De officiële regel voor de tussen-n is als volgt: Schrijf een tussen- n als het eerste deel van het woord ( pan) alleen een meervoud op -en heeft (pannen) en niet (ook) op –es (pannes is fout). Dus: pannenkoek.
Het is 'pannenkoek' omdat pan alleen een meervoud heeft op -en (pannen). Daarentegen schrijf je 'groenteman' zonder tussen-n, omdat groente naast een meervoud op -en (groenten) ook een meervoud heeft op -es (groentes).
Volgens de officiële spelling is alleen pannenkoek juist. Pannekoek komt nog steeds geregeld voor (tot 1995 was dát de officiële spelling) en is goed te verdedigen: het woord is in zijn geheel een vaste aanduiding voor een bepaald gerecht.
Als het linkerdeel* van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat niet eindigt op een toonloze /ə/, schrijven we de tussenklank /ə(n)/ doorgaans als -en. Het hok van een hond is een hondenhok.
De eerste verhalen over de pannenkoeken komen uit de 12e eeuw. Kruisvaarders hebben het recept toendertijd uit China en Nepal meegenomen naar Nederland. Het hoofdingrediënt was toen boekweit. Een echt recept voor pannenkoeken is pas terug gevonden in een kookboek uit 1439.
Nederlanders gemiddeld 3 of 4 pannenkoeken per keer eten. 81% van de Nederlanders hun pannenkoek het liefst met stroop eet. 68% met poedersuiker en 56% met spek. vrouwen gezien worden als de beste pannenkoekbakkers.
Spinnewiel. Het linkerdeel van het woord spinnewiel is geen zelfstandig naamwoord; het komt van het werkwoord spinnen. In dit soort gevallen zet je ook geen tussen-n.
We schrijven tussen de twee delen van een samenstelling -e- of -en- als we op die plaats een extra klank (een toonloze /e/, zoals in de) horen. Of we die tussenklank als -e- of -en- schrijven, hangt niet van de uitspraak of de betekenis af, maar van de onderstaande regels.
Apenrots schrijf je volgens de pannenkoekregel met een tussen-n: apenrots. Dat doe je omdat het woord aap alleen een meervoud heeft dat eindigt op een n: apen. Daarom schrijf je ook apenkooi, apennootje, apenpak en apenstaartje. Apetrots betekent 'zo trots als een aap, erg trots'.
Omdat koek alleen het meervoud koeken heeft (en niet ook koekes), is het dus koekenpan. Zo is het ook bijvoorbeeld koekenbakker en koekenmeel.
Nationale Pannenkoekdag wordt elk jaar gevierd op een vrijdag in maart. Het is dé dag waarop kinderen pannenkoeken bakken voor ouderen.
Groentensoep of groentesoep? Samenstellingen met groente moeten in de officiële spelling altijd zonder tussen-n geschreven worden, omdat groente niet alleen een meervoud op -n maar ook een meervoud op -s heeft. Officieel zijn dus alleen bijvoorbeeld groenteassortiment, groentepakket en groentesoep juist.
Het oudste recept voor pannenkoeken komt uit 1439
Het oudste geschreven recept voor pannenkoeken is terug te vinden in een kookboek uit 1439. Maar pannenkoeken zijn dus veel ouder. Voedselhistorici zijn het er over eens dat ze in elk geval al sinds de Romeinse tijd bestaan en waarschijnlijk al sinds de steentijd.
poffertje: een bepaald soort kleine pannenkoek. flensje: een dunne pannenkoek.
De nieuwe basisregel is, dat je in principe altijd -en- gebruikt, ongeacht of het nu om het enkelvoud- of meervoud gaat. Vandaar ruggengraat, smartengeld, pannenkoek enz.
Is het 'de spinnenweb' of 'het spinnenweb'?
Het is 'het spinnenweb', want spinnenweb is onzijdig. Als je het aanwijst is het 'dat spinnenweb'.
Als beide naar personen verwijst en zelfstandig gebruikt wordt, schrijven we beiden. Beide is zelfstandig gebruikt als er geen zelfstandig naamwoord op volgt en beide ook niet aangevuld kan worden met een zelfstandig naamwoord uit dezelfde zin of de zin die onmiddellijk voorafgaat.
de benzinepomp
(m./v.) Verbuigingen: benzinepompen (meerv.) installatie bedoeld voor de verkoop van afgemeten hoeveelheden benzine.
In kosteloos mag officieel geen tussen-n staan, omdat het een afleiding is met het achtervoegsel -loos. Het is officieel ook punteloos, waardeloos, wolkeloos, krachteloos en zelfs ideeëloos.
Het is 'de zonnebloem', want zonnebloem is mannelijk en vrouwelijk.
Traditie Pannenkoekendag
Vroeger bestond de voorraadkast en koelkast vooral uit boter, melk, eieren, meel en suiker. En je raadt het misschien al, hier kun je perfect pannenkoeken van maken. Deze werden dan ook rijkelijk gegeten voordat de strenge vastenperiode er aan komt. Daarmee is Pancake day geboren.
Wat is gezonder pannenkoek of friet? Pannenkoeken zijn stukken vriendelijker voor de lijn dan bijvoorbeeld koffiekoeken, cake, donuts of frietjes. Die bevatten per 100 gram bijna de helft meer calorieën en vet. Een flensje bevat zelfs minder calorieën dan een boterham.