Nog even een misverstand over waar de hitte vandaan komt uit een Chili peper. Vaak zie je mensen in kookprogramma's zeggen dat je de zaadjes moet verwijderen omdat daar de meeste Capsaïcine in zou zitten, maar dat is maar 4%, de schil is 6% en de zaadlijst is 90%. Sambal is een leenwoord uit het Javaans (sambel).
Oorspronkelijk komt de sambal uit Indonesië. Het kruidenmengsel bestaat traditioneel uit gemalen Spaanse pepers. In Indonesië noemt men deze Spaanse pepers 'lombok'. Er worden ook wel kleinere Spaanse pepertjes gebruikt, welke zeer heet zijn, 'rawit' genaamd.
Sambal oelek is, in tegenstelling tot manis, badjak en brandal, niet gebakken en vormt eigenlijk de basis voor veel andere sambals. De naam komt van de 'ulek', in Indonesië de stamper waarmee in een vijzel de pepers met specerijen worden gemengd. Veel meer is er in de sambal oelek dan ook niet toegevoegd.
Sambal oelek is de meest pure vorm van sambal. Hij wordt alleen gemaakt van rode pepers en zout en smaakt dus echt naar pepers. Rauwe pepers zijn heter dan gebakken pepers en sambal oelek wordt niet gebakken. Hij is daardoor flink pittig en scherp.
Een lepeltje sambal is niet alleen goed voor de smaak, maar ook voor je gezondheid. Rode pepers bevatten onder andere vitamine C en de mineralen kalium en magnesium. Maar een rood pepertje wordt meer gezonde eigenschappen toegekend.
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, de zenuwuiteinden en de spiercellen van de keel, maag en darmen. Zo komt er bijvoorbeeld ook veel slijm los. Sommige mensen kunnen hierdoor last krijgen van een geïrriteerde maag of darmen, maar dit is verder niet schadelijk!
Reactie van je lichaam op pikant eten
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, zenuwuiteinden en spiercellen van je keel, maag en darmen. Het maakt veel slijm los. Je kunt hierdoor last krijgen van irritatie van je maag of darmen.
In peper zit vitamine A en C, die je bloedvaten versterken. Daarnaast zit peper vol met capsaïcine, een stof dat je bloed makkelijker door je lichaam laat stromen. Die combinatie zorgt voor gezonde hart- en bloedvaten en een stabiele bloeddruk. Chilipeper zou ook helpen tegen slechte cholesterol.
Madame Jeanette (Capsicum chinense) is een hete, gele chilipeper-cultivar die oorspronkelijk uit Suriname komt. Deze peper is zeer heet, 125.000 tot 325.000 op de Scovilleschaal.
Sambal van de Chinees
De Sambal die je vaak bij de Chinees krijgt, in kleine zakjes, is meestal een soort Sambal Oelek, en dus niet de Sambal Badjak. Hoewel deze laatste soort vaak door mensen lekkerder gevonden wordt, en eigenlijk ook beter, door de zoetigheid, bij diverse andere (vlees)gerechten past.
Dan kun je beter voor badjak gaan. Deze sambal is iets milder omdat deze variant wel gebakken is en omdat er ui aan is toegevoegd. Mede hierdoor heeft badjak een iets diepere smaak. Brandal: deze saus, ook wel berandal genoemd heeft de Indonesische betekenis 'rakker' of 'deugniet'.
Houdbaarheid Sambal
Een gesloten potje is tot wel negen maanden houdbaar, maar geopend wordt dit natuurlijk wat korter. Dit moet je dan ook in de koelkast bewaren. Zelf gemaakte sambal kun je ongeveer een week in de koelkast bewaren.
De verschillende soorten sambal
Dan is het misschien het beste om met sambal manis te starten. Manis betekent zoet, en deze sambal is dan ook de minst pittige in zijn soort.
Vertaal sambal van Nederlands naar Engels
sambal.
Een gerecht wordt door de gemiddelde Nederlander als pittig ervaren rond de 500-1000 Scoville-eenheden. Dit is laag op de schaal van Scoville wanneer je dit wereldwijd vergelijkt. Sambal oelek scoort op de schaal van Scoville 2000.
Sambal oelek wordt gemaakt van rode pepers en zout, en smaakt dus echt naar pepers. De pepers worden niet gebakken, en zijn dus heter. Sambal oelek is erg scherp en past in allerlei Indonesische en Surinaamse gerechten.
Carolina Reaper – 2.2 miljoen SHU
Op de Scovilleschaal, die de 'heetheid' van pepers meet, scoort de Carolina Reaper gemiddeld al 1.569.300 eenheden, maar er zijn dus uitschieters die de 2,2 miljoen behaalt hebben en is daarom uitgeroepen tot de heetste peper ter wereld. Het is echt geen pretje om deze peper te eten.
Madame Jeanette is een zeer scherpe (tussen de 100.000 en 500.000 op de schaal van Scoville) variant van de Spaanse peper Capsicum chinense, afkomstig uit Suriname. Hij is geel van kleur en wordt nog wel eens verward met de adjuma (of Yellow Lantern Chili). Adjuma is echter veel korter en nét even iets minder scherp.
Als je pikante pepers snijdt kan het zijn dat je handen een branderig gevoel geven, als je echter op voorhand je handen inwrijft met olie heb je daar geen last van. Wrijf ook niet in je ogen, EN veeg niet over je huid zoals bijvoorbeeld in je gezicht. De huid en je ogen zullen een sterk branderig gevoel geven!
Badjak. Als oelek je iets te heet is, kan je misschien beter een lepeltje badjak opscheppen. Deze saus is namelijk iets milder doordat hij gebakken is en doordat er ui in zit. Hierdoor heeft badjak ook een iets diepere smaak.
Pittig eten wordt al jaren geassocieerd met allerlei ellendige wc-bezoeken, maar wetenschappelijk bewijs voor een verband tussen de twee is er niet. Sterker nog, dit onderzoek laat zien dat de capsaïne in pittig eten (hebben we 'm weer) juist de stoelgang bevordert.
Witte peper kan helpen om meer belangrijke voedingsstoffen uit je maaltijden op te nemen. Zo haal je meer gezonde stoffen uit elke hap eten! Daarnaast is het een heerlijke smaakmaker. Witte peper is verfijnder en subtieler in smaak dan de zwarte peperkorrels.
Net zoals chocolade, en andere melkproducten, kan ook pikant eten voor puistjes zorgen. Dit komt door de pepers in het pikante eten, die een bepaalde stof (zuur lycopeen) bevatten. Deze stof zorgt bij sommige mensen voor irritaties, waar hun huid op reageert.
Pittig eten verlaagt je bloeddruk
In peper zit ook capsaïcine, een stofje dat je bloed makkelijker door je lichaam laat stromen. Die combinatie zorgt voor een gezonde hart- en bloedvaten en een stabiele bloeddruk. Chilipeper staat ook bekend als goede helper bij een verkeerd cholesterolgehalte.
Neem vooral koude dranken of ijsjes om te pijn te verzachten. Vermijd alcohol, pittig eten of koolzuurhoudende dranken. Rook niet. Zuigen op een zuurtje of dropje kan de klachten van een keelontsteking verlichten.