Asielzoekers in Nederland zijn automatisch verzekerd voor de meeste zorg waar Nederlanders voor verzekerd zijn (vanuit de Wmo, Zvw en Wlz). In de Regeling Medische zorg Asielzoekers (RMA) is de zorg omschreven waar asielzoekers aanspraak op kunnen maken. De zorg aan asielzoekers is zorg in natura.
Zorgverzekering asielzoekers
Het COA heeft voor de medische zorg een contract afgesloten met een zorgverzekeraar voor de vergoeding van de kosten voor asielzoekers. Asielzoekers betalen geen eigen bijdrage of eigen risico. De zorg voor asielzoekers staat los van de gewone zorgverzekering.
Ziektekostenregeling asielzoekers
Asielzoekers die in afwachting zijn van de uitslag van hun asielverzoek verblijven in een asielzoekerscentrum. Zij zijn daar collectief verzekerd via de Regeling Medische Zorg Asielzoekers (RMA). Ze hebben recht op bijna alle zorg uit het basispakket en zorg uit de Wet langdurige zorg.
Een alleenstaande krijgt dan € 30,59 per week, een gezin met 2 kinderen ongeveer € 75,46 per week. De bedragen zijn gebaseerd op normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
Krijgen vluchtelingen voorrang voor een sociale huurwoning? Er is al jaren een tekort aan sociale huurwoningen in Nederland. Daarom hebben gemeenten aparte regels voor groepen die met spoed een woning nodig hebben. Vluchtelingen die het asielzoekerscentrum moeten verlaten kunnen daar ook onder vallen.
Volwassenen ontvangen € 215 per maand extra en kinderen € 55 per maand. Vluchtelingen kunnen dit geld gebruiken voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, familiebezoek of sport.
Mensen met een verblijfsvergunning betalen zelf de huur voor hun woning. Zij betalen, net als iedereen, de normale huurprijs.
In de Nieuwsbrief Gemeentefinanciën becijfert Verhagen dat gemeenten kunnen rekenen op zo'n 5.500 euro per nieuwe statushouder. Daarbij wordt uitgegaan van de inschatting die het rijk maakt dat er in 2016 en 2017 jaarlijks 35.000 statushouders extra instromen.
Het salaris van een directeur centraal orgaan opvang asielzoekerscentrum begint bij € 3.240 per maand.
Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen altijd medisch noodzakelijke zorg uit het basispakket. De manier waarop de kosten hiervan worden vergoed of gedeclareerd, verschilt.
De inkomsten van VluchtelingenWerk Nederland zijn grotendeels afkomstig van donateurs. Daarnaast ontvangt de vereniging financiële steun van de Nationale Postcode Loterij. De landelijke organisatie krijgt bovendien subsidie van het ministerie van Justitie en van het Europees Vluchtelingenfonds (EVF).
Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen de medisch noodzakelijke zorg uit het basispakket vergoed. Kiest u er toch voor om een Nederlandse zorgverzekering af te sluiten, bijvoorbeeld voor een aanvullende verzekering? In dat geval kunt u zorgtoeslag krijgen.
Kosten individuele asielzoeker
De kosten van het COA voor het opvangen van asielzoekers in een AZC zijn gemiddeld ongeveer € 27.900 per persoon per jaar.
Op het moment dat u een verblijfsvergunning krijgt, moet u zo snel mogelijk kinderbijslag aanvragen voor uw kinderen tot 18 jaar. U doet dit bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). U moet dit zelf doen. Uw contactpersoon van het COA print het Aanvraagformulier Kinderbijslag voor u uit.
Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen vanaf 1 april aanspraak kunnen maken op een financiële regeling. Vluchtelingen uit Oekraïne die in een gemeentelijke opvanglocatie verblijven krijgen 260 euro leefgeld per persoon per maand.
Maandelijks geldbedrag van 316 euro per maand voor een volwassene, 267 euro voor partners en volwassenen kinderen. Maaltijden moeten zij zelf betalen. Als ze de maaltijden krijgen, dan bedraagt de maandelijkse uitkering 93 of 76 euro maand.
Asielzoeker in huis
Het is niet mogelijk om een asielzoeker (iemand zonder verblijfsvergunning) in huis te nemen, tenzij de asielzoeker afziet van de centrale opvang bij het COA en de bijbehorende verstrekkingen. De asielzoeker is dan zelf verantwoordelijk voor zijn basisbehoeften en verzekeringen.
Alleenstaande: 1.093,80 euro per maand. Samenwonende: 729,20 euro per maand. Samenwonende met gezinslast: 1.478,22 euro per maand.
Asielzoekers die een verblijfsvergunning krijgen horen sinds 1 juli 2017 niet meer automatisch bij de groep die voorrang krijgt als een gemeente een huisvestingsverordening heeft.
Wat de groep statushouders extra kwetsbaar maakt, is dat het overgrote deel een tijdelijk contract heeft. Uit CBS-onderzoek blijkt dat 88 procent van de statushouders die sinds 2014 in Nederland zijn gekomen een tijdelijk contract heeft.
Gemeenten hebben 10 weken de tijd om woonruimte te vinden. Gemiddeld duurt het momenteel langer voor ze een woning aangeboden krijgen, omdat er te weinig woningen zijn. Als de gemeente een woning heeft gevonden, hebben vergunninghouders 2 weken de tijd om te verhuizen.
Om een betaalrekening te openen, moet een Oekraïense vluchteling meerderjarig zijn, over een erkend en geldig identiteitsbewijs beschikken en in veel gevallen een Burgerservicenummer van een Nederlandse gemeente hebben ontvangen.
Het aantal gezinsleden dat zich herenigt met een vluchteling in Nederland is ook flink gestegen: van 3.863 in 2020 naar 10.120 in 2021. Dit betreft met name Syriërs (6.439 personen). Syrië is in 2021 ook opnieuw het herkomstland van de meeste asielzoekers, gevolgd door Afghanistan en Turkije.
Vanwege de enorme vluchtelingenstroom uit Oekraïne loopt de doorstroming van asielzoekers naar andere opvangcentra in het land vast. Maar als het aan het merendeel van de Nederlanders ligt, moeten Oekraïense vluchtelingen bij huisvesting voorrang krijgen op asielzoekers.