Omdat hoorns in de huidige veehouderij vaak als problematisch worden ervaren, worden koeien onthoornd en worden er d.m.v. selectie koeien gefokt zonder hoorns. Zo is momenteel in Duitsland meer dan 95% van de veestapel onthoornd.
De meeste koeien hebben van nature hoorns. In de biologische dynamische melkveehouderij houden koeien hun hoorns. Ze vormen een wezenlijk onderdeel van de koe. De koeienhoorn is meer dan alleen de dode buitenste hoornlaag.
De hoorns dienen door de open en sterk doorbloede structuur onder andere voor de afkoeling van een rund. Ook dient het sponsachtige weefsel van de hoornpit voor de opslag van met name mineralen. Het opvallendste verschil tussen gehoornde en ongehoornde koeien is wel de afwijkende structuur van melk, urine en bloed.
Melkvee heeft hoorns, waarmee de dieren hun stalgenoten kunnen verwonden – zeker als ze wat dicht op elkaar staan. Ook voor mensen vormt de koe met hoorns een gevaar. Daarom hebben wetenschappers genetisch gemodificeerde koeien gecreëerd die geen hoorns krijgen.
Pijnlijk. Bloeduiers, huidverwondingen en eigen veiligheid. Dat is de reden voor de meeste boeren om hun koeien te onthoornen. Jeroen had ook een veestapel zonder hoorns maar in 2003 is hij gaan omschakelen van EKO naar Demeter.
De mannelijke vorm noemen we een stier en de vrouwelijke vorm noemen we een koe. Een stier kan veel groter dan een koe worden en de stieren kunnen agressief worden. Een gecastreerde of gesneden stier noemen we een os. Een os is minder agressief dan een stier.
Dierenwelzijn voorop
Zo houden de Jerseys hun hoorns. Die hebben ze niet voor niets: ze spelen een rol in de mineraalhuishouding. De dieren krijgen enkel natuurlijk voer, met volop kruiden voor vitaminen en mineralen.
Van nature hebben runderen, zowel stieren als koeien, hoorns. En die hebben ze niet voor niets. Mede met die hoorns bepalen koeien hun plaats in de kudde.
Een ander groot verschil is natuurlijk dat een stier geen uier onder aan zijn buik heeft. Zo kun je van een afstand duidelijk zien wat een koe of een stier is. Eigenlijk heet het vrouwtje eerst vaars.
Beide spellingen zijn goed. Meervoud: hoorns, hoornen. horens.
Daarnaast kunnen dieren met hoorns zorgen voor ernstigere verwondingen bij hun soortgenoten. Bij het onthoornen worden in de eerste levensdagen van de geitjes de hoornpitjes verwijderd en dichtgeschroeid. Onderling stoten kan dan niet meer tot serieuze verwondingen leiden. De ingreep zelf is wel ingrijpend.
De koe bij de horens grijpen (pakken of vatten), d.w.z. eene moeilijke, gevaarlijke onderneming op de juiste manier flink aanpakken; fri. de kou by de hoarnen pakke of it hynsder (paard) by de team (toom) pakke.
Een volwassen stier weegt 800 kilo en een koe 500 kilo. De schofthoogte is respectievelijk 125 en 115 cm. Schotse hooglanders kunnen tot achttien jaar oud worden. In die tijd kan een koe ongeveer vijftien kalveren ter wereld brengen.
Is de hoorn van neushoorns van hetzelfde materiaal als de slagtanden van olifanten? Nee, de hoorn van neushoorns bestaat uit keratine, een vezelachtig eiwit waaruit ook menselijk haar en nagels zijn opgebouwd, net als de haren, nagels en schubben van gewervelde dieren.
Hoorn is het harde materiaal van hoeven, snavels, vinger- en teennagels en de buitenkant van hoorns. De substantie bestaat hoofdzakelijk uit het taaie, onoplosbare eiwit keratine, wat ook in de buitenste cellaag van de huid (epidermis) wordt teruggevonden.
Hoorns zijn meestal alleen bij de stieren aanwezig, maar bij sommige soorten kunnen ook de vrouwelijke dieren hoorns hebben.
Een koe is een vrouwelijk rund en als moederdier een belangrijke producent van melk. Een melkkoe geeft in een lactatieperiode tussen de 5 en 60 liter melk per dag, gemiddeld 25 liter melk per dag. Een koe wordt gemiddeld 315 dagen per jaar gemolken.
Denk maar aan hartstocht, dat in het Middelnederlands synoniem was van herts-treck. Een tochtige koe heeft dus eigenlijk hartstochtelijk veel zin in een stier.
Consumenten zouden alleen vrouwelijke dieren willen omdat een stier te stevig zou zijn. Stieren leveren meer op dan kalfjes. Daarom houden de eigenaren van deze stier jonge mannelijke dieren aan tot ze volwassen zijn. Toch zijn er slagers die weigeren stierenvlees te verkopen.
Onderzoekers ontdekten dat een stier achter een stierenvechter aanrent omdat hij iets ziet bewegen. Hij is bang om aangevallen te worden en wil zich verdedigen. Het maakt niet uit welke kleur de wapperende doek van een stierenvechter heeft, want stieren zien geen kleuren. Ze zien wel of iets licht of donker is.
Bij de dekking wrijft de stier met zijn kin over het kruis van de koe. Sommige rundveehouders die een stier in de kudde hebben lopen, binden het dier daarom een kleurblok onder de kin (vergelijkbaar met het dekblok voor schapen). Zo kunnen zij aan de gekleurde achtersten van de koeien zien welke al gedekt zijn.
Bij het bronstgedrag van zowel koeien als stieren spelen geuren een belangrijke rol. De dieren gooien hun kop in de lucht en krullen de bovenlip op ('flemen') om de geuren goed op te kunnen snuiven. Stieren brullen als ze een tochtige koe ruiken en hun dames loeien veel en hard.
“Het kopen van zuivere Jerseys kost ongeveer € 1.400 tot € 1.500 per dier”, zegt Liebregts. Volgens Henk Lutke Willink van CRV is dat eerder € 1.800 tot € 2.000.
De kostprijs van een zeboekoe bedraagt ± € 600. Voor een stier betaal je minder. Het aantal kwekers van dwergzeboes in België en Nederland is beperkt. De zoektocht naar kalfjes is daardoor niet eenvoudig, maar het wachten wordt zeker beloond wanneer je deze 'lieflijke minikoetjes' in je weide ziet rondlopen.
De charolais is wit tot cremekleurig en heeft een korte, brede kop. De schofthoogte loopt van 135 tot 155 cm. De stieren kunnen tot 1400 kg wegen. De koeien wegen tussen 700 en 900 kg.