Leem en klei zijn fijner dan zand. Ze houden het water en de voedingsstoffen beter vast. Ze zijn dus van nature vruchtbaarder dan zandgronden en kunnen in een droogteperiode de planten langer van water voorzien. Je moet dus minder snel gieten.
Tegenwoordig wordt leem nog steeds gebruikt om mee te bouwen of stuccen. Leemstuc is in ruimtes binnen zeer geschikt: vrij sterk, niet brandbaar, dampdoorlatend, antistatisch en bescherming tegen straling. Leem is ook een grondstof voor het maken van aardewerk, in het bijzonder majolica.
Kleigrond is vruchtbaar, maar weinig doorlatend. Goed losmaken bij de aanleg en bij voorkeur met een mulchlaag werken. Voor de structuur is op oudere, kalkarme kleigronden een bekalking nuttig. Verder zoveel mogelijk humus doorwerken en eventueel ook grof zand.
Wat is het verschil tussen leem en klei? Het grootste verschil tussen klei en leem is dat klei oorspronkelijk door water afgezet is (dus door een rivier of de zee), en dat leem door de wind afgezet is. Zowel klei als leem bestaan uit lutumdeeltjes, platte plaatjes die kleiner zijn dan 0,002 mm.
Je kunt kleigrond duurzaam verbeteren door er een flinke lading compost, organische mest of bladaarde doorheen te mengen. Werk die oppervlakkig in de toplaag en regenwormen doen de rest wel. De humusdeeltjes maken de bodem luchtiger, verbeteren de vochthuishouding en stimuleren het bodemleven.
De meeste planten verkiezen een licht zure grond (pH tussen 5,5 en 7). Maar zuurminnende planten zoals azalea's en rododendrons voelen zich het best bij een pH tussen en 4,0 en 5,5. Kalkminnende planten zoals buxus en lavendel daarentegen verkiezen een licht alkalische bodem (pH tussen 7,0 en 7,5).
Textuur en waterdoorlatendheid
De deeltjes in leem zijn kleiner dan zandkorrels en hierdoor is leem vaster van structuur dan zand. De korrelgrootte van leem ligt tussen de 20-40 µm. Toch is de waterdoorlatendheid weer beter dan die van klei.
Draagkracht. Slappen lagen zoals klei, veen en leem hebben geen of zeer beperkte draagkracht. Zandlagen die dik genoeg zijn hebben dat wel. Daarop kan worden gefundeerd.
Voeg steeds wat zand, stro of zaagsel toe aan de klei om een mooie, stevige leem te krijgen. Voeg eventueel een scheutje water toe om goed te mengen. Hoe meer ingrediënten je toevoegt aan de klei, hoe dichter de substantie wordt en hoe minder de leem bij het drogen gaat scheuren.
Zanddeeltjes verweren nauwelijks en bevatten over het algemeen weinig voedingsstoffen. Zandgronden zijn voor de nutriëntenlevering sterk afhankelijk van organische stof. Uit organische stof komen bij de mineralisatie belangrijke elementen, zoals stikstof (N), fosfaat (P) en zwavel (S) beschikbaar.
Zandgrond vruchtbaar maken
Zandgrond hoef je dus niet waterdoorlatend te maken maar afhankelijk van het soort zand heeft deze dus voeding nodig. Deze voeding kan je toevoegen aan de grond. Dit kan Turf, stalmest, compost of grond zijn uit het bos.
Turf, stalmest, compost kan je ook toevoegen om de grond te verbeteren. Zorg voor een goede combinatie van zwart grond, compost en mest. Potgrond zal de bomen verstikken. Bij kleigrond is het van belang om een goede afwatering te hebben zodat de grond luchtig wordt en voldoende zuurstof krijgt te maken.
"Bij het nuttigen van zo'n grote hoeveelheid klei bestaat de kans dat er een ernstig vitaminetekort ontstaat in het lichaam. De vitaminen worden dan niet meer opgenomen door het lichaam, maar komen er samen met de klei van achteren weer uit. Met alle gevolgen van dien", aldus Venema.
Het droogt per dag c.a. 1mm dikte(*). En dat is ook een van de redenen dat niet iedere vakman met leem wil stucen : het kost soms teveel tijd. (*)Da's wel de maximale droogtijd. De duur van het drogen is afhankelijk van temperatuur, ventilatie en zuiging van de ondergrond.
Leem en klei zijn fijner dan zand. Ze houden het water en de voedingsstoffen beter vast. Ze zijn dus van nature vruchtbaarder dan zandgronden en kunnen in een droogteperiode de planten langer van water voorzien. Je moet dus minder snel gieten.
Natuurlijke kleuren zoals leemkleuren zijn eigenlijk aardekleuren. Klopt ook wel want leem wordt opgegraven en samengesteld uit verschillende kleuren zand en klei en slechts zeer incidenteel wordt een natuurlijk pigment toegevoegd. Blauw komt er uit zichzelf niet in voor.
Stap 2: Voeg kalk toe
Veel oude kleigrond is kalkarm en heeft daarom een verstoorde zuurgraad.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
Als u de grond tot een kruimelige worstvorm kunt kneden, is er sprake van een leemachtige zandgrond. Leemachtige grond resulteert in een stevige worstvorm. De beste manier om er achter te komen of de grond in uw tuin zuur of kalkrijk is, is door het uitvoeren van een pH-bodemtest.
Grote streken in Midden-Vlaanderen bestaan uit een mengsel van zand en leem. Vooral in Brabant en Zuid-Limburg komen leembodems voor.
bijv. naamw. 1) Met klei bestrijken 2) Uit stof geschapen 3) Van bepaalde grondsoort 4) Van klei gemaakt 5) Van klei vervaardigd 6) Van kleiachtige grond 7) Van leem 8) Van leem gemaa...
Lava verbetert de structuur van de bodem
Vooral in zandgronden verhoogt lava de waterabsorberende kwaliteit van de grond. In natte periodes kan de lavakorrel het water vasthouden om het vervolgens tijdens droge periodes terug af te geven. Er is gewoon een grotere waterbuffer aanwezig.
De tweede grondsoort is leemgrond. Deze grond is te herkennen aan de geelrode kleur en is iets fijner en compacter dan zand, waardoor water en voedingsstoffen beter vast gehouden kunnen worden. De kleideeltjes zakken als laatste naar beneden in de pot, omdat kleigrond uit heel fijne korrels bestaat.
Wat te doen als je de zuurheid kent? Indien je grond zuurder wil maken om sommige planten een juiste bodem te geven, vul de grond dan aan met turf of afgemaaid gras. Is de grond te zuur om planten te kweken, voeg dan kalk toe of compost. De grond meer of minder zuur maken, doe je niet in één seizoen.