Door de droogte zien verschillende waterschappen dat het grondwaterpeil gevaarlijk laag komt te staan en dat kan voor onherstelbare schade zorgen. In drie van de 21 waterschappen zijn inmiddels crisismaatregelen afgekondigd waardoor grondwater oppompen niet of beperkt mag.
Op de meeste plekken in Nederland mogen particulieren grondwater oppompen uit een zelf aangelegde grondwaterput. Het aanvragen van een vergunning geldt alleen voor grootverbruik waarbij het om meer dan 150.000 m3 per jaar gaat. Dit geldt doorgaans alleen voor bedrijven, landbouw en industrie.
Kwaliteit: Grondwater is een veilige en gezonde keuze voor het besproeien van planten. In grondwater zitten voedingsstoffen en minerelen voor uw planten, waardoor het de groei en ontwikkeling kan bevorderen.
Heb je een kleine grondwaterput in je tuin of bij je bedrijf? Of wil je er een laten boren? Dan heb je vanaf 1 september 2023 te maken met een meldplicht voor bestaande, kleine grondwaterputten. In een deel van ons gebied geldt een vergunningplicht.
In 2018 had Nederland een extreem droge zomer. Ook 2019 en 2020 waren heel droog. In deze jaren is de grondwaterstand flink gedaald. Door het natte voorjaar van 2021 lijkt de grondwaterstand zich in het grootste gedeelte van Nederland te hebben hersteld.
NU+ Droogte van 2023 ontstond razendsnel en verdween in één klap. Eerst viel er zes weken geen spat regen, daarna kreeg Nederland juist zes weken wisselvallig weer. Sinds 22 juli halveerde het neerslagtekort zelfs bijna.
De waterstanden in ons beheergebied zijn verder aan het dalen. Dit geldt voor zowel Regge, Dinkel, Vecht als Drents Kanalensysteem. De weersvoorspellingen voor de komende dagen lijkt rustig met weinig neerslag, na de jaarwisseling wordt weer meer regen verwacht. De grondwaterpeilen blijven onveranderd hoog.
Tussen 1 en 5 m3/uur, is het onttrekken toegestaan, maar moet de grondwateronttrekking worden gemeld. Boven de 5 m3/uur, moet u bepalen wat de gevolgen van de grondwaterstandverlaging op de omgeving zijn.
Hoofdlijnen van beregenen uit grondwater
Bij grasland is de pompcapaciteit maximaal 70m3 per uur. Bij akkerbouw, vollegronds tuinbouw, vollegronds boomteelt, glastuinbouw of container- en substraatteelt is de pompcapaciteit maximaal 100m3 per uur.
Ook als je zonder machine van plan bent te gaan graven, maar je komt dieper dan 40 centimeter: dan ben je ook verplicht een Klic-melding te doen. Benieuwd waarom het verplicht is dat je bijvoorbeeld in je eigen tuin een Klic-melding aanvraagt? Lees het artikel over graven in de tuin.
Hoe diep we de waterbron boren hangt af wat het grondwaterpeil en de kwaliteit van het water. In principe bevindt in Nederland het grondwater al op 2 meter onder maaiveld. Maar dit water is niet geschikt om te gebruiken voor beregening. Wij adviseren u graag wat wel de optimale diepte is voor uw tuin.
"Regenputten zijn leeg als je ze echt nodig hebt, maar een grondwaterput kan eigenlijk nooit uitgeput raken. Meestal is dat 2000 à 3.000 liter per uur, en zo kan je dan je tuin besproeien met verschillende sproeiers tegelijkertijd." Wie nu snel een grondwaterput wil laten installeren is eraan voor de moeite.
Het gebruik van grondwater kan op zich wel, maar er is een kans dat uw vijverwater bruin wordt doordat grondwater soms veel ijzer bevat. Ook verdient het sterk de aanbeveling om grondwater, met name in agrarische gebieden, eerst te testen op de aanwezigheid van fosfaten.
Zelf waterput boren
In sommige gevallen is het mogelijk dat u zelf een waterput gaat slaan. U huurt een grondboormachine in uw regio. Zorg dat de putboringen diep genoeg zijn, zo voorkomt u dat de pomp straks uw put droog trekt. Druk in de put een pvc buis waarin u over de onderste halve meter gaatjes boort.
De prijs van de putboring hangt af van de diepte en samenstelling van de ondergrond waar je de boring wilt laten uitvoeren. Hiernaast moet je naast de waterput boren ook nog de pompinstallatie voorzien, wat vaak minstens even duur is al de putboring zelf. Reken voor een complete installatie op 3000 à 6000 euro.
Er blijkt wel dat de ouderdom vaak honderden tot duizenden jaren bedraagt. In sommige gevallen is echter met opzet naar oud grondwater gezocht. Andere methoden om uitspraken te doen over de ouderdom van het grondwater zijn meer indirect van aard.
Grondwater: van nature schoon en koel
Grondwater is van nature schoon en koel en dat komt omdat het eigenlijk regenwater is dat in een tijdsbestek van enkele tot soms wel duizenden jaren door de bodem naar beneden is gesijpeld.
Het grondwater dat mensen gebruiken kan op veel plekken aarde opraken, zo blijkt uit een nieuwe studie. Minder dan zes procent van alle grondwatervoorraden in de bovenste twee kilometer van de aardlaag kan binnen een mensenleven weer worden aangevuld door de natuur.
Grondwater filteren
Gefilterd grondwater is een populaire manier om gezond en smakelijk drinkwater te verkrijgen. Er zijn al veel self-sufficiente huishoudens in Nederland die gebruik maken van gefilterd grondwater als bron van drinkwater.
De grond kan geen water meer opnemen. De hoogte waar deze verzadiging optreedt, is de grondwaterstand (of het grondwaterpeil). Het water eronder heet grondwater. Grondwater stroomt heel langzaam, vaak maar enkele meters per jaar, in de richting waar het waterniveau lager is.
Rijkswaterstaat en de waterschappen zijn de waterbeheerders in Nederland. Zij zorgen er onder meer voor dat er voldoende water is. En dat het land is beschermd tegen overstromingen. Daarnaast zijn ook provincies en gemeenten betrokken bij het waterbeheer.
Zelf grondwater oppompen
In sommige gebieden kun je in je eigen tuin grondwater oppompen voor in je tuin. Dit kan met een grondwaterpomp of grondwaterpuls. Of dit bij jou ook mogelijk is, kun je vragen bij jouw gemeente. Soms heb je een vergunning nodig of is het niet mogelijk om zelf grondwater op te pompen.
Gevolgen voor de gezondheid
Het gebruik van putwater met een minder goede kwaliteit kan gezondheidsrisico's inhouden. Als je putwater drinkt of gebruikt voor consumptie, kan je van sommige verontreinigingen ziek worden. Een voorbeeld zijn maag- en darmproblemen bij besmetting met bacteriën.
De balans tussen neerslag en verdamping is van grote invloed op de grondwaterstand. Naarmate er vaker en langduriger een neerslagtekort is, zal de grondwaterstand vaker en verder uitzakken dan nu het geval is. In welke mate de grondwaterstand daalt, is afhankelijk van de hydrologische situatie.