Daklozen vaak man en ingeschreven in vier grote steden Op 1 januari 2021 was 80 procent van de daklozen man, en 37 procent verbleef in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht. Van alle Nederlanders tussen 18 en 65 jaar was de helft man en woonde ongeveer 16 procent in een van deze vier steden.
De Verenigde Staten hebben de meeste daklozen in absolute aantallen: ruim een half miljoen. Maar dat is 'slechts' 0,17 procent van de bevolking. In Nieuw-Zeeland zijn 41.000 mensen dakloos, maar dat is maar liefst 0,94 procent van de bevolking.
De samenstelling van de dakloze populatie verandert weinig. Ruim 8 op de 10 daklozen is man en 40 procent woont in een van de vier grote steden: Rotterdam, Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Bijna 40 procent van de daklozen is geboren in een ander land, vaak buiten Europa.
Finland is het enige land in Europa waar het aantal thuis- en daklozen daalt. Het geheim: elke dakloze kan een eigen woning krijgen. Finland kent een radicale strategie om dak- en thuislozen te helpen: ze krijgen allemaal een eigen woning aangeboden.
Volgens schattingen van het CBS waren er begin 2022 meer dan 26.000 mensen in Nederland dakloos. Uit tellingen in enkele regio's blijkt dat dit aantal waarschijnlijk een stuk hoger ligt. En dat terwijl iedereen een veilige en betaalbare plek om te wonen verdient.
Heeft u geen huis of dreigt u dakloos te worden? Dan kunt u terecht bij de maatschappelijke opvang voor een tijdelijke verblijfplek. Deze opvang biedt ook zorg, begeleiding en praktische hulp.
Hoeveel bijstand ontvangt een dakloos persoon? De uitkering van dak- en thuislozen is gelijk aan die van de algemene bijstandsuitkering. Ex. artikel 18 lid 1 Participatiewet kan uw uitkering worden verlaagd als u geen woonkosten of kosten voor nachtopvang heeft.
Het leven op straat is meestal hard en gevaarlijk. Daklozen hebben geen toegang tot onderwijs of medische voorzieningen. Daarbij zijn ze vatbaarder voor misdrijven (vaak door andere daklozen), drugsverslaving, ziektes, lichamelijk en seksueel misbruik, mishandeling en in koudere klimaten onderkoeling of doodvriezen.
Volgens onderzoeksbureau ABF Research, dat het woningtekort voor de overheid bijhoudt, zijn er in Nederland 315.000 woningen te weinig. Daardoor wonen bijvoorbeeld meer mensen en huishoudens noodgedwongen bij elkaar. Het woningtekort is met afstand de belangrijkste reden voor het feit dat er zoveel mensen dakloos zijn.
Daaronder worden verstaan mensen die slapen op straat, in portieken, gebruikmaken van laagdrempelige opvang, of incidenteel van opvang bij vrienden of familie. Volgens het CBS steeg het geschatte aantal dakloze mensen van 24.800 in 2013 naar 39.000 in 2018.
Dak- en thuisloze mensen kunnen overdag terecht in de dagopvang. Hier zijn ze welkom voor een praatje, een kop koffie, een douche en dagbesteding. 's Avonds en 's nachts kunnen ze in de nachtopvang een warme maaltijd krijgen en een plek om te slapen. Daarnaast is er een computer met internet beschikbaar.
Steeds meer mensen hebben geen eigen woning meer en wonen op straat of in tijdelijke opvang. 'Vaak spelen er meerdere problemen waardoor mensen dakloos zijn geworden, zoals psychische en financiële problemen, of verslavingsproblematiek. Hoe langer je dakloos bent, hoe erger die problemen meestal worden.
Een dakloze heeft geen vaste woon- of verblijfplaats, en staat dan ook niet in het bevolkingsregister ingeschreven. Een thuisloze heeft vaak wel een (wisselend) adres waar wordt overnacht, en staat via dat adres dan ook bij het bevolkingsregister ingeschreven.
Dat betekent dat één op de honderd inwoners dakloos is. De voornaamste oorzaken zijn de hoge kosten van levensonderhoud in de stad, de lage lonen en het tekort aan betaalbare woningen. Het maakt het moeilijk voor mensen met lage inkomens om een dak boven hun hoofd te houden.
Crisis van onbeschermde dakloosheid
Het Amerikaanse ministerie van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling schat dat het aantal mensen dat op straat slaapt in 2020 gestegen is tot 226.000, een stijging van meer dan 50.000 in vijf jaar.
Vier Veenendaalse jongens werden zo enthousiast, dat ze ook het scoutingspel wilden gaan spelen. Ze vroegen aan de heer Bas de Lange of hij hun hopman wilde zijn. Zo werd op 26 februari 1938 Afdeling Veenendaal van de Nederlandse Padvinders, oftewel De Zwervers opgericht.
Het exacte aantal weet niemand. In grote steden verspreid over Europa stijgt dat aantal. De stijging wordt deels veroorzaakt door Europese burgers die in andere EU-landen op zoek gaan naar werk. Als die opzet mislukt, hebben ze geen recht op een uitkering en belanden ze vaak op straat.
Volgens de laatste cijfers van het CBS zijn er in totaal 32.000 daklozen in Nederland, onder wie duizenden jongeren. Hulpverleners signaleren dat het aantal toeneemt. Het Leger des Heils sprak vorig jaar nog over een 'een schrikbarende constatering'. De organisatie telde afgelopen zomer 6016 daklozen in Nederland.
DAKLOOS ZIJN IS OOK MENTAAL HEEL ZWAAR
Als je in een opvang verblijft en geen perspectief hebt op een eigen woonplek, worden je problemen vaak groter. Langdurige dakloosheid kan leiden tot verslaving of psychische problemen. Als je een huis en een adres hebt, ben je iemand. Jouw naambordje staat op de deur.
"Ze bedelen op steeds meer plekken en slapen in tuinen", zegt een woordvoerder van de burgemeester tegen EditieNL. Volgens Bruls zouden de bedelaars per dag ongeveer 130 euro binnenharken, wat vergelijkbaar is met zijn eigen salaris.
Gebrek aan huisvesting wordt op dit moment gezien als de grootste veroorzaker van dakloosheid. Eenmaal dakloos stapelen problemen zich snel verder op. Schulden nemen toe en alle aandacht van de dakloze gaat dagelijks uit naar overleven en het vinden van een verblijf- en slaapplek.
Heb je geen vaste woon- of verblijfplaats in Nederland? Zelfs dan ben je verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Iedereen in Nederland moet een basisverzekering voor zorg afsluiten.
Wie het slim speelt, kan veel overhouden.” Zolang er geen beslag wordt gelegd op een deel van de uitkering, krijgen daklozen 710 euro per maand. Een 'normale' uitkering bedraagt 904 euro.
Voor het aanvragen van een bijstandsuitkering heeft u een adres nodig. Als u dakloos bent, kunt u voor een uitkering terecht bij een aantal gemeenten. Deze gemeenten worden centrumgemeenten genoemd. Een centrumgemeente kan u vertellen wat de voorwaarden zijn om een adres en bijstand te krijgen.
Bent u dakloos, wilt u een bijstandsuitkering aanvragen en kunt u zich nergens inschrijven? Ga dan naar de screeningsbalie van Bijzondere Doelgroepen om een uitkering en een briefadres aan te vragen. U kunt hier zonder afspraak langskomen. Dat kan op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag tussen 09.30 en 12.00 uur.