Nitraatrijke groenten zijn o.m. spinazie, andijvie, selder, kropsla, veldsla, radijsjes en peterselie. Zij bevatten tussen de 100 en 400 mg nitraten per 100 gram groenten.
Tot de nitraatrijke groenten behoren onder andere andijvie, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, rode biet, sla, snijbiet, spinazie, spitskool, venkel, waterkers.
Wie van spinazie, sla of andijvie houdt, hoeft zich niet meer in te houden: volgens het Voedingscentrum blijkt uit nieuw onderzoek dat het eten van deze nitraatrijke groenten niet gevaarlijk is. Tot nu toe raadde het Voedingscentrum aan om maximaal twee keer per week groente met veel nitraat te eten.
De aanvaardbare dagelijkse inname van nitraat is gesteld op 3,7 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Dat staat gelijk aan 259 mg nitraat per dag voor een volwassene van 70 kilo.
Nitraat en groenten
In de factsheet is een lijst opgenomen van groenten die veel nitraat bevatten, namelijk: andijvie, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, alle soorten sla, snijbieten, spinazie, spitskool, venkel, waterkers en de reeds genoemde rode bieten.
Veiligheid. Nitraat zelf is niet gevaarlijk voor de gezondheid, maar nitraat kan in het lichaam omgezet worden in nitriet. Nitriet kan schadelijk zijn voor de gezondheid doordat het zuurstofgehalte in bloed verminderd kan worden.
Werking nitraten
Nitraten worden in het bloed omgezet in stikstofoxide. Deze stof geeft cellen in de bloedvaten het signaal om zich te verwijden. Zo kan er meer bloed doorheen. Ook spiercellen in de kransslagaders van het hart krijgen dit signaal.
Het Voedingscentrum geeft volwassenen dan ook het advies om minimaal 250 gram groente per dag te eten. Iglo hanteert een gemiddelde portie diepvries spinazie voor een volwassene van ca. 150 gram per persoon. Kinderen hebben over het algemeen minder nodig.
Volgens de Warenwet mag sla in de winter namelijk 4 500 milligram per kilo bevatten. De echte sla-eter kan beter voor ijsbergsla kiezen: in de 'gewone' versie zit 1 070 milligram nitraat, in de biovariant 660 milligram. Andere nitraatrijke groenten zijn bleekselderij, paksoi en postelein.
Groentesoorten die weinig nitraat bevatten zijn: asperges, aubergine, bloemkool, boerenkool, broccoli, courgette, doperwten, knolselderij, komkommer, paprika, prei, rodekool, savooikool schorseneren, snijbonen, sperziebonen, spruiten, tomaten, tuinbonen, uien, witlof, witte kool en wortelen.
Spinazie zit voor met vele gezonde voedingstoffen, vitaminen en mineralen. Toch zit er in deze supergroente ook een klein gehalte oxalaten, en deze stof kan voor sommige mensen juist gevaarlijk zijn. Oxalaten kunnen nierstenen veroorzaken of ervoor zorgen dat je bepaalde voedingsstoffen minder goed opneemt.
Spinazie is rijk aan onoplosbare vezels
De onoplosbare vezels die spinazie bevat hebben veel voordelen voor de spijsvertering. Doordat ze werken als een soort spons in de dikke darm, nemen ze veel vocht op. Dit zorgt ervoor dat dunne ontlasting dikker wordt en harde, droge ontlasting juist zacht en soepel.
Rucola en spinazie zijn twee bladgroenten die nog rijker aan nitraat zijn dan rode bieten. Daarom kregen een aantal gezonde vrijwilligers drankjes van al deze groenten voorgezet met daarin 0,8 gram nitraat, ongeveer de aanbevolen hoeveelheid voor sporters.
Tot voor kort werd er inderdaad geadviseerd om deze twee voedingsstoffen niet met elkaar te combineren. Waarom? Het nitraat waar groenten als spinazie, waterkers en andijvie bomvol mee zitten, kan omgezet worden in nitriet en schadelijke nitrosamines. Dit proces wordt versneld in combinatie met eiwitten uit vis.
Nitraat kan op zichzelf niet veel kwaad. Maar door het bewaren, bereiden of eten van nitraatrijke groente, wordt een deel ervan omgezet in nitriet. En nitriet kan weer omgezet worden in nitrosaminen, die mogelijk kankerverwekkend zijn.
Sommige groenten warm je best niet voor een tweede keer op. Bladgroenten zoals bijvoorbeeld sla, spinazie en andijvie bevatten nitraat en dat is een stof die kan omgezet worden in nitriet. Nitriet is een acuut gif en bindt zich met ons bloed, waardoor het bloed minder zuurstof kan vervoeren.
Groenten als aardappelen, aubergine, tomaten en paprika's kunnen ontstekingen verergeren. Let wel op: Dit geldt alleen als je er heel veel van eet. Paprika's bevatten ook nog solanine, een natuurlijke gifstof. Te veel hiervan is slecht voor het zenuwstelsel en kan leiden tot stuiptrekkingen.
Ja, dat is veilig. Het is wel belangrijk dat je restjes spinazie na de eerste bereiding snel laat afkoelen en in de koelkast bewaart, bij 4 °C. Zo krijgen bacteriën die nitriet produceren, minder kans om te groeien.
De mythe dat spinazie niet verwarmd kan worden, komt voort uit het hoge nitraatgehalte van deze groente. Met nitraat zelf is niets mis, maar het kan omgezet worden in nitriet – en dat is een heel stuk giftiger. De bacteriën die deze omzetting veroorzaken, gedijen het best bij lauwwarme temperaturen.
Diepvries spinazie is verser dankzij het snelle oogsten en diepvriezen. Uit wetenschappelijke studies blijkt dat de hoeveelheid vitamines, mineralen en vezels in diepvries groenten even groot of groter is dan in verse groenten. Dit heeft te maken met de tijd tussen oogst, bereiding en diepvriezen.
Enkele groenten met een laag nitraatgehalte (1000 mg/kg) zijn: Bloemkool. Aardappelen.
Hoofdpijn wordt veroorzaakt worden door dilatatie van de cerebrale vaten. Dit neemt vaak af na enkele dagen en na dosisverlaging. Nitraten kunnen migraine en andere vormen van hoofdpijn ook verergeren.
In een gemiddelde bietensap zit circa 200 mg nitraat per liter, dit is op basis van onder meer de NEVO tabel. Een glas bietensap per dag kan dus helemaal geen kwaad als het gaat om de nitraatgehalte en bevat verder mineralen zoals kalium, magnesium, ijzer en vitamine C.