Die herkomst is ingewikkeld en voor wat betreft het Nederlands verrassend jong. Zwart wordt niet alleen gecombineerd met werken, maar ook met bijvoorbeeld geld, handel en markt, en in al deze combinaties betekent zwart 'illegaal, verboden'.
Zwartwerken is een term die wordt gebruikt als iemand betaald werk verricht maar hierover geen belasting of sociale premie betaalt. De werkgever draagt ook geen belasting of loonheffing af over het loon.
Moeten we het woord zwartrijden in Nederland ook in de ban doen? Het Duitse woord stamt af van het jiddische 'shvarts', dat arm betekent. "Dat slaat terug op mensen die te arm zijn om een kaartje te kopen. Het heeft dus an sich geen raciale connotatie", legt Markus Balkenhol van het Meertens Instituut uit aan EditieNL.
Zwartwerken is het tegen betaling verrichten van arbeidsactiviteiten waarbij de werkgever en de werknemer geen belasting en sociale zekerheidspremies afdragen. Waarom werken mensen zwart? Een reden voor het niet afdragen van loonheffingen kan zijn dat de werknemer illegaal in het land verblijft.
Als je zwartwerkt, krijg je meestal contant betaald. Je hebt geen recht op een contract. Als je zwartwerkt betaal je geen belasting en sociale premies en krijg je geen loonstrook.
Zwart bijverdienen is niet helemaal illegaal. De belastingdienst vraagt dat je zwart verdiend geld ook aangeeft bij de belasting en dit mag oplopen tot maximaal 8000 euro per jaar.
Als je geen uitkering ontvangt kan je een boete krijgen van €80 tot €800. Er zijn echter drie uitzonderingen je krijgt deze boete niet als: Je zelf klacht neerlegt bij de inspectie tegen de werkgever voor er een controle plaats vindt.
Je draagt geen belasting af als je zwart werkt
Je nettoloon is hetzelfde als je brutoloon. In verhouding verdien je dus meer dan wanneer je dezelfde baan 'wit' zou uitoefenen, omdat je geen geld afdraagt aan de Belastingdienst.
Een particulier die een illegale werknemer in dienst heeft, betaald een boete van 4.000 euro. Daarnaast moeten de premies door de werkgever alsnog betaald worden. De zwartwerker zelf (de werknemer) krijgt een boete opgelegd van 1.134 euro. Daarnaast moet de zwartwerker nog de verschuldigde loonbelasting terug betalen.
Kun je zwart werk op je cv zetten? Beter van niet. Hoe gewoon zwart werken in bepaalde sectoren, zoals bij huisschilders, klussers en schoonmakers ook is, zwart werken blijft illegaal. Als de belastingdienst erachter komt hangt je een grote boete boven het hoofd.
De boete voor zwartrijden in de trein, bus, tram of metro moet gelijk worden gesteld aan delicten als diefstal.
Het vervalsen van een vervoerbewijs is valsheid in geschrifte, een misdrijf.
Zwart werken komt het meest voor onder schoonmakers. Dat stelt omroep NOS op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Uit de cijfers zou blijken dat er vorig jaar over alle branches zo'n 400.000 mensen zwart hebben gewerkt. Zij hebben daarmee naar schatting zo'n 4 miljard euro zwart verdiend.
Het oppaswerk wordt pas 'zwart' als de oppasser zelf geen belasting afdraagt. Wel is het van belang dat je de oppasser betaalt zoals de wet dat voorschrijft. Dit houdt in dat: De oppas kan werken op een veilige en gezonde werkplek.
Als de zwartwerkende werknemer voor een bedrijf werkt, krijgt het bedrijf een boete van ruim 8.000 euro per illegale werknemer. Wordt er zwart werk ontdekt bij een particulier, dan betaalt die een boete van 4.000 euro.
Zwart inkomen: 10-15,- euro per uur
om al dan niet het extra inkomen aan te geven bij de Belastingdienst.
Meld misdaad anoniem (telefoon 0800 - 7000)
Bijverdiengrens. De bijverdiengrens voor 2022 is € 15.828,77.
Rol van de overheid
De verschillende diensten van de arbeidsinspectie hebben gecoördineerde controles opgezet. Meer informatie over de administratieve boetes bij inbreuk op de sociale wetgeving vindt u op de site van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.
Uw werkgever is verantwoordelijk voor de gezondheid en veiligheid van alle werknemers in het bedrijf. Daar vallen ook de werknemers onder die zwart werken. Ondanks dat u op papier niet in dienst bent, stuurt uw werkgever u wel aan en betaalt u voor uw werkzaamheden.
Neem dan contact op met Meld Misdaad Anoniemtabblad of stuur een anonieme brief. Als u onderstaand formulier gebruikt en hierin aangeeft anoniem te willen blijven, kunnen wij deze melding niet in behandeling nemen. Telefonisch melden is helaas niet mogelijk.