Flevoland nog steeds aan kop Het areaal uien is daar sinds 2000 met 46 procent toegenomen. Naast de toename in Groningen en Flevoland winnen de zaaiuien vooral terrein op zandgronden. Vooral in Noord-Brabant en Drenthe wordt het gewas steeds vaker geteeld.
De ui werd 3000 jaar voor Christus al gekweekt in Azië en China en later in India. Het waren de Romeinen die de ui in Europa introduceerden. De ui behoort net als prei, knoflook en bieslook tot het geslacht Allium, ofwel de uienfamilie. Op de Nederlandse akkers groeien verschillende soorten uien.
De uienteler zaait het zaad in het voorjaar om na ongeveer een half jaar uien te oogsten voor consumptie. Deze teeltwijze is althans de meest toegepaste. Men noemt de zo verkregen bollen zaaiuien. Ook bij de andere teeltwijzen wordt van zaaien uitgegaan en om verwarring te voorkomen worden ze ook wel zomeruien genoemd.
Bovenaan de lijst staat inderdaad de gemeente Noordoostpolder. In deze gemeente werden in 2017 536 uientelende bedrijven geteld. Het totale areaal komt uit op 4.585 hectare. Het gemiddelde per bedrijf komt uit op 8,6 hectare, wat vergelijkbaar is met het gemiddelde in Nederland.
De Nederlandse uienteelt in cijfers
Van de totale productie wordt circa 90% geëxporteerd over de hele wereld. 40% van de totale Nederlandse uienproductie vindt plaats in de grote polders van de provincie Flevoland. Andere belangrijke teeltgebieden in Nederland zijn Friesland, Noord-Holland en Zeeland.
Het grootste deel komt van buiten de EU met Nieuw Zeeland en Egypte als belangrijkste leveranciers. Andere landen waar Nederland uien uit betrekt zijn België, Frankrijk, Polen Duitsland, Australië en Spanje.
Uien zijn met ruim 1,3 miljoen ton teelt en gemiddeld per seizoen ruim 1 mil- joen ton export veruit het grootste product in de Nederlandse groentesector. De teelt vindt vooral plaats in de regio's Zuidwest-Nederland en Flevoland.
Gemiddeld eet een Nederlander 4,5 kilo uien per persoon per jaar. De consumptie ligt in andere Europese landen beduidend hoger. Er is dus een groot potentieel voor extra afzet en dat alles in eigen land. Naar schatting worden er in de Nederlandse supermarkten elke week ruim 1.000 ton onbewerkte uien verkocht.
Met 22,3 miljoen ton is China de grootste uienproducent wereldwijd. Het dichtstbevolkte land ter wereld is ook de grootste exporteur van de groente. De goede kwaliteit en lage prijzen maken Chinese uien competitief op de internationale markt.
Rode uien zijn de beste uien om rauw te eten, en ze zijn dus ook heerlijk door je guacamole, salade of om in te maken. Daarnaast zijn ze verrukkelijk gebakken op een hamburger of broodje (zowel rauw als gebakken). Tot slot de meest subtiele ui, die eigenlijk niet eens een ui is.
Ze zitten boordevol vezels en gezonde bioactieve stoffen. En met 2 uien per persoon zit je al aan de helft van wat je op een dag nodig hebt aan groenten. Twee uien per persoon is een makkie, zeker als je ze de hoofdrol geeft. In uiensoep, uiensaus, uienquiche, of die heerlijke Zweedse ovenschotel van aardappel en ui.
De populariteit van de Nieuw-Zeelandse uien is toegenomen sinds het einde van de jaren tachtig. Niet door tekorten in Europa, maar eerder door een toenemende vraag naar een versere ui die verkocht kan worden als nieuwe oogst in de periode februari tot en met juni. Het betreft veelal de in Nederland gangbare rassen.
Als je de ui niet oogst, maar in de grond laat zitten, kan er een nieuwe uienplant uit gaan groeien. Als je een ui doorsnijdt, zie je dat er allemaal lagen zitten. Tussen die lagen groeien de blaadjes omhoog. Aan de bovenkant van de bol komen ze tevoorschijn.
En uit onderzoek blijkt dat vooral het eten van uien gezond is. Mensen die volop uien eten hebben een lager risico op sterfte door hart- en vaatzieken dan mensen die geen uien eten. De reden dat uien je lichaam helpen beschermen tegen hart en vaatziekten ligt waarschijnlijk aan het hoge gehalte aan quercetine.
De antioxidante en zwavelachtige bestanddelen in uiensap zijn erg handig om de schadelijke invloed van vrije radicalen en uv-stralen tegen te gaan. Bovendien kan uiensap bij uitwendig gebruik helpen om donkere vlekken, mee-eters en sproeten te elimineren. Verpletter de halve ui en meng hem met twee eetlepels honing.
Uien danken hun werkzaamheid aan de stoffen polyfenolen en quercetine, beiden sterke antioxidanten. Vooral het hoge gehalte aan de polyfenolen, die ook ontstekingsremmend werken, maakt van de ui een echt wondermiddeltje voor je gezondheid.
De gezondheidsvoordelen van rode uien zijn nog groter dan die van hun witte tegenhangers, omdat zij een hoger gehalte aan de antioxidanten quercetine en anthocyanine bevatten, die effectief zijn bij het doden van menselijke kankercellen.
Ui (Allium cepa) is een tweejarige kruidachtige plant die oorspronkelijk afkomstig is uit Centraal-Azië. Dankzij selectiewerk in Nederland sinds de 15e eeuw hebben we een grote diversiteit aan vormen en kleuren gekregen.
Het antwoord van Vlamingen: ajuin.
Voor uien geldt iets vergelijkbaars: de boer krijgt gemiddeld 3-15 cent per kilo bij een kostprijs tussen 8 en 12 cent per kilo, de consument betaalt in de winkel minstens €1,50/kilo.
Het liefst rauw, dan bevat de ui namelijk de meeste vitaminen en 'antibiotische' eigenschappen. Dat wil zeggen dat hij het in zich heeft om bacteriën de deur te wijzen. En om het helemaal mooi te maken: in ui zitten ook polyfenolen, die in het bezit zijn van ontstekingsremmende eigenschappen.
De drie meest verkochte groenten in Nederland zijn tomaten, uien en komkommers. Als je inzoomt op leeftijd, blijken ouderen geregeld witlof, bloemkool en spruitjes op tafel te zetten, jonge thuiskoks nauwelijks nog.
Zo werkt uien planten
Houd tussen de rijen 30 cm ruimte over. Geef ze niet veel mest, anders schieten ze door en maken veel blad en zelfs bloemen. En je wilt juist dat ze ondergronds gaan groeien en mooie grote uien maken.
Zo'n 400 jaar voor Christus kwam de ui onder ogen van de Romeinen. In Nederland kwam de ui op een veel later moment pas in beeld. Volgens velen kwam het bolgewas rond 1300 in ons land.