Je komt nooit echt dichter tot elkaar. Stel je je wél kwetsbaar op, dan krijg je er gegarandeerd een gevoel van 'samen' voor terug. Je voelt je veilig bij de ander, je voelt je gehoord en begrepen. Praten dus, over wat je voelt, wat je nodig hebt en wat je raakt.
Door jezelf kwetsbaar op te leren stellen zul je merken dat je meer in verbinding komt met anderen. Juist door eerlijk en open te zijn, te delen hoe het écht met je gaat en je onzekerheid en imperfecties onder ogen te komen, kom je op een dieper niveau in contact met anderen.
Wat betekent je kwetsbaar opstellen? Je kwetsbaar opstellen betekent dat je open en eerlijk durft te zijn, dat je je gevoelens onder woorden kunt brengen en moeilijke situaties met anderen deelt. Jezelf kwetsbaar opstellen betekent in zulke situaties niet dat er direct gevaar dreigt, toch voelt het misschien wel zo.
De voordelen van kwetsbaarheid
Door je kwetsbaar op te stellen laat je zien wat er zich in jou afspeelt. Je emoties, maar ook je verlangens. Door dit te doen schep je duidelijkheid naar anderen, maar ook naar jezelf. Kwetsbaarheid gaat samen met zelfacceptatie.
Wanneer je gevoelens van onzekerheid, angst of verdriet onderdrukt of veroordeeld, zul je ook je gevoel van kwetsbaarheid vermijden. Gebrek aan eigenwaarde komt voort uit de veronderstelling dat je niet de moeite waard bent, niet goed genoeg of niet iemand om van te houden.
Psychische kwetsbaarheid: voor iedereen anders
De problemen die mensen met een psychische kwetsbaarheid ervaren zijn zeer divers: psychosegevoeligheid, somberheid, angst, stemmen horen. Veel mensen met ernstige psychische en psychosociale problematiek hebben traumatische verlieservaringen.
Kwetsbaarheid speelt als een inhoudelijk uitgewerkt concept geen rol van betekenis. De centrale begrippen zijn herstel, participatie, rechten, volwaardigheid, ruimte krijgen, eigen regie voeren, zelfredzaamheid, autonomie enzovoort.
Zoals gezegd, bestaat er nog geen overeenstemming over hoe kwetsbaarheid precies gedefinieerd en gemeten moet worden. Voor het meten ervan zijn wel verschillende instrumenten ontwikkeld. In Nederland worden onder meer de Groninger Frailty Indicator (GFI) en de Tilburg Frailty Indicator (TFI) gebruikt.
Kwetsbare ouderen zijn oudere mensen met een verminderde regie over het eigen leven, een complexe situatie en een zorgbehoefte. Kwetsbaarheid wordt niet veroorzaakt door hogere leeftijd. Hoewel het voorkomen van kwetsbaarheid toeneemt met de leeftijd zijn verreweg de meeste ouderen niet kwetsbaar.
De theorie van de maatschappelijke kwetsbaarheid geeft aan dat bestaande systemen de belangen van mensen in een maatschappelijk kwetsbare situatie vaak onvoldoende verdedigen en dat ze weinig tegemoetkomen aan hun specifieke behoeften.
Zelfvertrouwen door jezelf open te stellen
Wanneer dat zelfvertrouwen eenmaal groeit, zal je het ook moeten onderhouden. Blijf je gedachten en gevoelens ontdekken. Wees kritisch, maar ook realistisch en complimenteer jezelf wanneer je iets goed hebt aangepakt. Geef jezelf eens wat vaker een schouderklopje!
Je bent sterk wanneer je je gevoelens de wereld in laat gaan en wanneer je je fouten en pijn accepteert. Kwetsbaarheid is een teken van psychologische moed. In tegenstelling tot wat de maatschappij je kan laten geloven, is kwetsbaarheid een psychologische waarde.
Uít jezelf naar de mensen om je heen, toon je emoties, spreek je gedachten uit, laat juist ook je kwetsbare kanten en onzekerheden zien. Laat zien dat je gewoon een mens bent, net zoals iedereen om je heen – en ze zullen je veel eerder mogen, vertrouwen, respecteren en dingen met je delen.
Onder kwetsbare groepen verstaan we groepen met een lage socio-economische status, groepen met fysieke of mentale beperkingen, groepen met een migratieachtergrond of groepen die kwetsbaar zijn door een combinatie van deze factoren.
OORSPRONG VAN STIGMA: BOOS OF ZIELIG
Sterke en directe emotionele reacties beïnvloeden stigmatisering. Zo spelen afkeer en boosheid bijvoorbeeld een rol bij het vooroordeel dat patiënten overlast veroorzaken. Bij de stereotypen 'zielig' of 'hebben zorg nodig' kijkt een emotie als medelijden om de hoek.
Er zijn verschillende oorzaken van psychische aandoeningen. Wat je hebt meegemaakt kan veel invloed hebben. Maar ook hoe (on)gezond je leeft. Heftige gebeurtenissen, armoede, infectieziektes, drugsgebruik en alcohol kunnen mensen die er aanleg voor hebben, een duw geven in de richting van een psychische aandoening.
Streef naar zinvol werk en laat je onzekerheid en je opvattingen over wat je 'zou moeten' los. Wanneer je je talenten niet gebruikt voor zinvol werk, ben je niet gelukkig. Je voelt je overbodig en kunt gevoelens ervaren van leegte, schaamte en teleurstelling.
Uít jezelf naar de mensen om je heen, toon je emoties, spreek je gedachten uit, laat juist ook je kwetsbare kanten en onzekerheden zien. Laat zien dat je gewoon een mens bent, net zoals iedereen om je heen – en ze zullen je veel eerder mogen, vertrouwen, respecteren en dingen met je delen.
Vaak komt een gesloten houding voort uit een gevoel van onveiligheid. De persoon in kwestie heeft op een bepaald punt in zijn of haar leven een link gelegd tussen kwetsbaar zijn en gekwetst worden. Die link is vaak, bewust of onbewust, zwaar beladen met angst en kan daardoor niet zo makkelijk worden uitgewist.
Kinderen en jongeren die in een maatschappelijk kwetsbare situatie leven, ervaren vaker de negatieve aspecten van maatschappelijke instellingen (bv. onderwijs, welzijnswerk, kampen…), doordat verwachtingen niet afgestemd zijn en normen anders liggen.