De IJsheiligen zijn vier katholieke heiligen genaamd Mamertus (11 mei), Pankratius (12 mei), Servatius (13 mei) en Bonifacius (14 mei). Hun naamdagen vallen medio mei, volgens de volksweerkunde de laatste dagen in het voorjaar waarop er soms nog nachtvorst is.
De term 'IJsheiligen'
Die heiligen zijn: Mamertus (11 mei), Pancratius (12 mei), Servatius (13 mei), Bonifatius (14 mei) en Sofia van Rome (15 mei). Omdat vroeger op de naamdagen van deze heiligen vaak late vorst voorkwam, werden ze in de volksmond de 'IJsheiligen' genoemd.
Vorst na de IJsheiligen is dus niet helemaal uitgesloten maar de kans is zeer klein. Er zijn ook weerstations in Nederland die in juni nog vorst hebben waargenomen maar in de zomermaanden juli en augustus heeft het in Nederland nog nooit gevroren.
De IJsheiligen zijn drie katholieke heiligen: Sint Pankratius, Sint Servatius en Sint Bonifatius. Hun naamdagen vallen op 12, 13 en 14 mei.
IJsheiligen & (de kans op) vorst
De periode van IJsheiligen is een keerpunt in het weer. Tot en met deze periode, van 11 tot en met 14 mei, kan het 's nachts nog vriezen. Na 14 mei is de kans op nachtvorst (nagenoeg) voorbij.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,4 °C tegen 17,5 °C normaal komt de zomer van 2023 in de top-10 van warmste zomers sinds 1901.
Guinness World Records. Volgens Guinness World Records bedraagt de laagste temperatuur die ooit gemeten werd in Oymyakon -67,7 graden Celsius. Die waarneming dateert van 6 februari 1933. Volgens een monument op het dorpsplein was het er in januari 1924 echter -71 graden en meteoroloog Christopher C.
De IJsheiligen zijn vier katholieke heiligen genaamd Mamertus (11 mei), Pankratius (12 mei), Servatius (13 mei) en Bonifacius (14 mei). Hun naamdagen vallen medio mei, volgens de volksweerkunde de laatste dagen in het voorjaar waarop er soms nog nachtvorst is.
Welke planten kun je na ijsheiligen buiten zetten? Veel (tropische) kuipplanten kun je na ijsheiligen weer buiten zetten. Denk aan Canna's, Agaves, vetplanten en citrusbomen. Ook voorgezaaide bloemen kun je na half mei vaak laten afharden.
lichte vorst (-0,1/-5,0 graden),matige vorst (-5.1/-10,0 graden),strenge vorst (-10,1/-15.0 graden)zeer strenge vorst (-15,1 graden of lager).
lichte vorst: -0,1 tot -5 graden. matige vorst: -5,1 tot -10 graden. strenge vorst: -10,1 tot -15 graden. zeer strenge vorst: onder de -15,0 graden.
Na een aantal vorstdagen, kan de vorst tot ongeveer tot 20 centimeter in de grond zitten trekken. Dit is afhankelijk van het soort grond. Met name de natheid speelt een rol. De regel geldt: hoe natter de grond, hoe diepter deze bevriest.
Met een gemiddelde temperatuur van 5,8 °C tegen 3,9 °C normaal was de winter zeer zacht. De winter komt op de zesde plaats van zachte winters sinds 1901.
De IJsheiligen zijn een jaarlijks terugkerende periode van 11 tot 14 mei. In de volksweerkunde betekenen de IJsheiligen traditioneel het einde van de kans op schadelijke nachtvorst.
Op een vorstdag daalt de temperatuur op de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter boven de grond tot onder het vriespunt. De periode waarin vorstdagen mogelijk zijn duurt meestal van oktober tot en met april. Soms komt de temperatuur ook in mei of september onder nul.
Wanneer er vorst heerst daalt de de temperatuur onder de 0 graden. Water of regendruppels kunnen bevriezen. Als het lang koud blijft bevriest een wateroppervlak zelfs helemaal.
Vanaf half mei, na ijsheiligen zien we namelijk nog amper nachtvorst die de jonge plantjes kan aantasten. Plant daarom pas na de ijsheiligen de zelf gezaaide, vorstgevoelige plantjes buiten uit in de volle grond of bloembakken.
Na IJsheiligen (dus vanaf 15 mei) is de kans op nachtvorst heel klein. De IJsheiligen markeren daarom eigenlijk het startsein om je planten af te harden en te zaaien of te planten in de vollegrond.
Nachtvorst is geen probleem voor jonge bomen, planten of hagen die net geplant zijn.
Cornelius de honderdman. Het Romeins Martyrologium vermeldt op deze dag ook de heilige honderdman Cornelius, die door de heilige apostel Petrus werd gedoopt te Cesarea in Palestina en die de eersteling was van de Kerk uit de heidenen.
1. Libië Het record van de hoogste temperatuur was in Libië. Daar werd het op 1922 57,8 graden!
Ust'Shchuger, Rusland (-58,1ºC) Niet alleen in Siberië is het berekoud, ook in het westen van Rusland kan de temperatuur tot ijzige waarden dalen. Het gehucht Ust'Shchuger, dat ten westen van de Oeral ligt, mag zichzelf zelfs het koudste plekje van Europa noemen.
In Death Valley in de VS is het ruim 53 graden. De hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde was 56,67 graden Celsius in juli 1913 in Furnace Creek bij Death Valley (in de Amerikaanse staat Californië), zegt Randy Ceverny van de World Meteorological Organization, het weerinstituut dat wereldwijd alle cijfers bijhoudt.
Ondanks enkele sneeuwsituaties en een relatief koud begin van de winter, eindigt de winter van 2022-2023 veel zachter dan normaal. Daarmee is het de 10e zachte winter op rij, een verscherping van het record dat vorig jaar werd gezet. Naast zeer zacht was de winter vrij nat, maar ook zonnig.
De zomer van 2018 was de warmste zomer in ruim drie eeuwen. De gemiddelde temperatuur was 18,9°C tegen 17,0°C normaal. De vorige warmste zomers zijn 2003 met een gemiddelde temperatuur van 18,6°C en 1826 met een gemiddelde zomertemperatuur van ongeveer 18,7°C.