Al heel lang eten mensen in China en Japan (en andere Aziatische landen) met stokjes. Vroeger werd er in grote potten gekookt. Die potten hielden hitte voor een lange tijd vast.
Chinezen maken meestal meerdere gerechten met vlees of vis met groenten. Daarvan mag iedereen wat pakken en scheppen ze bij wanneer ze willen. Het is dus, in vergelijking met Westerse eetgewoonten, erg informeel. Alles wordt gedeeld en er is ook altijd wat over!
Meer smaak. Volgens Aziaten smaakt eten ook nog eens lekkerder met stokjes. Als je met stokjes eet, krijg je met elke hap veel zuurstof binnen, en daardoor proef je de smaken beter. Lekker slurpen dus!
Eetstokjes of kortweg stokjes zijn het traditionele eetgerei van veel Aziatische landen: China, Japan, Korea, Vietnam en Mongolië.
Volgens de Chinese overlevering werd zo'n 5000 jaar geleden al gebruik gemaakt van 'eetstokjes' in het oude China. Vanaf het moment dat voedsel als vlees en vis met behulp van vuur werd gegaard, fungeerden takjes van bomen en struiken als primitieve hulpmiddelen waarmee het eten uit het hete vuur kon worden geplukt.
Voor het ontbijt in China zijn er verschillende stijlen in verschillende steden. Het meest voorkomende ontbijt is sojamelk, gefrituurde deegsticks, pap, gestoomde gevulde broodjes (wij kennen deze als bapao) of noedels.
Het gezegde in China zegt ook dat een tafel na een goede maaltijd eruit ziet als een slachtveld. Ook is het normaal om te slurpen, te boeren, hard te smakken en met volle mond te praten. Dit toont namelijk respect en laat blijken dat het een goede maaltijd is.
Met je vingertoppen je eten vastpakken, betekent dat je je tastzin gebruikt. Dat zorgt voor een compleet andere ervaring dan wanneer je eet met bestek. Je bent je dan namelijk bewust van het eten, de textuur en het gewicht- je voelt letterlijk je eten voordat het in je mond gaat.
Je kunt kiezen voor Chinese eetstokjes van blank hout met een stompe punt. Of ga voor iets kortere, gelakte Japanse stokjes met een spitse punt. Koreaanse eetstokjes zijn weer gemaakt van roestvrijstaal. De stokjes van bamboehout hebben een luxe uitstraling.
Met een vork kun je grote stukjes voedsel opprikken om ze, eveneens zonder knoeien, naar binnen te werken, en een mes is heel praktisch voor het in kleinere stukjes snijden van groter voedsel, zoals vlees of aardappels.
Eten in Japan: Rijst is het hoofdvoedsel en wordt gegeten met stokjes, die in het Japans 'hashi' heten. Naast rijst houden de Japanners van brood en noedels en een rijke variatie van vlees, vis, groenten en fruit. Bij het traditionele Japanse koken worden verse ingrediënten met grote zorg bereid.
Eetstokjes hebben altijd twee verschillende uiteindes. Het ene uiteinde is wat dikker en vierkant en het andere dunner en rond van vorm. Je pakt de stokjes vast bij het vierkante uiteinde, met de ronde uiteindes wordt het voedsel gepakt. Begin altijd met één eetstokje, die je tussen je duim en je ringvinger klemt.
In het land zijn ze niet erg goed voorbereid op vegetariërs en soms kan er raar op gereageerd worden. Het is vaak handiger om te zeggen dat u Boeddhist bent en daarom geen vlees eet. Ook Halal eten wordt niet vaak gedaan want een basisproduct in veel gerechten is varkensvlees.
Een typisch Japanse maaltijd bestaat uit rijst, groenten, miso-soep, pickles en vis of vlees. Voor het kruiden wordt gewoonlijk sojasaus (shoyu) gebruikt, en bij rijst wordt vaak gedroogd zeewier (nori) gegeten.
Onigiri wordt door Japanners vaak gegeten als gemakkelijk ontbijt of lunch (warm of koud). Het is een bal of driehoek van plakkerige rijst, gewikkeld in nori (gedroogd zeewier). In het midden van de bal kunnen allerlei soorten vulling zitten, zoals soya, gedroogd fruit of vis.
Chopsticks worden in Nederland vaak ook wel stokjes, eetstokjes of Chinese stokjes genoemd. Een paar chopsticks bestaat uit twee spits toelopende stokjes die vaak van hout of bamboe gemaakt.
Aziatisch eten is aangepast aan stokjes
Nu, bijna twee millennia verder, is dat eten met stokjes nog steeds gewoon. Niet alleen in China, maar ook in Japan, beide Korea's en Vietnam. Die landen zijn stuk voor stuk beïnvloed door de Chinese eetcultuur.
Om de belangrijkste vraag maar direct te beantwoorden: sushi kun je zowel met stokjes als met je handen eten. In Japan is het zelfs heel normaal om de sushi te dippen in sojasaus of wasabi en deze vervolgens in een keer in de mond te stoppen. En dat gebeurt dus gewoon met de handen.
Delen van het Midden-Oosten & India
In sommige delen van de wereld wordt er met de handen gegeten. Let op dat je in deze landen nooit je linkerhand gebruikt. Die heeft een taak na een bezoekje aan de WC. De rechterhand wordt gebruikt om te eten en andere dingen op te pakken die niet 'vies' mogen worden.
Marokkanen maken geen gebruik van bestek zoals wij. Ze eten met hun rechterhand, aangezien de linkerhand als onrein wordt beschouwd. Gewoonlijk gebruiken ze maar drie vingers om het eten op te scheppen. Voor de maaltijd worden de handen ritueel gewassen met oranjebloesemwater.
Brood, olijven, koekjes, fruit, kip, kreeft, maïskolven, asperges, mosselen, oesters en spare-ribs en ander vlees met botten (mits slechts één hand wordt gebruikt) mogen met de hand worden gegeten.
Je kan ook sneller eten, omdat het sneller afkoelt in je mond. Een boer of scheetje laten na het eten is bij bepaalde culturen een blijk van waardering. Zo boeren de Chinezen na hun maaltijd om de chef een compliment te geven. De Inuit hanteren hetzelfde principe, maar zij laten een scheetje na de maaltijd.
De meeste mensen zijn niet op de hoogte van de voordelen van slurpen. Met name in rustige omgevingen zoals in een bibliotheek of op kantoor kan het erg storend zijn. Zonder te slurpen koelt je thee minder snel af. Laat daarom in zulke situaties je thee nog even staan tot dat het een aangenaam temperatuur heeft bereikt.
Aan suikerrijke en moddervette desserts doen Aziaten doorgaans niet. In plaats daarvan eten ze na de maaltijd wat fruit, wat voornamelijk uit water bestaat en daarbij ook nog vezels bevat. Thee is hier ook als dessert erg populair.