Schuil nooit onder bomen, een alleenstaande boom, langs een bosrand of in de buurt van een metalen afrastering. Als je geen goede schuilplaats kunt vinden, kun je jezelf het beste zo klein mogelijk maken door op de hurken te gaan zitten met de voeten tegen elkaar. Sla je armen om je benen heen.
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels. Haal alle stekkers uit het stopcontact (dus niet bellen met een telefoon die in het stopcontact zit). Ga niet douchen of in bad, vermijd bij voorkeur contact met stromend water.
In het open veld kan men het beste gehurkt en ineengedoken gaan zitten met de voeten tegen elkaar aan. Niet gaan liggen! Aangezien bomen de bliksem aantrekken, is schuilen onder een boom zeer gevaarlijk. Stroom loopt altijd aan de buitenkant van een voorwerp, nooit door de kern.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren. Fietsen.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
14. Blijf bij ramen weg. Hoewel de bliksem dus niet door ramen heen kan gaan is het wel aan te raden om niet te dicht bij ramen in de buurt te gaan staan. Dat heeft meer te maken met de lichtintensiteit van een bliksemflits die dichtbij inslaat dan met het directe gevaar.
Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten. Als bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan, muren kunnen scheuren of inzakken.
Tel het aantal seconden tussen bliksemflits en donder. Zo weet je hoe ver het onweer bij je vandaan is: 1 seconde komt overeen met een afstand van ongeveer 300 meter. Tel je minder dan 10 seconden, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij. Sluit altijd ramen en deuren.
Het zomerhalfjaar telt gemiddeld de meeste ontladingen en inslagen (zo'n 95 procent van het jaartotaal). De winter is de rustigste periode met de minste ontladingen.
Zoek een veilige schuilplaats
Schuil in geen geval onder een boom: als de bliksem in de boom slaat kan er bijvoorbeeld een tak op je vallen! Ga ook niet op de grond liggen, dan kan de stroom op je lichaam overspringen. Heb je niets in de buurt waarin je kunt schuilen, ga dan op je hurken zitten.
Ja! In een auto zit je veilig als het onweert. Mocht je onverhoopt geraakt worden door de bliksem dan dient de carrosserie als de zogenaamde 'kooi van Faraday'. De bliksem wordt rondom de passagiers naar de grond geleid.
Hoewel de banden van de fiets van rubber zijn, en rubber geleidt niet, is fietsen sterk af te raden. Sterker nog, zit u op de fiets en gaat het onweren, zet dan de fiets ergens neer en ga lopend verder. Dit geldt ook voor de brommer, motor en e-bike.
Douchen en afwassen
Doordat stroom bij blikseminslag ook via leidingen binnen kan komen én water stroom kan geleiden, is het beter om ook alles waar water uit komt, te mijden. Een douche nemen, je handen wassen of de afwas doen, kun je dus beter uitstellen tot de bui over is.
Sluit goed ramen en deuren en koppel de elektriciteitsleiding los. Blijf uit de buurt van hoge bomen, lantaarnpalen, torens en hoogspanningsleidingen. Dit geldt ook voor metalen voorwerpen als tentstokken, fietsen en hengels. Blijf op minstens 3 meter afstand van hekwerken of afrasteringen.
Op de hele wereld zijn er altijd zo'n 2000 onweersbuien. Elke seconde schiet er wel ergens een bliksemschicht uit de lucht. Er is een man in Amerika die al zeven keer door de bliksem is getroffen. De bliksem slaat ongeveer 100.000 keer per jaar ergens in.
Omgekeerd wordt soms enkel de bliksem gezien. Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.
Donder wordt veroorzaakt doordat de lucht die direct grenst aan de bliksemschicht plotseling zeer sterk wordt verwarmd en daardoor zeer snel uitzet. Deze uitzetting veroorzaakt een geluidsgolf. Het geluid van de donder legt in drie seconden een afstand van ongeveer één kilometer af.
'Tijdens een onweersbui kun je apparaten in huis, zoals je wasmachine of televisie, gewoon gebruiken', zegt Rutjes. 'Elektrische apparaten gebruiken zorgt er niet voor dat je de kans vergroot dat de bliksem inslaat jouw huis.
Als u goed hebt opgelet hierboven, dan kunt u de conclusie trekken dat de donder an sich niét gevaarlijk is. De bliksem daarentegen is dat wél! De donder is simpelweg een reactie op de bliksem en is niets anders dan een geluidsgolf die hoorbaar is.
Ja, bliksem kan inslaan op uw zonnepanelen. Als de bliksem inslaat op uw woning, is dit normaal gesproken op het hoogste punt van uw woning. In de meeste gevallen zal de bliksem niet inslaan op uw zonnepanelen als u een schuin dak heeft.
Dat gaat van concentratiestoornissen, duizeligheid, hoofdpijn, epileptische aanvallen en doofheid tot stemmingswisselingen en zelfs veranderingen in de persoonlijkheid. De Amerikaanse Jaime Santana weet er alles van.
,,Toch zit er ook een keerzijde aan dat sportieve lijf: door de ontlading van de bliksem komt een bepaalde stof vrij. Dat is te vergelijken met gif en breekt spieren af. Max heeft veel spieren, dus ook veel pijn op dit moment. Hij moet veel drinken om het gif af te breken.”