Voor de bijen is er volop voedsel te vinden op de bloemrijke kalkgraslanden en kruidenrijke akkers in Limburg. Door de grote variatie aan habitat op de hogere zandgronden, komen ook veel soorten voor in Brabant. Opvallend zijn de lichtgrijs gekleurde gebieden waar volgens het model geen bijensoorten voorkomen.
De meeste bijen maken graag nestjes in holle ruimtes boven de grond, zoals in een holle boom of in een muurspleet. Hierin bouwen ze raten met aan elke kant zeshoekige cellen. Deze gebruiken ze als opslag voor honing en stuifmeel.
De honingbij komt overal voor waar bloeiende planten groeien die afhankelijk zijn van de bestuiving door dieren. Dit is zelfs om te draaien; van bestuiving afhankelijke planten kunnen niet overleven in streken waar geen insecten zoals bijen kunnen leven.
Zonnige, niet vol begroeide plekjes zijn favoriet voor bijen die in de grond nestelen. Laat in de winter ook wat uitgebloeide planten staan. Zet een schoteltje leem neer voor metselbijen. Je kunt de bijen ook helpen met een nestkast, beter bekend als een bijenhotel.
Bijen zijn in het voorjaar en de zomer het meest actief, maar in het najaar en de winter hebben ze nog steeds voedsel nodig. Lok ze daarom gedurende het hele jaar naar jouw tuin, balkon of terras met hun favoriete bloemen en planten.
In het algemeen kun je stellen dat bijen rust nodig hebben. Ook voor geuren zijn ze erg gevoelig. Mijd vreemde luchtjes zoals shampoo, eau de cologne of parfum in de buurt van een bijenkast. Ook de geur van alcohol kan de agressie van bijen opwek-ken, net als een overdadige transpiratielucht.
Mensen zien het kortgolvende ultraviolet niet, bijen wel. Bijen verschillen onderling in voorkeur voor kleuren. Zo vinden honingbijen UV licht aantrekkelijk, de kleuren blauw en groen minder. Het blauwpaarse gebied is voor hommels weer aantrekkelijk.
Steek droge bamboestokjes in een oude theepot of boor gaatjes van 3 tot 8 mm in een oud blokje hout en hang je bijenhotel op een zonnig plekje op in je tuin. Bijvoorbeeld op een fruitboom. De bijen leggen eitjes en nectar in de gangetjes. De larven komen uit de eitjes en eten de nectar op.
Wil je bijen een warm welkom heten in je tuin, dan kan je een paar dingen doen om het ze zo gemakkelijk mogelijk te maken. Zo kan je bijen aantrekken met planten zoals lavendel, bieslook, hemelsleutel, salie en vingerhoedskruid. Onthoud dat bijen vooral gek zijn op gele, witte, blauwe en paarse bloemen.
In Oost-Azië hebben honingbijen voortdurend te maken met aanvallen van een formidabele vijand: reuzenhoornaars. Deze roofwespen stortten zich meestal op afzonderlijke bijen maar voeren ook groepsaanvallen op hele bijenkorven uit.
Waar maken ze hun nest? Veel soorten nestelen in de grond, daarvoor hebben ze wel een beetje kale grond nodig.Andere soorten maken hun nest in gangen in hout of in holle stengels. Er zijn bijen die de binnenkant van hun nest bekleden met stukjes blad of wol van plantenharen.
Tijdens de bruidsvlucht weten de bijen in de kast dat de koningin weg is. Veel bijen verzamelen zich op de voorkant van de kast en beginnen daar te stertselen. Ze brengen zo de lichaamsgeur van de imme in de lucht. De geurstraat die zo ontstaat, helpt de koningin om haar volk weer terug te vinden.
Sommige soorten, zoals de zandhommel graven bijvoorbeeld een gangetje in de bodem. Andere bijen maken graag nestjes in holle ruimten boven de grond, zoals holle stengels en muurspleten.
Uit de resultaten blijkt dat meer dan 30% van de bijenvolken de winter van 2022-2023 niet overleefde. Vooral bijenvolken die op eigen honing leefden, hebben een hogere sterfte. Bee Foundation stelt vast dat de meest natuurlijk gehouden bijen het meest getroffen zijn.
Solitaire bijen leven alleen, niet in een kolonie. Afhankelijk van de soort maken ze hun nest in holle stengels, gangen van houtkevers of zelf gegraven holletjes in de grond. Veel hebben deze bijtjes niet nodig: een bijenhotel en bloeiende planten in je tuin, meer moet dat niet zijn.
Bijen zorgen voor ons voedsel
Zonder bijen, een lege winkelkar. Honingbijen, solitaire bijen en hommels zorgen ervoor dat we kunnen genieten van heerlijk fruit zoals kersen, appelen, braambessen, frambozen en mango's. Ook groenten zoals courgettes, paprika's, avocado's zouden verdwijnen zonder de bij.
Een mix van bomen, struiken, kruiden, vaste planten en bloembollen, waarbij er zowat het hele jaar door wat in bloei staat, is ideaal. De beste bijenplanten hebben open bloemen met veel nectar en stuifmeel. Bijen zijn bijvoorbeeld verzot op kattenkruid, en hommels op vingerhoedskruid.
Wegjagen. In plaats van de bijen en wespen lokken naar een andere plek, kun je ze ook juist wegjagen van de plek waar je ze niet wil hebben. Dit kun je doen door gebruik te maken van bepaalde geuren. Zo houden ze niet van koffie, ui, kruidnagel, azijn en wierook.
Soorten bloemen en planten voor een bijen- en vlindertuin
Een bloemenweide, bloembollen en vaste bloeiers zijn zeer geschikt om bijen, hommels en vlinders naar je tuin te lokken. Ook bepaalde bomen en hagen zijn aantrekkelijk. Er zijn heel veel soorten bloemen en planten geschikt voor bijen en vlinders.
Bijen en andere insecten houden van warme, droge holletjes. Ze leggen hun eitjes in kleine holletjes in hout, riet of klei. Zo'n speciaal hotel voor insecten kun je zelf maken.
Ze stoppen stuifmeel bij de eitjes (en zorgen voor bestuiving!), zodat de kleine bijtjes straks te eten hebben. Dan metselen ze het gaatje vakkundig dicht.
Een insectenkast kan tot 2 meter hoog worden opgehangen, laag bij de grond (een halve meter) is ook prima.Kies bij voorkeur een bloemrijke plek. Plaats de openingen niet in de richting van het zuidwesten i.v.m. regeninslag. Plaats de kast in de volle zon, maar een plekje in de schaduw is eveneens prima.
Bijen kunnen de kleur paars duidelijker zien dan andere kleuren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de beste bijenplanten paarse bloemen hebben. Denk bijvoorbeeld aan lavendel (Lavandula), sieruien (Allium), vlinderstruik (Buddleja) en kattenkruid (Nepeta faassenii).
Kruiden zijn ook typische bijenlokkers: Bieslook, oregano, salie, rozemarijn, dille, tijm, kamille, basilicum, koriander, kervel, lavas, borage (komkommerkruid), munt en lavendel. Mocht je geen vakken over hebben, dan zet je de kruiden gewoon in potten.
Bijen, hommels en vlinder houden niet echt van hortensia omdat ze er weinig voedsel vinden. Totaal nutteloos zijn ze echter niet. Hortensia lokt veel soorten vliegjes die in de bloemen willen overwinteren alwaar ze dan weer voedsel zijn voor vogels.