Te veel zout is een gevaar voor de gezondheid. Zout verhoogt de bloeddruk en vergroot hiermee het risico op hart- en vaatziekten. De te hoge bloeddruk beschadigt de kleine bloedvaatjes in de nieren. En als je al nierschade hebt, ben je extra gevoelig voor te veel zout: je nierfunctie gaat daardoor sneller achteruit.
Je hebt zout nodig. Je lichaam gebruikt dit voor het prikkelen van zenuwen, het samentrekken van spieren en het goed opnemen en afvoeren van vocht. Hiervoor is ongeveer 1 tot 3 gram zout nodig. Gemiddeld krijgen we zo'n 9 gram zout binnen.
Mensen die meer zout binnenkrijgen, hebben een hogere bloeddruk. Dit kan leiden tot (verergering van) nierschade en (sterfte door) hart- en vaatziekten. Iedere 5 gram zout per dag extra wordt in verband gebracht met een 14% hoger risico op hart- en vaatziekten en 23% hoger risico op een beroerte.
Toch kan een lichaam ook niet zonder zout. Zout is namelijk nodig voor verschillende processen in het lichaam. Bijvoorbeeld voor het regelen van het vocht, het prikkelen van de zenuwen en het samentrekken van spieren. Je hebt dus een minimale hoeveelheid zout per dag nodig.
Voor volwassenen geldt het advies om niet meer dan 6 gram zout per dag binnen te krijgen. Voor kinderen is dat minder (zie tabel). De nieren van baby's en jonge kinderen kunnen nog niet veel zout aan. Voeg daarom geen zout toe aan het eten van je baby of kind.
Nee, zout is geen dikmaker. Het bevat namelijk geen calorieën. Wel kun je door het eten van te veel zout vocht vasthouden. In ernstige gevallen wordt dit oedeem genoemd.
Als je meer zout binnenkrijgt dan dat je lichaam je lief is kun je hier behoorlijke hoofdpijn van krijgen. Je kunt voornamelijk last krijgen van kloppende hoofdpijn. En dat kan uiteraard behoorlijk hinderlijk zijn.
Voor je gezondheid zijn zoutsoorten als Himalayazout of Keltisch zeezout niet beter of slechter dan gewoon keukenzout. Deze zoutsoorten bevatten soms wat mineralen, maar in zulke kleine hoeveelheden dat het weinig met je gezondheid doet. Het is zeker geen reden om meer zout te gaan eten.
Het beste voor je gezondheid is om minder dan 6 gram zout per dag te eten. Dit staat gelijk aan maximaal 2,4 gram natrium per dag. Voor kinderen is dat minder.
Een vermindering van 4,5 gram zout (1,8 gram natrium per dag), verlaagt de bovendruk met 2 mmHg. Dit positieve effect is ongeveer 2,5 keer groter bij mensen met een verhoogde bloeddruk. Hart- en vaatziekten. Minder zout eten verkleint mogelijk de kans op hart- en vaatziekten.
Minder dan drie gram zout per dag: groter risico
Maar Canadese wetenschappers hebben nu ontdekt dat een zoutarm dieet mogelijk ook helemaal niet zo gezond is. Sterker nog, wie minder dan drie gram zout per dag eet, zou zelfs méér kans hebben om hart- en vaatproblemen te ontwikkelen.
Wat doet zout met de nieren? Zout verhoogt de bloeddruk en vergroot hiermee het risico op hart- en vaatziekten. De hoge bloeddruk beschadigt de kleine bloedvaatjes in de nieren. Het verlagen van de bloeddruk met medicijnen kan dit schadelijke effect van zout slechts ten dele verhelpen.
Welke klachten kun je krijgen als je te weinig zout binnenkrijgt? Klachten die kunnen optreden bij een tekort zijn lusteloosheid, misselijkheid en braken, hoofdpijn, verwardheid of sufheid, en epileptische aanvallen. Uitdroging door diarree of braken is te voorkomen door extra veel te drinken en daarbij zout te eten.
Wat gebeurt er als je 4 eetlepels zout eet? Van die 6 gram zout is 2,4 gram natrium, en dat is de boosdoener als het gaat om je gezondheid. Natriumchloride verhoogt namelijk de bloeddruk, wat kan leiden tot hart-, hersen-, nier- en vaataandoeningen.
Hoe kun je het herkennen? Een tekort aan natrium is vooral een probleem voor de hersenen. De klachten zijn daarom meestal neurologisch van aard: slaperigheid, hoofdpijn, verwardheid, vallen, aandachtstekort, moeilijk stappen,… De klachten hangen af van de snelheid van het ontstaan en de mate van het natriumtekort.
Olijfolie, avocado en noten vallen bijvoorbeeld in die categorie, net als andere gezonde vetten. Er is echter ook een groep met producten die gezonder en slanker lijken dan ze zijn. Dat zijn de zogenaamde stiekeme dikmakers.
Herbamare® bevat niet minder zout dan ander kruidenzout. Volgens het recept van Herbamare® wordt 2/3 zeezout vermengd met 1/3 verse ingrediënten. Aangezien kruiden en groenten veel water bevatten, loopt het zoutgehalte na het droogproces op tot meer dan 90 %.
Himalayazout is een natuurzout en bevat heel wat mineralen, in tegenstelling tot tafelzout, wat geraffineerd is. Dat betekent dat vrijwel alle mineralen verwijderd zijn. Sterker nog: tafelzout onttrekt net natuurlijke mineralen uit je lichaam. Alleen al om die reden is himalayazout dus overduidelijk gezonder.
Nestlé's MAGGI gaat voor minder zout. Zout speelt een belangrijke rol in voeding op het gebied van smaak, textuur en houdbaarheid. Nederlanders krijgen echter nog steeds meer zout binnen dan het door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen maximum van 6 gram per dag.
De ene soort zout is niet gezonder dan de andere. De nadelige effecten op de gezondheid worden vooral veroorzaakt door het natrium, dat in zout zit. Keukenzout, zeezout, Himalayazout en Keltisch zout bestaan allemaal hoofdzakelijk uit natrium.
Zout verhoogt de bloeddruk en vergroot hiermee het risico op hart- en vaatziekten. De te hoge bloeddruk beschadigt de kleine bloedvaatjes in de nieren. En als je al nierschade hebt, ben je extra gevoelig voor te veel zout: je nierfunctie gaat daardoor sneller achteruit.
Een hoge zoutconcentratie werkt als een bijtende stof en tast het maagslijmvlies aan. Een maaginhoud die rijk aan zout is, wordt ook trager uit de maag verwijderd, waardoor het slijmvlies nog langer aan de bijtende invloed blootgesteld wordt. De maagwand wordt ook kwetsbaarder voor kankerverwekkende stoffen.
Het meeste zout krijg je binnen via vleeswaren, kaas, brood, soepen in blik of pak, kant-en-klaarmaaltijden, pizza's, sauzen en snacks. Fabrikanten voegen zout niet alleen toe vanwege de smaak, maar ook voor de houdbaarheid en structuur van een product.
Zes gram fijn keukenzout zijn dus zo'n drie halve theelepels. In werkelijkheid krijgen we drie volle theelepeltjes binnen. Wij vrouwen eten gemiddeld 7,5 gram zout per dag. Mannen zelfs bijna 10 gram.