Zo komt in gebieden langs de kust meer huidkanker voor dan gemiddeld in Nederland, waarschijnlijk door blootstelling aan een hoger aantal zonuren en sterkere zonkracht langs de kust. Voor bloed- en lymfklierkanker zijn er geen grote, opmerkelijke regionale verschillen te zien.
In de CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) Doodsoorzakenstatistiek wordt voor de regio Groningen het hoogste sterftecijfer aan kanker gemeld.
Kanker komt in Nederland vaker voor dan in de meeste andere landen van de Europese Unie (EU). In de EU staat Nederland op de derde plaats, alleen in Ierland en Denemarken komt kanker vaker voor. Deze hoge positie wordt vooral veroorzaakt doordat in Nederland veel darmkanker, melanoom en borstkanker voorkomen.
Ongeveer 124.100 diagnosen van kanker in 2022
In 2022 werden in Nederland ongeveer 124.100 nieuwe gevallen van kanker vastgesteld: 65.600 bij mannen en 58.500 bij vrouwen (7,50 per 1.000 mannen en 6,62 per 1.000 vrouwen).
Roken als risicofactor
Vooral darmkanker, melanoom en borstkanker worden in ons land vaak geconstateerd. Daarnaast komen ook kankersoorten waarbij roken een belangrijke risicofactor is relatief veel voor, zoals longkanker, blaaskanker en slokdarmkanker.
In Bulgarije, Oostenrijk en Roemenië is de incidentie het laagst. In 2020 waren er naar schatting 2,7 miljoen nieuwe gevallen van kanker in de hele EU (569 per 100.000 personen). Het gaat hierbij om alle vormen van kanker, waarbij voor huidkanker alleen de melanomen zijn meegeteld.
De kans om kanker te krijgen is bij vrouwen het meest gestegen tussen de 65 en 85 jaar.Bij mannen is dat boven de 75 jaar. Daarentegen is de kans om aan kanker te overlijden bij mannen onder de 75 jaar afgenomen, en boven de 75 jaar toegenomen. Bij vrouwen is de kans om te overlijden aan kanker afgenomen tot 65 jaar.
Omdat kanker vaker voorkomt op hogere leeftijd, neemt vooral het aantal oudere patiënten toe. Daarnaast wordt de toename in kankerdiagnoses veroorzaakt door leefstijl. Risicofactoren zijn onder andere roken, alcoholgebruik, weinig lichaamsbeweging en overgewicht.
Niet roken, je alcoholconsumptie matigen, gezond eten en bewegen, verstandig omgaan met de zon en met (mogelijk) kankerverwekkende stoffen. De thema's staan geordend van A tot Z, voorafgegaan door algemene informatie over de oorzaken van kanker.
Maar de overlevingskansen verschillen sterk per soort kanker. Zo hebben patiënten met borst-, prostaat- of huidkanker goede overlevingskansen (rond de 90%). Maar voor bijvoorbeeld patiënten met long- of alvleesklierkanker is de 5-jaarsoverleving veel slechter: voor longkanker 25% en bij alvleesklierkanker maar 5%.
Alvleesklierkanker heeft de slechtste overlevingscijfers van alle soorten kanker in Nederland. Het is bovendien de enige kankersoort waarbij de overleving in afgelopen decennia niet of nauwelijks is verbeterd.
Op NKR Cijfers kunt u zelf cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie inzien. Het gaat om cijfers als incidentie (aantal diagnoses per jaar), prevalentie (het aantal mensen dat leeft met en na de diagnose kanker), sterfte en relatieve overleving.
Kanker ontstaat vaak zonder dat je het in de gaten hebt. Gelukkig is het in sommige gevallen mogelijk om de ziekte op tijd op te merken. Dat vergroot de kans op een succesvolle behandeling. Daarom werkt KWF aan manieren om kanker beter en eerder op te sporen.
Jeuk komt voor bij 10% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, met name bij patiënten met hematologische aandoeningen (vooral maligne lymfomen en polycythaemia vera). Jeuk wordt gezien bij 50% van de patiënten met polycythaemia vera en bij 30% van de patiënten met de ziekte van Hodgkin.
Waar vroeger een stukje weefsel van de tumor nodig was om de cellen te analyseren, kan men nu tumordeeltjes in het bloed zien. Daarom spreekt men van een vloeibare biopsie. De vloeibare biopsie detecteert rondzwervend gemuteerd DNA, dat wordt afgegeven in het bloed door kankercellen.
Een belangrijk doel van de behandeling van borstkanker is het voorkomen van uitzaaiingen. Toch is niet gegarandeerd dat dit volledig lukt. Uitgezaaide borstkanker kan er jaren over doen om zich te openbaren. Borstkanker kan uitzaaien naar veel organen, maar vooral naar de longen, de lever of de botten.
Bij ongeveer een op de drie Nederlanders wordt in de loop van het leven kanker vastgesteld. Iedereen krijgt dus vroeg of laat met kanker te maken. Als patiënt of als naaste van een patiënt. Kanker kan voorkomen bij mensen van alle leeftijden, ook bij kinderen.
Als oudere wil je een behandeling die bij je past
Kanker ontstaat doordat lichaamscellen fout gaan delen. Als we ouder worden kan ons lichaam die fouten steeds minder goed herstellen. Daarom komt kanker vaker voor bij ouderen.
“Een eeuw geleden werden we niet ouder dan 50 a 60 jaar.Daarnaast vergrijst de bevolking, waardoor er dus ook meer kankerpatiënten zullen zijn.” Net zoals wij mensen hebben ook kankergezwellen momenten van zwakten. Het is in de strijd tegen kanker cruciaal om te weten welke momenten dit precies zijn.
Er zijn oudere gevallen van kanker in botten bekend, maar deze werden weggezet als goedaardige tumoren. Die restanten zijn ongeveer tussen de 5.000 en 6.000 jaar oud. ,,Mensen leefden in die tijd in een gifvrije omgeving, aten gezond en waren enorm actief.
Kanker kan uitzaaien.Via het bloedvaten- of het lymfestelsel kunnen kankercellen zich verspreiden. Op andere plekken ontstaan dan nieuwe tumoren. Die zijn vaak niet goed te behandelen, waardoor mensen vaak niet meer kunnen genezen.
Kanker gaat niet altijd gepaard met pijn. In de beginfase van de ziekte heeft ongeveer 30% van de patiënten pijn, in een later stadium gemiddeld 60-80% van de patiënten. De meeste pijn ontstaat als er sprake is van uitzaaiingen. Naast lichamelijke oorzaken spelen ook emoties een rol bij de beleving van pijn.
Wanneer de kanker is uitgezaaid bij diagnose
Bij uitgezaaide kanker is genezing meestal niet meer mogelijk. Dit heeft effect op de overleving. Bij mensen met uitzaaiingen is de gemiddelde overleving na 5 jaar ongeveer 15%. Bij mensen met kanker zonder uitzaaiingen is de overleving na 5 jaar een stuk hoger: 75%.