De meeste Oekraïners trekken naar de buurlanden ten westen van het land: Polen, Roemenië, Slovakije, Hongarije en Moldavië. Polen vangt de meeste vluchtelingen op, volgens cijfers van de UNHCR zijn het er meer dan 500.000.
Omdat de Europese Unie afspraken heeft over handel en economie, kunnen Oekraïense mensen gemakkelijk naar andere Europese landen reizen, zoals Polen, maar ook Nederland. In principe kunnen zij hier tijdelijk verblijven zonder een asielaanvraag in te dienen.
Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen in Nederland onderdak, leefgeld en medische zorg. Ze moeten zich daarvoor registreren bij een gemeente.Vluchtelingen die Nederland willen verlaten moeten zich uitschrijven bij de gemeente.
Oekraïne: een jaar oorlog
Mensen zijn gedood door het geweld, hun huizen zijn beschadigd infrastructuur vernietigd. Miljoenen mensen zijn gedwongen op de vlucht geslagen, zowel naar andere Europese landen als binnen het land. Zij zijn afhankelijk van humanitaire hulp.
Oekraïners met een biometrisch paspoort kunnen vrij reizen naar Nederland en zonder verblijfsvergunning 90 dagen in Nederland blijven. Dit heet de 'vrije termijn'. Reizen naar andere EU-landen kan als je nog in je vrije termijn zit. Je mag dan maximaal 90 dagen binnen een periode van 180 dagen in de Europese Unie zijn.
De grootste populatie Oekraïners buiten Oekraïne woont in Rusland, waar ongeveer 1,9 miljoen Russische burgers zich Oekraïens noemen, terwijl miljoenen anderen (voornamelijk in de Kaukasus en Siberië) een Oekraïense afkomst hebben.
Sinds het EU-Oekraïne associatieverdrag van 2017 zijn ze daarom niet visumplichtig als zij naar Nederland, of een ander Schengenland, willen reizen. Voorwaarde is wel dat ze een biometrisch paspoort hebben. Oekraïners hebben dus het recht om 90 dagen visumvrij in ons land te verblijven.
Door het Europese verdrag van vrij reizen, hoeven Oekraïners geen asiel aan te vragen, omdat ze dus sowieso al in Nederland mogen zijn en daar geen extra papieren voor nodig hebben. De mensen uit Oekraïne hoeven dus ook niet naar een asielzoekerscentrum.
In Oekraïne staat er 's morgens een goed ontbijtbuffet voor u klaar. Meestal krijgt u een warm gerecht, zoals pannenkoeken met een hartige vulling of zure room. Ook tijdens de lunch en het diner wordt er warm gegeten. Er wordt veel brood gegeten in Oekraïne, naast de andere vele aardappelen, groente, en vleesgerechten.
De SVB draagt door de uitvoering van verschillende sociale regelingen bij aan bestaanszekerheid van burgers. De kinderbijslag is een voorbeeld van zo'n regeling. Ook Oekraïense vluchtelingen die in Nederland werken, kunnen een aanvraag indienen voor kinderbijslag.
En die financiële toelage? Die is gebaseerd op Nibud-normen en de procedurele fase waarin de asielzoeker zit, en bedraagt voor een alleenstaande asielzoeker maximaal 60 euro per week: 47 euro voor eten en kleren, 13 euro is 'zakgeld'. Een gezin met twee kinderen krijgt iets meer dan 117 euro per week.
De kleurcode van het reisadvies voor Oekraïne is rood. Er zijn grote veiligheidsrisico's. Reis niet naar Oekraïne. Door de oorlog met Rusland is de veiligheidssituatie in Oekraïne niet stabiel.
Vrij reizen met biometrisch paspoort
Oekraïners met een biometrisch paspoort kunnen vrij reizen naar Nederland. En zonder verblijfsvergunning 90 dagen in Nederland blijven.
Vanuit Nederland zijn er verschillende mogelijkheden om naar Oekraïne te vliegen. De belangrijkste luchthavens zijn Boryspil International Airport (KBP) en Kyiv International Airport (Zhuliany) (IEV) in Kiev, verder Lviv Danylo Halytskyi International Airport (LWO) en Odessa International Airport (ODS).
Russen die naar Nederland zijn gevlucht omdat ze bang zijn om in Rusland te worden gemobiliseerd voor het leger, hebben niet meer automatisch recht op een verblijf hier. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) behandelt hun zaken weer net als asielaanvragen van andere mensen en mag hun aanvragen dus ook afwijzen.
Geldigheid – aanvullende informatie:
paspoort voor Oekraïense staatsburgers die in het buitenland wonen en ten minste 16 jaar oud zijn; alle paspoorten van het type "UKR-AO-..." die voor 1 april 2009 zijn afgegeven, blijven geldig tot de in het paspoort vermelde verloopdatum.
Door de oorlog zijn de inwoners van Oekraïne niet meer veilig in hun eigen land.Zij worden dagelijks blootgesteld aan de gruwelijkheden van oorlog. Daarom kiezen veel Oekraïners ervoor om te vluchten.
Dat is € 384,10 leefgeld. De vluchteling van 5 jaar krijgt € 60,71 kleedgeld + € 200,65 eetgeld + €80,91 extra toelage. Dat is € 342,27 leefgeld. In totaal krijgt dit gezin elke maand € 384,10 + € 342,27 = € 726,37 leefgeld.
Een Oekraïense vluchteling in de gemeentelijke opvang krijgt maximaal 260 euro per maand, voor eten, kleding en persoonlijke verzorging. Een vluchteling in de particuliere opvang krijgt maandelijks nog iets extra's voor eventuele woonlasten.
Zij drinken graag zwarte thee met citroen, en houden van gecondenseerde melk en boekweit (te koop bij Poolse). Lunch is in Oekraïne vaak de hoofdmaaltijd. Brood is ongezond, en volvette zuivel is gezond (precies andersom als in Nederland).
Inwonend bij personen met een Oekraïense herkomst die voor 24 februari 2022 al in Nederland woonden. De Oekraïense vluchtelingen wonen verspreid over het land. Naar verhouding woonden op 1 november 2022 de meeste vluchtelingen in Renswoude (33,2 per duizend inwoners) en Gennep (21,9).