteen tot een historische gebeurtenis leidt.