Hierdoor krijg je in de loop van de tijd een soort supergraan wat sneller groeit, en meer en grotere graankorrels heeft. Met spelt is niet zoveel gerommeld en levert daardoor minder op per hectare, dat maakt het duurder om te verbouwen.
Dat komt mede omdat tarwe meer opbrengst levert per hectare dan andere granen. Dat betekent dat je voor dezelfde hoeveelheid spelt een groter teeltoppervlakte nodig hebt. Daarbij komt dat de speltkorrel anders is dan de tarwekorrel. De speltkorrel moet eerst nog gepeld worden.
Speltbrood en tarwebrood zijn even gezond. In spelt en tarwe zitten ongeveer evenveel koolhydraten, eiwitten, mineralen, vitamines en vezels. Ook speltbrood is verkrijgbaar in de varianten wit, bruin en volkoren. Volkoren is het gezondst.
Spelt vs tarwe
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zowel spelt als tarwe afstammen van emmertarwe. Dit betekent dat er genetisch geen verschil is. De hoeveelheid vezels, zetmeel, gluten en voedingswaarden zijn ongeveer hetzelfde. Omdat de verschillen zo minimaal zijn, is spelt dus niet gezonder dan tarwe.
Het fijnste brood voor je darmen is volkorenbrood. Van welk graan dan ook: tarwe, spelt, rogge. Als de hele graankorrel gebruikt wordt, bevat het brood namelijk meer gezonde voedingsstoffen en dus ook meer vezels. En dat hebben je darmen nodig, zeker in geval van verstopping.
Volkoren- en bruinbrood bevatten veel goede voedingsstoffen. Volkorenbrood is de meest gezonde keuze omdat het de meeste vezels en andere gunstige voedingsstoffen bevat. Brood wordt gemaakt van graan, meestal tarwe. Bij het maken van witbrood wordt alleen de kern van de graankorrel gebruikt.
Speltbrood bevat (net zoals tarwebrood) veel koolhydraten. Daarom is speltbrood niet geschikt om te eten tijdens het afvallen. Dit heeft te maken met het effect van koolhydraten op je hormonen. Zodra je veel koolhydraten eet, maakt je lichaam in korte tijd veel insuline aan.
Spelt bestaat uit een perfecte mengeling van vitaminen, mineralen, koolhydraten, vetten, eiwitten en ballaststoffen. Spelt is rijk aan aminozuren. Deze wekken de productie van blij makende hormonen op. De gluten in spelt hebben een andere samenstelling dan die in tarwe.
Volkorenmeel is het gezondste meel dat van tarwe gemaakt wordt. Hierbij wordt de gehele graankorrel gebruikt, dus juist ook de buitenkant waar alle vitaminen, mineralen en voedingsvezels in zitten. Speltmeel lijkt qua voedingswaarde heel erg op volkorenmeel.
Cholesterolwaarden verbeteren. Het eten van voedingsmiddelen die oplosbare vezels bevatten, zoals spelt, vermindert de hoeveelheid cholesterol die het lichaam in de bloedbaan absorbeert. Oplosbare voedingsvezels verlagen zowel lipoproteïne met een totale als een lage dichtheid, of de 'slechte' cholesterol.
Speltbrood is een gezondheidshype en supermarkten zoals de Albert Heijn, de Jumbo en de Plus gaan daar bewust op in. Het is bewezen dat speltbrood veel minder snelle koolhydraten bevat dan normaal wit of bruin tarwebrood.
Een brood van spelt bevat niet minder koolhydraten dan een tarwebrood. De hoeveelheid is met elkaar vergelijkbaar. Speltbrood is dus in basis niét koolhydraatarm, zoals soms gedacht wordt.
Kies bij voorkeur de broodsoorten met veel vezels, deze geven je een prettig, verzadigd gevoel en zijn goed voor je stoelgang. Volkorenbrood bevat veel vezels. Dat kan een fijn of grof volkorenbrood zijn, maar ook meergranenbrood, spelt- of desembrood is er in een volkorenvariant.
Speltbrood is verkrijgbaar in wit, bruin en volkoren, waarvan volkoren de meeste voedingswaarden heeft. Minimaal 98% van het meel van een speltbrood moet ook echt van spelt afkomstig zijn anders mag het brood geen speltbrood worden genoemd.
Spelt is een oud Europees gewas, dat al eeuwenlang geteeld wordt in verscheidene landen in Midden-Europa (bijvoorbeeld België, Duitsland, Oostenrijk, Slovenië en noordelijke delen van Italië), maar meer recent ook in Canada en de VS [Bonifácia et al. 2000, Rozenberg et al. 2003].
Speltpasta lijkt qua voedingswaarde veel op volkorenmeel.
Oergranen bevatten een ander soort gluten. Hierdoor kunnen sommige mensen spelt producten beter verdragen dan volkoren producten. Het is echter niet zo dat speltpasta altijd een gezondere keuze is dan volkorenpasta.
Speltbloem kun je eigenlijk in alle gevallen gebruiken. Het grootste verschil met reguliere bloem is wellicht de smaak. Speltbloem heeft een lichtzoete smaak, terwijl tarwebloem nagenoeg smaakloos is. Daarnaast zitten in spelt van nature meer vezels, eiwitten en mineralen.
Speltbrood kan net zoals tarwebrood gemaakt worden van volkoren speltmeel of bloem. Volkoren speltmeel is de onbewerkte vorm, bloem de sterk bewerkte. Enkel volkoren speltmeel is rijk aan vezels, B-vitamines en mineralen. Speltbloem is net zoals tarwebloem sterk geraffineerd en heel arm aan gezonde voedingsstoffen.
Speltmeel kun je onder andere gebruiken voor het maken van brood, pasta, pannenkoeken of koekjes en het is een goede vervanging voor tarwemeel. Met speltmeel bak je een iets compacter brood, het is minder luchtig dan tarwemeel. Bloem is hetgeen dat overblijft na het zeven van het meel.
Spelt zou goed voor de lijn zijn, omdat het meer langzame koolhydraten bevat. Langzame koolhydraten hebben verschillende gezondheidsvoordelen. Ze zorgen langer voor een vol gevoel, waardoor je minder snel trek krijgt, wat helpt bij afvallen.
Spelt heeft een hoge voedingswaarde. Mensen met een graan intolerantie reageren vaak goed op dit brood. Speltbrood kost €3,50 per stuk.
Diabetici zouden de raad krijgen dit brood te eten omdat het geen invloed heeft op onze bloedsuikerspiegel. Niet correct, want brood op basis van spelt is vergelijkbaar met brood op basis van tarwe als het gaat over het energiegehalte, de samenstelling van macronutriënten en de glycemische index.
Brood, en vooral volkorenbrood, bevat juist veel voedingsstoffen en weinig energie (kcal); een echt nutriëntenbommetje. Onderzoek toont zelfs aan dat volkorenbrood helemaal geen effect heeft op het lichaamsgewicht. Brood eet je (meestal) met beleg, en dat heeft ook invloed op de voedingswaarde van de broodmaaltijd.
Donker Fries roggebrood levert de minste calorieën en de meeste voedingsstoffen. Zuurdesembrood levert veel calorieën/koolhydraten maar ook veel voedingsstoffen.
Brood is geen dikmaker. Het gaat erom wat je over een langere periode aan calorieën binnenkrijgt en weer verbruikt. Dit noemen we de energiebalans. Wanneer je over lange tijd meer eet dan je nodig hebt, dan kom je aan in gewicht.